Idir Afug di tiregwa n yixef 7

Partager

Deg yiberden yenḍen taɣect, yebḥebḥen ,  tesawel i widen yefnan. Tasawel i widen yettun. Tasawel i wid yesɛezgen. Tasawel i wid yesnudmen ixef-nsen di dduḥ n tatut.  Deg iberden yettin taɣect ,yenuɣnin, tasawel s telɣa nniḍen.  Tasawal xas teẓra  d awezɣi ad-as id slan . Taswel, i kra n win yellan d aɛazem xas ( s lebɣi ) ur d tebdir 

ismawen : Ufiɣ tizlit tettnemḍer

Sutreɣ-tt ayi-d mmel lesrar

Nniɣ-as  zuzen acewrar

Tara -ines ma d tjeb  uẓar

Di lfuci-s  sebɛa  d aɛbar

Yiwen  kan  ad yerr ttar

 Deg iberden  teddel tagut,  tiṭ tesmeɛdez i tmuɣli. Deg tebḥat  ɛamren yemcumen  afus,  yedmen aɛekaz, yeguma as yernu aseḥleli.  Deg tagnit yessan d urifen,  immi yesnugdem ayen  yebɣa at-id  yinni . Awal yesburen talaba n yiɣeblan yekcem timedwa n tsusmi.  Iɣerban igezmen abrid i timena ,ṣahen lsas  n uzulal ( l’absurde) di tmurt anda icerrig n watmaten ur yeǧǧi nnuba i tadukli. Amek i d -ixefi-is ? Anda-tt  ṭelqa ara d yefsin takurt-is ? Ixef yenuɣnin( yettqazamen lweɛd mi itt-yekres)  yeẓra ulayɣer nmara zdat tamara. Ger sin iberden ul, yesnehtiten ,  yefren abrid yettawin ɣer wanda ferrunt akken nniḍen :

Ufiɣen tizlit  la tettru

Itt -iɣaḍen  d astehzi

Ttreɣ-tt ayi-d  tesferu

Anwa is- yesxerben lewhi

Ger sebɛa teddem asefru

Win yettergun tilleli

Yuffeg uḥiḥa, yezger idurar n Rrif ,yewwi  lewcayer n Ccix Muḥend U Lḥusin  d tamqunt n iǧeǧǧigen ara yemersen ɣer umraḥ n Muḥend Amɣar( Abed El Krim Kheṭabi).  Yewwi-tt  d tarzeft n inemlayen yuggin kennu ad tesmendeg tirget n  tirugza yexsin.  Yewwit d abeḥri ɣer tirget yeskenfen ulawen , amer  xas tensa deg yixfawen ad tleqeḥ. 

Ulayɣer timena , win iḥedqen yeẓra. Ulayer ajereḍ  n imeslayen  ɣef  yiẓra iḥur zzman , win inudan  yezga yuffa. Ulayɣer asuɣu di tiẓegwa yeɛran,  win ijerḥen s waqreḥ yellan ad yeḥulfu . Ulayɣer yayerza n lemɛun, win yeẓẓan  yeẓra akal ur yettɣulu. 

 Iles , seḥfen s yir lmenṭaq,  tikelt-a yefren timena  akken nniḍen. Yezdew ddew yifer uẓawen, i d -yekken si tmurt n Yimucaɣ ,akken ad ihuz tiqucac n ugafa ɣef lmenker ila iḍerun d widen yedurin ijdi yettnadin leqrar deg idurar ur nesɛi reḥba. Yemxundaq yixef, tegrawel tassa :

Ufiɣen tizlit  teɛraq

Ur teẓri anida iten –tuɣ

Tanna-k ixef-iw d imɣareq

Ula d igenni-w illuɣ

Mi tzegreḍ sebɛa n leswaq

Ad tafeḍ tid yakk ttuɣ

Aẓawan  n wanẓul, izegren idurar n Ahhagar , yerɣa.   Yerɣa s times n lbaṭel yekren  di tnaẓruft.   Ijujaḥ  n taswin yezzan , ttun anamek n ubeḥri,  ttun udem n tasmuḍi, ttun  amek i d -udem n talwit. Yerɣa uẓawan ! lḥamu-s tenmɛeber d tegrest n ideflawen ɣef iqucac n Jerjer yeɛna ddel  ansi  akken i nenwa lhiba ad tenulfu . Adrar n lɛez , ḥuzent  wacaren  i beṭṭun deg  ixfawen. Adrar n nnif  yugi ad yesni iɛaqayen n  tisas  ɣef uzrar n tjadit.  Win yenwan d ahmaj i  d -iseɣ, ayen yesleɣ d aɣuru. Win yenwan ddwa deg urif aberkan, tafsut nezgli-tt asmi id-aɣ d tettru. Win yenwan tawwurt  imedlen tettḥuddu, yettu  ɣer tilelli d awezɣi ur tettbudu :

Ufiɣen tizlit  tḍac

Aman slexsen lbarud 

Aḥiḥa yerza-t ccac

I llufan yeɛraq wadud

Ma fkiɣen sebɛa warrac

Yiwen ahat ad yeḥyu agdud

Ddew tili, naddem  yettgaber ulawen. Ddew yiṭij iḍes yettxatel deg yemdanen. Di lhejna n tirga, yedda Muḥend amɣar akked Ccix Muḥend. I wawal sutren telqay, i lbarud sutren lebɣi. Tiselnin yecfan i wurɣu,  asmi akken tekker lfetna, ǧǧent –d iqeci d innigi n wagassen yesendafen  timadit huẓzen iɣisan  yessa wakud ɣef udem-is.  Ɣef lemri ur d iban kra. Asebsi n wexlenj yettked abu ur yecehwa lxaṭer. Tafukt terra izenẓaren-is ɣer iciwi-s. Si Muḥend u Mḥend  inuden ɣef Slimane Azem, rrun  ɣef widen yeǧǧa yiseɣ. Ṭlam yessa tbut-is ɣef widen iɛabeden meɣrud. Iɛerḍyen rran lkamun d lebxur. Tiqad n yiḍaren, cekten-t i isufa tečča yir  times yesnegren imudeɣ n liser. Ccna akken yeduxunen  s wabu  yettqazamen igenni, yeblaɛ di leḥmurga id yesgra iḍeli asmi akken nebra i yisem-nneɣ deg imilus id nehrent cḥani :

Ufiɣen tizlit tuɣwas

Nniɣ-as acu yellan

Ljedr-as iḥuzi-tt maras

Liqa-s truḥ d iseflan

Yiwen di sebɛa terwa-s

Ad yeḥyu idles yulwan.

Ait Slimane Hamid 

Partager