Degi berdan deg d-meqqin isefra, ifyar sawalen i yifyar, awal yettencced awala kken ad ggen littaɛ i tikta yettawin iɣerfanɣer uɣbalu n tafat. Dega kal deg id yemɣi umedyaz,tamedyaz ttasawal i temedyazt akken ad zdin-t tutlayin, akken ad mǧazin wulawen, amer ad –as -id affen ddwa i ṛuḥ yuzzan seg ḥarruq n wer timlilit. Di Tubar yezrin deg “Icarɛiwen” tagnit tellid irebbi i At Wawal akken ad innin awal. S lqedra n Si “Muḥend U Mḥend” jban-d imawlen n tmusni si yal tama si yal tamurt.
Ussan-d yimewlen n tmedyazt ama si Fransa, Lmaruk, Lubnan, Hayti neɣtamurt n Leqbayel. Deg tɣuza n Camlal yezdi umyag n Si Muḥend U Mḥend akked d win n Molière. Di lǧǧera n umedyaz tezdi talsa, meren-d isefra yerran ṣṣwab ɣer lɛeqel-is.Ziɣ
Telha tuɣalin ɣer tidet :
Acḥal d asseggas
Ur yekkis lɣimɣef tignawt
Nnig Icerɛiwen
Igenni yeḥzenyettru
Yegger lawan deg yir tallit
Aṭas ur myufanwulawen
Dayem iimeṭti yeffer
Leɣban deg cciw-is
Idim
Urfan
N tmelsit
Tina yeddan d isflan ! ( YvanTetelbom)
Lamwaji n Uẓẓefun ccnan ssda n lhu, abeḥri d yekkan segYillel ihuz isfra n lebɣi. Tikli tewwi imusnawen ɣer uɣbalu n tidet,tekcem s anar n umezruy, tit tedla ɣef« Suzarus »tucbiḥt akken ad teḥku lɛaz n yiḍeli. Llin-d iɣalen s tehri akken ad zemḍen ɣer tasa tayri d wid yettawin nesma-s d aɛwin. Asekud ifal i tallit,iruḥ nnig rwaḥ,akkent isdarin yettmalen leḥmala ad azlen-t deg tiregwa n tirga :
Innid !
Sefru !
Innid !
Keçç d amedyaz
D aggelid ɣef lqum‑ik !
Innid
Mgal tasusmi
Innid
Magal lbaṭal d lhewel-is
Mgal trad d leɣrur-is
Xas tenfiḍ si tmurt-ik
Xas tenfid ɣef yiman-ik
Xas yeɛṛaq yixef i yixef-ik
Xas d amantar telliḍ
Xas d wer leqrar teddiḍ
Tellid d wer tilsit
Teddreḍ d illeli !
Xas yezwi umur-ik
Werǧinyekna lqed-ik
Ssut-ik yesseggad tugdi
Tiɣri-ik, tesergagay iggeni !
Innid !
Innid
Kečc ay aggelid ɣef lqum!( Nicole Barrière)
Tizi temlal azal n 5 wussan d imewlan n teskla : Yvan Tetlbom, Ahmed Laḥlu, kamalYaḥyawi, Frederique Wolf Michaux,Ait Slimane Noredin, Fadéla Chaim Allami,Xaled Swiher, Xetabi Ahmed, Elvire Maurouard, Nicole barrière, Hamid Ait Sliman, Segini Jugurta,Pierre Bastide, Claude Ber, Husin Ait Geni,MichelCassir, Jean Louis Châles,Murad Reḥman… d inaẓuren i d- yuffen di ṭif n Si Muḥend U Mḥend aḥiḥa iten-yawwin dega brid n yitran. D tidet yella umedyaz n yiwet n talit, n yiwen n umdiq lemaɛna d amedyaz n yal talit n yal amdiq. Si Muḥend yezraɛn isfra-as i demma n tikli-is, s texlijin n lejruɣ-is, yefka i wawal awal ara inedhen i yal awal anda ma yella di ddunit. Win yebnen kra s lmul, kra‑nni as-id yer lmul !
Ait Slimane Hamid
