«ur zmireɣ ad cnuɣ ayen ur bɣiɣ…»

Partager

Nudaɣ s yisem n tefsutTegguma ad iyi-d-terr ṣṣutA ziɣ tenza s wedrimI wid umi tgerrez tmeddurtShan lqima n tzemmurtZhan melba ttexmimRewleɣ-d ad xedmeɣ ɣef tmurtUfiɣ ulac deg-s lqutRẓan-tt amek ur tettleqqimMennaɣ ad tezdel tagutFell-as ad aɣ-d-walin nemmutAɣ-d-mmektin ur neqqim”

Ifyar-a nekkes-iten-id seg tlemmast n tezlit “aql-aɣ nuhem” n Ɛebdelqader Xalifi, anaẓur-a i ilulen deg taddart n Ayt-Smaεel setta n yiseggasen mbaεed timunent n Lezzayer,  seg mi i d-yessen neṭṭa iḥemmel ccna d uẓawan ladɣa win n Sliman Ɛazem, d Crif Xeddam, acu kan am netta am aṭas seg tizya-s, ur as-teldi ddunit tawwurt n cciεa ɣef waṭas n tsebbiwin, ɣas ma yella ccna-s yeched fell-as ula d Ḥamid Meǧahed i as-yennan awalen-a ass imi iεedda ɣur-s deg tedwilt “icennayen uzekka” deg useggas n 2003 : « ttasen-d ɣur-i aṭas n yicennayen, yal wa d acu i d-yewwi, maca ttilin tikwal akka am kečč jebbden-iyi ɣer imeslayen ».

Ɛebdelqader Xalifi yessekles snat n tesfifin, maca imi ur yesεa allalen (ttawil) ḥaca issufeɣ-d yiwet, “aql-aɣ nuhem” deg useggas n 2003, anda ara naf setta n tezlatin : “Aql-aɣ nuhem», “Nettɣaḍ i weblaḍ», “Tin iyi-yeḍran», “Tawerdet», “D acu i kem-yuɣen», akked “Ccah deg-i”. Ma d tisfift umu isemma “nndama” atan yessaram ad tt-id-yessufeɣ deg kra n wagguren.  S umata Ɛebdelqader icennu ɣef tayri n yiḥulfan, ɣef iɣeblan n tmurt akked ddunit d tlufa-yis.

Nemlal Xalifi Ɛebdelqader, mi i ad t-nesteqsa ɣef  lḥala n unaẓur ay yella ass-a yenna-yaɣ-d : « s yisem d anaẓur ur tgerrez ula lḥala-w imi taggara-ya aql-iyi cwiṭ beεdeɣ ɣef wannar n tẓuri acku am ibabaten meṛṛa aql-iyi d axeddam ɣef warrac».

 Ahat seg annect-a ad nefhem addad n unaẓur-ababat, imi deg tmurt-nneɣ ula d inaẓuren ikesben ismawen ur ssawḍen ad idiren seg tẓuri-nsen (l’art). Deg wawalen akked Ɛebdelqader nwala anaẓur yesḥassfen ɣef waddad-is d wayen nniḍen, lamaεna nwala amdan yessaramen, iεerrḍen dima ad yeg luqam. 

Neẓra belli yesεa tamuɣli ɣef tezlit tazwawt tamirant (actuelle), nenbec-it, fell-as yebra-d i wawalen-a : « Mazal tella tin igerrzen, maca ad d-iniɣ txuṣ s umata, acku tizlit n tura teffeɣ seg laεwayed-nneɣ d wayen uɣef nεahed iman-nneɣ, yuɣal ccna d taɣara (manière) kan i waεjab d tuffɣa ɣer Fṛansa, aṭas n yicennayen ay yessettun inaẓuren n tidet msakit s lemεiwna n yimaẓragen (éditeurs) d wexxam n yizerfan n umeskar (ONDA), ilaq ad d-yili uεiwed n leḥsab gef unaẓur yettwaɣummen sɣur ucennay kan. Am nekk tura ur zmireɣ ad cnuɣ ayen ur bɣiɣ ad cnuɣ bac kan ad rebḥeɣ idrimen. Γef aya ay iṛuḥ unaẓur d asfel meskin».

Negza d acu yebɣa ad d-yini unaẓur, kullec iban ɣef waya. Ma ɣef isenfaṛen-is (projets) sey-a i zdat, acku Ɛebdelqader mačči kan d anaẓur icennun, maca d amedyaz, yettaru  isinaryuten, daɣen yesεa tukci deg annar n umezgun (théâtre)akked tẓuri tis-ṣa (7) neɣ ssinima, yerra-yaɣ-d : « tidet kan, ulac isenfaṛen unṣiben (officiels), maca ssarameɣ ahat deg kra n wayyuren ad ssufɣeɣ tisfift-a “nndama” daɣen ad εiwdeɣ i kra n tezlatin i d-ṭṭalaben imsefliden ».

Mhenni Xalifi

Partager