Deg aseggas-agi yezrin tekcem taqbaylit s ljehd ɣer uẓeṭṭa n l-Web. Aya yettban degmi ggten asmilen ( sites) ineṭqen s taqbaylit. Nnig waya ula d udem n ismilen-agi ( inter-face) tura yettili s taqbaylit. Imi di tudert lebni yassawel i lebni, ɣef ismilen i d-yenulfen akken ad ɛabin tutlayt taqbaylit d yidles ines s walal ameynut am le net, yernad diɣ usbedi n yimaṭṭafen ilelliyen s lmend n ttawil n l web.
Imaṭṭafen-agi i d-illulen fkan afud i ccna n taqbaylit, i tutlayt-is am akken diɣ llan d tagnit akken imawalen n tmusni, yecqa yidles-nsen, ad innin awalen-nsen mebɣir leqyud neɣ tugdi.
Ger maṭṭafen i d-yennulfan s ttawil n linternit i d-yewwin abrid n tabɣest, yefɣen i wayen nennum nesmeḥis-as deg yimeṭṭafen nniḍen, tella radio Idurar i d -yenulfan ass n 16 di Yibrir 2010 am akken id aɣ d yenna Belɛid At Umeẓyan s yisem-is d imdeber n umaṭṭaf agi netta d umdakel-is Lazher Touat.
Radyu –agi teṭṭef lwelha n waṭas n yemlsefliden iḥamlen nnubat deg tettili tmusni akked d usqardec n timsal s wawal ilelli akked d telqay n tmuɣli. Imsefliden-agi werǧin ndimen yal tikelt mi ara ldin asaɣwen ( lien) http://radio.idurar.com/Radio-kabyle/ yasekcamen ɣer usmil n umaṭṭaf akken ad dlun ɣef tadwilin i d-yettɛeddin am nnuba yecban : tamurt d wawal,tira deg uẓeṭṭa, tiɣri umedyaz, tizlit i wid ḥamleɣ, awal ixuṣen, taɣuri n udlis. Am akken i-aɣ d yenna Belɛid : « radyu idurar tella d lxelwa n leqbayel, tlluled i nitini, nbud-itt i yemdukal n taqbaylit. Ger iswiyen id -as negga yella di tazwara asnarni n yidles aqabayli, tilelli umeslay, aseqrab n yeɣriben ɣer tmurt n Leqbayel, am akken diɣ nebɣa asen-nefk awal i wid werǧin i d-iṣaḥ wawal akken ad innin acu iten-iceɣben d wayen iten-iqerḥen. » Radyu idurar terra-tt diɣ d ṛay akken ad teskefal inaẓuren imaynuten n taqbaylit ama deg ayen yeɛnan tamedyazt, ccna, amezgun, tira. Dɣa deg aḥric agi aṭas n imusnawen n taqbaylit id iɛedden ɣef lamwaji n umaṭṭaf am Saɛid Ccemax, Muḥend Ait Ccaɛlal, Arezki Ait Ḥemuc, Baḥbuḥ d waṭas nniḍen.
Yal sebt akked d lḥed Belɛid At Umezyan yetthegid tidwilin s demma akken ad yelli usqrdec n isental yemgaraden yeɛnan ayen iccuden ɣer tasekla, tasartit, ildes, ccna n taqbaylit, neɣ isental yecqan amdan n yal ass am tayri, taddukli d udmawen nniḍen n tudert. Sofiane si ljih-as yal larebɛa tamedit yesunubug iccenayen n taqbaylit akken ad sqerdcen tamsalt yeɛnan tizlit taqbaylit. Deg ayen diɣ tasaram ad telhêq ɣures radyu Idurar d aḥric n leqdic alsawi( action humanitaire), deg aḥric-a yenna-k belɛid : « yecqa –yi anect-a, acku nekk s timad-iw nḥafeɣ di temẓi, d lhem id -aɣ d -iraben. Ass-a ma nweɛa tagnit, d lwajeb fellaɣ ad nezg i lmendad n wid ur nezmir, d lwajeb akken a nilli ɣer idisan-nsen ». D leḥmala n yidles, d tasa kseben ɣer timeti n taqbaylit i yeǧǧan Belɛid akked zahir ad sallin radyu agi yettnernin deg azal ass deffir wayeḍ. Ɣer Belɛid idles amaziɣ d iseɣ, d lḥerma, d reḥma.
D tirga n temẓi akked d uḥulfu n tmuḥaqranit i d -yersen ɣef yidles aqbayli i yeǧgan Belɛid ad yeddu deg umacwar –a. Am yal yiwen di tsuta-s d Si Smaɛil akked Ben Muḥamed yesǧuǧǧgen ussan n amaṭṭaf wis ssin, i- yelqmen deg ul-is leḥmala n radyu.
Ass-a targit teffeɣ, Belɛid yefka ttawil i yimsfliden-is akken s walal n Skype ad innin ula d nitni tikti-nsen ɣef isental i d-yettilin di tadwilin yettemseḍfaren ɣef uẓeṭṭa n net di radyu Idurar. Mebɣir cekk aya yesqrab ger imesfliden n radyu Idurar am wakken diɣen iẓẓeṭ lexyuḍ n taddukli ger-asen. D tidet d tirga i yettagen udem i targit, ma d Belɛid iswis ifal ɣer wanda nniḍen : d tiliɣṛi ( télévision) i yeqbayliyen. Am akken id aɣ d-yenna : « tilibizyun s taqbaylit atten ger wallen-nneɣ, yiwwas a nedlu fel-as ».
ɣef aseɣwan http://radio.idurar.com/Radio-kabyle/,Yasmine, Lounis, Sofiane akken ma llan xedemn s leḥmala n taqbaylit di radyu Idurar, d iwaziwen n yidles, imḥadiyen n tẓuri, iɛerḍiyen n yisseɣ. Yissen, awal n taqbaylit yezger idurar, yekka i yigarawen akken ad yawweḍ aqbayli anda ma yella.
Ait Slimane Hamid