Tezd-ɣ ulawen, ɣas ulama temmut. Tagi d Nna Cherifa, tacennayt yettwassenen aṭaṣ deg tmurt nneɣ. Akka ihi, Nna Cherifa ɣur-s sin iseggasen aya segmi iɣ teǧǧa. Tensa am teftilt ass n 13 Maɣres deg useggas n 2014, di lɛemris 88 iseggasen. Truḥ tin akken yettwassenen s waṭaṣ n tezlatin n-uraɣ am: « Bqa ɛla xir ay Aqbu », « Ay aẓerẓur », « Sniwa d yifenǧanen », « Anẓur lwali », « Lward ifires », lakked tiyaḍ i yeqqimen akka deg umezruy n cna aqbayli. Nna Cherifa, deg yissem-is n tidet Wardiya Bucemlal, tlul ass n 9 yennayer 1926 deg taddart n yilemayen i d-yezgan deg twilayt n Burǧ Bu Ɛririǧ. Zik i tebda lmaḥna d lḥif. Teff-ɣ-d seg taddart-is lɛemr-is imiren 16 iseggasen kan, imi iɛedda lbaṭel fell-as. Yuɣ lḥal nettat tebɣa ad d-tuɣal tacennayt, imi tesɛa taɣuct ifazen aṭaṣ yerna tḥemmel urar n lxalat. Deg tallit-nni, yella d lɛib at ɣenni tmeṭṭut. Akka, deg tmacint-nni itt-yewwin ɣer Leẓẓayer tamanaɣt i tessefra tizlitt « Bqa ɛla xir ay Aqbu », d tin ar att-yessalin ɣer « igenni » n cna aqbayli. Nna Cherifa tuɣal tettwassen, tcennu, txeddem urar n lxalat deg umaṭaf wis sin, bdu deg yiseggasen n 1940, seddaw n « laɛnaya » n-unaẓur « awaɣzniw »Ccix Nourddine akked tcennayin nniḍen am Lǧida, Wenissa, lla Yamina, Nuwara. Tessekles aṭaṣ n tezlatin, deg yiḍebsiyen lakked tesfifin. Ama d-icewwiqen, d-aḥiḥa neɣ ttizlatin yettmeslayen ɣef ayen yaɛnan iɣublan n dunnit, Nna Cherifa tesdukliten-t akkit. Aṭaṣ n lemḥayen i ɛeddan fell-as, imi, Nna Cherifa tenna-d yiwwet n tikelt: » Nekki, dayen i yeḍran yidi i cennuɣ! ». Tettsebir ul-is, « tesdubbuz » urfan-is s cna d yicewwiqen. Ayen ittiḥuzan at id d-cnu, ama d lferḥ neɣ d lqerḥ. Tacennayt-agi, iwumi semman tagellidt n yicewwiqen, teǧǧa-d i cna aqbayli nnig n 200 tezlatin. Deg yiseggasen n 1990, Nna Cherifa tuɣal-d s tezmart muqren ɣer cna, imi aṭaṣ n tmeɣriwin i texdem deg Fransa, Canada, Marikan,…Ssawalen-as-d akkit sya u sya, imi tizlatin-is ɛeǧben-t aṭaṣ n yimesfliden, yettwalin d-akken tizlatin n Nna Cherifa d-agerruj, d-udem unṣib n yidles aqbayli. Imi acewwiq, aḥiḥa lakked wurar s-userfeq, s-uslillu, s derbuka lakked yimenduyar fɣen-d srid seg yidles aqbur aqbayli. Nna Cherifa, am akken d tin i ɛussen ɣef laɛwayed akked cna n zik-nni, imi terra-y-asen-d rruḥ. Aṭaṣ n yicennayen i yecnan yid-s, uɣalen am akken « tnaɣen » fell-as anwa ar ad yecnun yid-s. Nna Cherifa, deg yiseggasen-is ineggura, ɣas akken muqqer-t deg laɛmer teqqim tcennu deg tmeɣriwin (galas, concerts, festials,…), ama dagi di Leẓẓayer, neɣ di Fransa. Taɣuct-is ur « terriẓ », ur tebeḥbeḥ. Ussan-is ineggura iɣaḍ-itt lḥal imi tettwattu, ur as ɛdilen ara ccan. Temmut akkeni tettwattu ass n 13 Maɣres 2014, d-acu teǧǧa-d deffir-s, mači kan nnig n 200 n tezlatin, maca amezruy s lekmal-is. Staɛfu deg telwit ya Nna Cherifa.
Syphax Y.

