Aserqiqes n wawal

Partager

Ddurt-agi yezrin, tesuddes tasdawit n terga uzemur di Bgayet s lmendad n tidukla tadelsent n yinelmaden, yiwet n tajmilit i unaẓur ameqran Muḥya. Deg ahil n tajmilit-agi aṭas n leqdic i d-yellan am umezgun, isaragen akked d tamedyazt. Ɣer tama n tejmlit-agi nemlal akked d umedyaz Salim Benxelifa.

Salim Benxelifa, mebɣir ccek, d yiwen yitri i d-yeflalin deg yiggeni n tsekla taqbaylit tatrat imi ayen yettaru (d isefra neɣ d tullisin) yeglad s umaynut (ama s istental ama s uɣanib). Tira-s tuzzel di terga n wayen iceɣben amdan anda it-yuɣ lḥal. Ifayer-is d wid id yugmen neɣma-nsen si lqaleb anaṣli am akken tira tecucef di tidmi n tallit deg nettidir. Deg ayen yura : «Yezga wawal am tala deg yimmi n Uqbayli, d amwanes-is kra kkan laqrun deg tikli, ɣas ccetlat-nniḍen s tira i d-ttaǧǧent later n tmaddazin-nsent, nekni deg yiles i d-nefruri, seg ssut i teffeẓ setti-s n setti i d-yegma umezruy n walag-iw, ɣef umacahu i zeggren idammen i d-yelḥan seg uẓar n Maziɣ armi d lǧedra n Gaya i yefrurin d tassiwin deg Tmazɣa d Numidya». Xas akken tira-s tefeɣ i wayen nennum neqqar-it deg tmedyazt neɣ teskla taqbaylit Salim netta yeqqar : «Nekk uqbel kulci, d anelmad. Ssin akkin yella deg-i wadif n tmedyazt, acku ḥamleɣ tasekla s umata. Tamuɣli-w d tin yellan d tegraɣlant. Meḥsub d ttin ur nqebel ara ifergan ( ama d wid n timeti neɣ n tira) amer ahat ma ɣlin zrubat i d- yesebdedd zzman zdat-nneɣ, as nefk asnad i tikti akken ad tinnig d tidmi wer tilisa». Tamedyazt inumak-is leqayen, kkan i tidmi, kkan i taɣzint. Tiwkilin yesentaqen imedyazen ur lllint ara d tid yeslufuyen i waglugel n wallaɣ. Ɣer Salim tamedyazt d ayen nniḍen : «Tamedyazt, ɣef akken wallaɣ, d yiwen udem n tmena i d- yesentaqen «Nekk» inu. d yiwet n tadiwanit ger iman-iw d yixef-iw. Ilaq ad yilli uskasi –agi Uqbel ad yilli wanfal sanga nniḍen». Ayen nniḍen d tibḥatin n unadi, d tiregwa deg yettazel yixef ikenfen, d iberden deg tikta tewwid ad mɣint akken ad fkent iguma yettawin amdan ɣer reḥba n talsa. yeqqar salim : «Nekk» n yal yiwen yeḥwaj innig ɣer wanda nniḍen. Ayen umu neqqer «nniḍen» mačči kan d amkan neɣ d amdiq i d-yezgan akkin (ailleurs) yella (a beɛda) d iḥulan, d tidmi, d innig n wallaɣ ɣer kra yellan d uffir. Iḍen yezmer ad yaggem tikta si yal aɣbalu neɣ tala. Ayen nniḍen d kra iccuden ixef n umdan ɣer tudert neɣ yeqnen tudert ɣef yixef n umdan». Awal yesidir ineq, yella deg lemtul nneɣ. Meɛna tazmert n wawal ɣer win itt-yesnen, yeẓra amek tettawi lmil : «Awal yezmer ad yawwi isurifen ɣer zdat, am akken yezmer ad yawwi isurifen ɣef deffir. Awal am ssif di snat lejwayeh-is yeqḍaɛ.». Ulac lǧens ur nefki azal i wawal. Awal ma ibedd tbedd timeti, ma yecceḍ yecceḍ yides yidles s umata. Ɣer Salim aya ulac deg-s ccek. S wawal i tettidir cetla : «Awal yettawid isurifen ɣer zdat, ticki i d -yeddem anamek ines si timeti anda id illul. Ma yemderkel wawal ɣef yir asekud ad as teḍru am tsekurt ibedlen rric-is, din id tettili tawecḍa ɣer isegraraben ur tettmager luḍa. Aɣbel ur yelli d ama ynut. Qqaren at zik a win yeddan d win it-yifen ad yettɛaned ad yaweḍ. Amek id tettban tamedyazt teqbaylit i Salim amek yegga leqrar-is. Yenna : «amek ara tenfal tmedyazt ɣer talsa ? I wacu ? Aɛni akka tura ur telli ara d talsawit ? Nekk ɣef akken ttwaliɣ ur yelli deg acu temgared tmedyazt taqbaylit ɣef tmedyazt n leǧnas nniḍen. Nezmer ad nnini belli nekni s leqbayel nettiddir ayen tettiddir telsa i meṛṛa, dayemmi ayen ara d- tefk tidmi nneɣ yedda akked wakud d tallit deg nella, ɣef anact-a tamedyazt nneɣ ula d netta-t d amur neɣ d teḥjur yettikkin di lebni n telsa. Akken bɣunt mgaradent tikta maca llan inumak n kra temsal reṣṣan leqrar deg ixef i lebda. Ɣer Salim tafsut tella «D agama….d imɣan akked iguma n lexlawi n yiman yellan deg-nneɣ», tilelli «D taruẓi n kra yellan d ackal… neɣ d ahudu n waciwen ikeblen inumak n tudert», tameṭut «D azgan di tudert», Illel «D ayen i d-yettuɣalen….. d lemri… mačča yemgared kra ɣef ayen-nni, imi lebḥer ur yeḥwaǧ ara as nmud akken ad yerr», yellu «kra i yiffen !», tasekla «Ur telli ara d tamedyazt kan… tasekla d isekilen…. i d-yettmalen !.

Akka i d Salim Benxalifa, d amedyaz yemǧazin d tikta i tezzin deg allaɣ-is, d amdan yesirqiqisen awal amer ad yezuzen tamedurt-is !

Ait Slimane Hamid

Partager