I lmend n yennayer 2963, inelmaden n tɣiwant n At-Yanni i d-yufraren deg weswir wis xemsa n uɣerbaz amenzu d wid n weswir wis rebɛa n uɣerbaz alemmas n useggas 2011/2012, ttekkin deg leqdic adelsan n tɣiwant-nsen. Ass nni n 11 yennayer 2013, xedmen tameskant d usarag ɣef yennayer.
Yennayer d tawwurt n useggas amaynut n yimaziɣen. Ikeččem ass n 12 yennayer seg tufada Grégurien. Aseggas-agi yessaweḍ 2963. I lmend n tmeɣra-agi, tidukla tadelsant Asafu n taddart n Tewrirt Lḥeǧǧaǧ d tɣiwant heggan-d asarag. Tameskant-a xedmen-tt deg uxxam adelsan « Mulud MAMMERI » ɣef 14h. Ma d asarag fkant-id sin n yimusnawen n tɣiwant: Mass Bacuci Ali d Mass Ḥaci Sliman. Mass Bacuci yessarem di tazwara aseggas ameggaz i wid d-yusan ad t-ẓren, s yin iwwi-d awal-is ɣef yennayer. Yettnadi ɣef usentel agi i tmudi n kuz n yissegassen. Ixedem acḥal d asikel di lezzayer ukked d tmura nniḍen n tmazɣa. Iẓra-d ula d asalay yellan di tmannaɣt n tmurt n Maṣeṛ. Ifka-d tamuɣli-s n umazray ɣef uheggi d usfugel n ussegas amaynut Amaziɣ. Immeslay-ed ɣef ugellid Cacnaq, d wayen ixdem deg tallit nni Iferɛunen di Maûer. Yenna-d belli isem agi deg umezruy isɛa aṭas n inumak maca iqreb ɣer yisem n « supra ». Ar ass-a, ur iban ara swaswa anwa aferɛun netta d wumi yenuɣ. Yenna-d ula d azemz ur msefhamen ara fell-as inegmayen : ahat d 950 neɣ d 945 uqbel tamasiêt. Yerna yesfehm-ed belli awal n « Yennayer » yebva ɣaf sin iferdisen : « yen » d isem n wuṭṭun yiwen s tmaziɣt, akked « yer » i d-yemmalen assegas. Tameɣra-agi sfuggulen-tt deg meṛṛa timura n tefriqt ugafa. Tameɣra yiwet; maca tesɛa aṭas n yismawen, qqaren-as: yennayer, iɣussegas, tiwwura ussegas, ɛid seba, ɛid ferɛun neɣ deraz. Tesɛa assaɣ d tfellaḥt, ukked d ifuras id tefka lqaɛa. Ifka-d ansayen ɣef uskir n usfugel n tmeɣra-agi: taéuri n uniwel, ukked tegrumma n leɛwayed. Di Lzayer talemast s waṭas di tmurt n Leqbayel. Ifka-d tamuɣli ɣef temnavin n Tipaza d Mediya. Ihedr-ed ɣef yennayer deg usammer n Lezzayer : Qesentina d tmurt n yicawiyen. Ihedren-d daɣen ɣef usfugel deg umalu azzayri : Wehren d Tlemsen yettwasnen s yiwet n tmeɣra n Ayrad ladɣa ɣer imezdaɣ n Beni Snus. Yesmekta-d daɣen amek sfuggulen yennayer deg unzul, ɣer yemzabiyen, imucaɣ, atg. Sfuggulen-t daɣen s waṭas n wazal di tmurt n Merruk, deg idurar n Ǧeṛba di Tunes, deg idurar n Nfusa di Libya. Imẓabiyen llan sfuggulen ass wis 7 n ddurt, aya iqreb ɣer tneslemt. Maca sumata uɣalen sfuggulent ass wis 11 neɣ wis 12. Netta d ass wis 12 i d ass amenzu n yennayer. Ma d Mass Ḥaci Sliman ifka-d awal-is ɣef yennayer. Yesfehm-ed azal n tfellaḥt deg tmeɣra agi. Dɣa inna-d amek s ssawalen i “irden” deg meṛṛa tamurt n tmazɣa. Yal agdud yextar azemz deg umezruy ines i waken ad xedmen tazwara n tufada nsen. Imaziɣen d amezwaru di tbanit deg umazray. Iga assaɣ ukked wayen d yenna Mass Bacuci. Yesfehm-ed belli yennayer d azamul n : temlel d lkemsa.
Uqbel ad yessali usarag Mass Bacuci yanna-d belli yesɛa sin n yisenfar ɣef tɣiwant n At Yanni. Amenzu, ɣef iselmaden d tselmadin i ddurt d itedun, deg-s ad sen-tuɣal tejemilt s tallelt n tidukla tadelsant. Asenfaṛ wis sin, d anadi ɣef yesmawen n twaculin n At Yanni, wid n teqbaylit d wid n tefrasist, d yismawen n i yimukan. Ɣef waya iger tiɣri i yimezdaɣ n tɣiwant i waken ad tɛiwnen. Yerna zemren ad s-fken isallen s ttawilat imaynuten am Facebook.
Nessaren ad nemlil nekni d imusnawen nneɣ di temliliyin nniḍen, s waffud igerzen.
Tasnawit n At Yanni
Deḥlal Canez

