Ɣas ma ass-a ṛṛadyu d tilibizyu kecment yal axxam, yal taswiɛt sɛeddayent-d lexbaṛat , rnu sseɛlament imdanen ɣef liḥala n tegnawt, d wayen akk icudden ɣer tudert n yal ass, aǧeṛnan ccan-is weḥdes imi deg-s yella wayen yugaren ayen akk i d-nebder. Aǧeṛnan d taqebbiḍt n lkaɣeḍ yuran, yusa-d fessus ɣef umdan ad t-yawi yid-s ɣer wanda iṛuḥ. Yezmer ad t-iɣer di yakk imekwan, ama deg ubrid neɣ di lqahwa neɣ deg uxxam. Rnu ɣur-s, lexbeṛ yuran deg uǧeṛnan yettawi-d ttfaṣil n tedyant, yerna win yeqqaṛen deg-s yesɛa lweqt akken ad yetmeɛɛen neɣ ad iɣer lexbeṛ i iwala yeɛna-t di teswiɛt i as-yehwan. Mačči am ṛṛadyu d tilibizyu, win i sent-isellen neɣ i yettfeṛṛiǧen, ma tfut-it teswiɛt ideg d-sɛeddayent lexbaṛat ilaq-as ad yeṛju tayeḍnin. Yerna ur yezmir ara ad yeḥbes ɣer kra n lexbeṛ i iwala yeɛna-t neɣ yecqa-t. Ticki d aǧeṛnan, lexbeṛ-nni i yeɛnan neɣ i yecqan bab-is, yezmer ula ad t-id-yegzem ma yebɣa ad t-yejmeɛ. Ass-a ɣas ma nnulfan-d yiǧeṛnanen ilikṭṛuniyen i d-yettefɣen s ttawil n lantirnat, aǧeṛnan n lkaɣeḍ mazal yeṭṭef amkan-is. D lmital, iǧeṛnanen n tmurt n Lezzayer sɛan akk imekwan deg lantirnat ideg d-ssufuɣen lexbaṛat-nsen d tikemmaliyin, meɛna wid i ten-yeqqaṛen smenyafen ad ten-id-aɣen d lkaɣeḍ. Ɣas akk ccan-a i yesɛa uǧeṛnan deg wayen yeɛnan aseɛlem n umdan s wayen yeḍṛan d wayen ara yeḍṛun, di tmurt n Leqbayel, mazal ar ass-a imdanen qqaṛen iǧeṛnanen s lluɣat tibeṛṛaniyin ama s taɛṛabt neɣ s tefṛansist. Tagnit-a ahat tusa-d d iɛewwiq akken ad yaɣ amkan-is ger yimezdaɣ ttawil-a n useɛlem yufraren s waṭas imi akken ad yessiweḍ yiwen ad iɣeṛ aǧeṛnan ad t-yefhem ilaq-as yama ad yejmel deg temɛemmeṛt neɣ ad iɣeṛ aṭas n yiseggasen deg llakul. Wa akken ad yessiweḍ ad iɣeṛ aǧeṛnan yuran s taɛṛabt; ma d aǧeṛnan n tefṛansit ur t-yeqqaṛ ara arma yelḥeq ɣer leqṛaya taɛlayant yerna wissen ma ad yessiweḍ! Segmi i d-yella uɛemmem n usɣaṛay s taɛṛabt deg llakulat n tmurt n Lezzayer, neqsen wid yeqqaṛen iǧeṛnanen n tefṛansist , yennerna leḥsab n wid yeqqaṛen iǧeṛnanen n taɛṛabt. Ta d liḥala yettuɛemmen ama di tmurt n Lezzayer s lekmal-is ama di tmurt n Leqbayel. Netta di lḥaqiqa aǧeṛnan ilaq tuget n yimezdaɣ ad izmiren ad t-ɣṛen, imi ur deg-s ara kra n tmussni neɣ n ṣṣenɛa i yeɛnan kan wid ixeddmen deg-s. Meɛna deg-s lexbaṛat, yura deg-s wayen yeḍṛan ama di tmurt ama di dunnit meṛṛa. Taswiɛin daɣen nettaf deg-s ayen iss ara nessedhu iman-nneɣ am: teqnaẓ, uraren, timucuha d temɛayin, aseḥfeḍ n uniwel, …
Mokkrane Chikhi
yettkemmil…
