Llan-d d inebgawen n temlilit n tsekla n Bgayet

Partager

Timlilit tella-d deg uxxam n umezgun Malek Bouguermouh deg ass n 02 yebrir iεeddan. Tamawt i nger mi nella din : Yennerna s waṭas umḍan n wid i d-yusan ad ḥeḍren, llan seg-sen wid i d-ixedmen amecwar n 80 km, akken kan ad ḥeḍren i ttiεad-a n tsekla yesεan azal d axatar. Di leεwayed n lkafi litirir n Bgayet, yal tikelt ttwaεraḍen-d γur-s wudmawen yemxalafen n tsekla d tẓuri, acu kan drus maḍi n yimdanen i yettruḥun ad ḥeḍren, yeḍher-aγ-d ula d inelmaden n tmezdayt n tussniwin talsanin n tesdawit n Bgayet γas ma teεna-ten temsalt, seg-sen drus maḍi n wid i yettruḥun ad ḥeḍren i temliliyin n tsekla i d-yettilin meḥsub yal ddurt.

Mebla ccek, ttiεad n tikelt-a ixulef wiyaḍ , imi inebgawen i d-yusan d sin n wudmawen imeqranen n tsekla-nne&gamma,; tasekla tamaziγt ; wi d : Ben Muḥemmed, amedyaz i irefden tizlit taqbaylit deg yiseggasen n 70 d 80 s yiḍrisen-is yeččuren d lemεani, bab n usefru n taγect « Baba-inu ba » i d-yezzin akk i umaḍal ; wayeḍ d asdawan, netta daγen d amyaru n tmaziγt, wa d Leprufisur Kamal Buεmara, amezwaru akk i ixedmen asegzawal(dictionnaire) n tmaziγt s tmaziγt. Mass Buεmara mi d-yemmeslay, yewwi-d awal-is γef umecwar-is asdawan, d tixuṭṭert i yesεa usenfar n usegzawal Issin, ideg d-yessufeγ yakan tiẓrigt tamezwarut deg wagur n yunyu 2010(ẓer Aγmis n Yimaziγen n 01/11/2010). Akken ad nesmekti, segmi i yexdem Dda Lmulud tajerrumt n tmaziγt s tmaziγt deg yiseggasen n 70 yellan d aferdis agejdan deg ayen yeεnan aselmed n tutlayt, ulac win i ikemlen deg ubrid-a n tira n yidlisen i ilezmen aselmed n tmaziγt. S wakka, Pr Kamal Buεmara, yerna-d aferdis axatar-nniḍen, i ara inefεen s waṭas iselmaden d yinelmaden n tmaziγt, aya mebγir ma nettu leqdic-is deg wayen yeεnan aseqεed n walugen n tira netta akked yiselmaden-nniḍen n tesga n tutlayt d yidles amaziγ n tesdawit n Bgayet. Mass Ben Muḥemmed, mi d-tezzi nnuba-s ad yemmeslay, yedda di lebγi i uzayez(public) imi tuget n wid i d-yusan bγan ad slen i yisefra-s yufraren s waṭas. Ass-a d yiḍelli, Muqleγ-tt, Yemma, Anida-ten,…Wi d kra n yizwal n yisefra i d-yeγra, i yes-sen unagen γer tgelda n tneslit yimdanen iεemren tazeqqa n TRB. Yekfa s usefru aneggaru i yexdem : « I uzekka », deg-s yesmekta-d wid iḥeḍren γef waṭas n yisuyas n umezruy iγef d-tεedda tmurt-nneγ.

Deg uskasi(débat) aṭas n wid i d-yefkan isteqsiyen ladγa i mass Buεmara, γef wayen yeεnan liḥala n tmaziγt ass-a d uselmed-is. Netta di tririt-is, yessefreḥ-iten-id dakken aselmed n tmaziγt yuẓa γer zdat imi ass-a aṭas n yimuzigen(spécialistes) i d-yeffγen di tesdawit, nutni γur-sen tamusni iwulmen i yes-s ara xedmen ilmend n usnerni n tutlayt ugar. Ma d isteqsiyen i as-yettunefken i mass Ben Muḥemmed, rzan di tugti asiẓreg n wamuden-is n yisefra, netta yessefhem-d wid iḥeḍren timlilit dakken tella yakan di lbal-is tikti n usufeγ n udlis n yisefra ; acu kan mazal ur yekfi ara deg-s lxedma imi lawan-a atan yeṭṭerǧim isefra-s γer tefransist. Netta yebγa ad yaru adlis-is s snat n tutlayin(tamaziγt d tefransist) akken ad yefk tagnit i yimeγriyen iberraniyen i mebla ccek llan seg-sen wid yettnadin ad issinen lbaḍna n tezlit : Baba-inu Ba.

Mokrane Chikhi

Partager