Taγiwant n Illula Umalu tuγal d tamanaγt n tfaskiwin, imi yal seggas tesdaray-d 05 n tfaskiwin yemgaraden, am tfaska n tqendurt leqbayel di taddert Iḥemziyen, tafaskan yemγan n usejji(tujya) di taddert n mzegen, tafaska n uẓẓawan atrar (musique moderne) di taddert n Maraγna, tafaska n tbaxsisin n taddert n Lemsella, akken daγen id-yesewjad yal seggas wexxam n yelmeẓyen n tγiwant n yillula Umalu tafaska n leqdic ufus. Dγa deg as n 28 γct yezrin, tebda tfaska n yemγan usejji (tujya), id-tesudes tdukla tadelsant tigmi n taddert n Mzegen n tγiwant n Illula Umalu di tezrigt-is tis 02 s teγzi n 03 n wussan, s lemεawna n tesqamut n taddert-agi, taγiwant n Illula Umalu, asqamu aγarfan n ugarzu n Tizi-Sezzu d mahla n yedles. Tamesbanit-agi yesduritt-id webraḥ n baylek n taddert n Mzegen, anda iyukkan s nnig n 20 n yemzikniyen id yussan di temnaḍin yemgaraden n Ahil n leqdic d amarkanti, anda llant temzikniyin n leṣnaf n yemγan n tujya yemgaraden, timliliyin, isaragen anda yezzi wawal γef azal d lfayda i sεan yemγan n tujya deg dawi n deqs n waṭanen, d wamek ara d-yilli uḥareb fell-asen. Akken tella daγen d tagnit yelhan i usqardec n deqs n temsal icuden γer twenaḍt, imi imγan tekken-d di tezdeg n twenaḍt. anda leqdic n tfaska-agi yesuli ass n 30 γuct s yiwet n tmeγra meqren anda i ffkan arazen usebγes i yemzikniyen i ykkan di tfaska-agi n yemγan. Si tama niḍen, tazrigt tis 07 n tfaska n tbaxsisin id-tesudes tdukla tadelsant Tiγilt n lemsella n tγiwant n Illula Umalu, teldi tiwwura-s s wudem unṣib ass n 29 γuct, γef teγzi n 03 n wussan, ayagi yella-d s leḥdur n yemḍebren n tγiwant n Illula Umalu, d yemḍebren n wesqamu aγarfan n ugarzu n Tizi-Wezzu, tamahla n yedles d yaḥricen yemgaradend, iεeggalen n yikubar n tsartit d waṭas niḍen. Tamesbanit-agi d tajmilt i ssin yelmeẓyen n taddert-agi n Lemsella, i yellan d iεeggalen n tdukla tadelsant Tiγilt n lemsella i tewwi tmettant deg seggasen yezrin, wigi d Ḥamel Saεid d Meziache Khaled. Ahil n leqdic d amesbaγur, anda llant temzikniyin n lγella n tbaxsisin s leṣnaf-is yemgaraden, anda i yukkan asegga-s nnig n 60 yemzikniyen id-yussan di temnaḍin n lwilayat yemgaraden ger-asent Tizi-Wezzu, Tisemsilt, Tubiret, Bgayet, u snaεten-d lγella-nsen, am lexrif, zzit n uzemmur, tament n tzizwa, akarmus d waṭas niḍen. Akken yella deg ahil, umezgun, cnawi, tamedyazt, taklut, tamzizla n wadal, isaragen ideg id-wwin awal γef azal n lγela n tbaxsisin, amecwar-is, lfayda-s i tezmert n wemdan d wemḍiq-is di tdamsa n temnaḍt leqbayel, akken i tella temzizla γef tebḥirt yelhan n tbexsisin i usebγes n yifellaḥen. Tafaska-agi d tagnit yelhan i yinelmaden n taddert-agi n lemsella id-yufraren deg kayaden n 03 yeswiren yemgaraden 05eme, B.E.M d Lbak anda i sen-ffkan arazen d igardasen usebγes, akken daγen id-tella tikci n yigardasen usenmar d usebγes i kra n wid yukkan di tfaska-agi. Leqdic d win iεeddan di tegnatin yelhan.
Islam Bessaci