Aɣrib i yessefraḥen

Partager

Lemmer wid yettɣerrben merra ɣef Tmurt n Yizwawen am Arezqi i xeddmen, i ttxemmimen, i ttḥezziben, tili d awezɣi ad d-yekker mmi-s n Wezwaw neɣ n Tezwawt deg tmurt tawerdant (taberranit) netta ur yessin ad yemmeslay tutlayt-is n lasel. Tili d awezɣi ad as-semmin i uɣrib « aɣrib », maca ahat ad as-ttinin « uḥric » neɣ « lfahem ». Tili d awezɣi ad iḥulfu weɣrib belli d aɣrib i yella, acku ma msawan rnan mtawan merra ad xeddmen ayen akk yettmaggan deg tmurt ad yenqes cwiṭ lxiq d ddiq n lxaṭer, ɣas ma yella udmawen n yimawlan d yiḥbiben zgan beɛden. 

Arezqi Keddam segmi i yekcem Talmant (l’Allemagne) acḥal tura d aseggas, netta yettmuqul-d, yettegriwil-d ɣer tmurt n yidurar, maca daɣen yeṭṭillay-d fell-as, irezzu-d ɣer-s seg webrid ɣer wayeḍin. Yewwi-d s yisalli s tilawt i yellan, ɣas iḍarren-is ɛefsen akal alman, allaɣ-is yeqqim ɣef tɣilet neɣ ɣef tecwawt n Wedrar n Jerjer. Deg Telmant yemlal d yiwet n tmeṭṭut i t-yettqaraben deg laɛqelya, meḥsub d tin yeldin i tama n tẓuri d yidles: tagi d Marlin. Arezqi d Marlin myiɛqalen zik s uɣiwel almi myercalen, zdin tudert gar-asen lwaḥi d ucqirrew (défi) n teswiɛt akken ad bdun asemres (réalisation) n yisenfaren-nsen. 

Arezqi d Marlin sbedden tarbaɛt-nsen tamecṭuḥt, uɣalen d inalasen (conteurs), ttalsen-d i tmucuha n zik ama i warrac n yibabaten iminigen neɣ i warrac almanen. Tikkelt, Ttarran-d timucuha n yizwawen neɣ n yimaziɣen – am Baba inuba d Lunğa d tid i d-tḥewwec Ṭawes Ɛemruc – ɣer tutlayt talmant ḥekkun-tent i warrac almanen d yizwawen. Tikkelt daɣen ttarran-d timucuha tigreɣlanin (universelles) – ladɣa tid n watmaten Grimm – ɣer tezwawt, ttalsen-tent-id kifkif i warrac, maca tikwal ula i yimeqqranen i iḥemmlen tamitulujit, imi timucuha neɣ timuɛay d tid yeẓuɣɣuren allaɣ ɣer wexxam n usugen d tergit, d tid yesseḥlawen tikwal ula d iderwicen.

Arezqi mačči kan d analas neɣ d win i d-yettarran timucuha n umaḍal ɣer tutlayt-is, maca daɣen iɛerreḍ ad d-yessiweḍ s tezwawt kra yellan d tamussni; ama d ayla-s neɣ n wiyaḍ. Amedya, yiwet n tikkelt ixdem-d asebded (montage) d tsuqqilt (traduction) i yiwen n usaru d amecṭuḥ ɣef tzizwa, ɣef wamek ttemsifhamen, d wanda yewweḍ unadi n yimnadiyen ɣef waya d ɣef-sent. Rnu daɣen yesrusuy-d deg internet tugniwin (videos) i ixeddem netta s timmad-is dima ɣef tussna d tassna n tzizwa.  S yiwen n wawal nzemmer ad d-nini aɣrib am wa ur t-texsir ara Tmurt n Yizwawen wanag terbeḥ-it, ma nga aserwes (comparaison) gar-as d kra n yiqbayleddicen ur nemɛin i yeklan deg tmurt war ma gan-d ulama d acemma i yidles-a amesbaɣur. 

Arezqi yesɛa kra n yisenfaren, yessaram ad ten-id-yessufeɣ s annar sey-a ɣer zdat. Wa d assaɣ deg yutub n yiwet n tvidyut anda Arezqi d Marlin ttalsen-d yiwen n tmacahut i wegraw n warrac: http://www.youtube.com/watch?v=1-HyAm9Hc0g .

Mhenni Xalifi

Partager