Am wakken lḥeq yettmattet!
Zik asmi tella nniya
Igellil yerbeḥ wul-is
Yella nnif tella leḥya
Kul wa lḥerma deg uxxam-is
Tura mi tzad leqraya
Terwi-yaɣ lεeqliya
Bab-as inneker-it mmi-s
Akka i d lweqt aɣeddar
D imeslayen n yiwet n tallit izegren akud akken ad d-ilin d awalen n lebda , ara d- yaf umdan mi iten-yeḥwaj. Slimane Azem , s taqbaylit timsereḥt, yeẓda isefra wuɣur ttεanin wid yefuden lewqam akked d tmusni. Ttnadin fell-asen medden si tsuta ɣer tayeḍ amer yesen ad qablen acqirew n tudert n yal ass. Tuttriwin i d-yesers Slimane Azem ɣer unnar n tidmi , d tid yetteǧǧan amdan ad yekcem ɣer daxal n yiman-is , ad yemjadel d rray-is akken ad yejbu kra yefren wa d iban kra iεerqen:
Amek wa zzhher-is yekker
Fiḥel ma yexdem s lmul
Acu i ixdem yifker
Imi iεebba s ṭul
I temẓin yekrez uzger
Amek iten yeεlef uɣyul?,
Lbaṭel yemlal yid-s Slimane Azem si zik. D netta i d axṣim-is n lebda . S uḍaḍ yesnaεet-it, yekkes-as aɣumu akken ad d-iban εinani zdat medden. Yemla-yaɣ-d amek i udem-is, yemlaya-ɣ-id iberden ɣef ayeg ilaq a nerwel ma yella ur nebɣa ara ad as-nili i ẓur d tedla:
Ma nettεemid i labṭel
A nuɣal yakk am ṭbel
Kul wa ad ihheggi aεrur-is!
Win yettnadin tidet, win id yesrusuyen idurar n lḥeq mgal tamuḥqranit, ad yaff abrid yasawen zdat-s am wakken id as-yenna Lunis:
“ Win yebɣan lεaz iyi iman-is/ ad yaff abrid-is yesεeb”.
Ula d Slimane Azem ur t-yezgil-ara wenect-a:
I lukan a leqbayel
A neseḥsseb a newzen
Weḥdi i rebeɣ lḥif
Kra n win yettmeyizen
Ma yella lan d irgazen
Ilaq aten yawwi nnif
D luɣa nneɣ iyi ɣaḍen
Amek alrmi I t-ḥeqren
Tetwaεzel yuɣal d rrif.
Lbaṭel ameqran ɣer Slimane Azem , d amur n taqbaylit yettwaksen deg tmurt-is. Temeslayt n taqbaylit yuɣlen d tarbibt. Am nettat am yimedyazen i tt-id iḍefren deg ubrid-agi, tḥuzat tyita, tuɣal-as d ljerḥ ur nḥellu:
Si zikk uqbel Ruman
S kra n lǧens iεedden
Qublent am yizmawen
Massinisa d Yuɣurten
D igelliden iûeḥḥan
Asmi lan di dewla nsen
Ma yella inekr-iten zzman
Mazal ǧǧan-d iẓuran
D- iqqimen di lǧerra nsen
Ɣer Slimane Azem , tamuḥqranit d afus iɣeḍlen talsa, d win yesengaren lḥeqq, d win ibeṭṭun gar watmaten, d win yattawin laṣel ɣer yifri. Ulac yir amdan am win inekren lasel-is: Teẓram yakk a leqbayel
Anwi d mmi-s n lasel
D win yettḥeziben i nnif-is
Naɣ diɣ :
Nefka lεed i lwaldin
Ṣṣut n teqbaylit aḥnin
Fell-as ḥedd ur d –aɣ iɣur
Nɣenna yis la ttɣanin
Lǧil-agi i d-yullin
Di lmux-nsen la yettfur
Neqesdi-t a t-id nesbin
Ay akken bɣun innin
Wi cqa ma ketren lehḍur
Si tama niḍen , taqbaylit ɣer Slimane Azem , ma din tenṭer, sebba diɣ d araw-is am akken i d as-yenna ferḥat:
Tenna-m wesser udem-is
Tzewǧem-d anda nniḍen
Tuɣam tiεdawin—is
Tesmegliz s wallen
Tebeḥbeḥ taɣect-is
Deg yimeṭṭi fel-awen
Ma Slimane Azem si lǧiha-s yenna:
La ttrun ( wid yemmuten) sbeḥ tammedit Ggumen ad susmen ɣef iden tɣur ddunit
A teddun mazal ṭṭsen
Wid inekren tajadit
Acu i d asen-d-yeqqimen
Kra yella yesεa ddwa ala win i yeṣṣren iman-is, yezenz iɣsan-is, ideqqer aglim-is, yesmundel allen-is ɣef tidet yella. Tidet ɣer wid yettmeyizen d nekwa. Yeqqar umedyaz:
I win ur nesεi isem
I wacu yella?
Ay akka i d lhem
Yeqqel d menwela
I limer yefhem
Tidet d nekwa
Ɣer Slimane Azem lebni n tjadit, yeḥwaj lsas ur zmiren ad senquqlen wussan, naɣ ad t-ɣeḍlen ijenṭaḍ. Anti i d tal deg ara d yegem umdan lmut akken ad isaḥi iɣerban ad yenḍen lḥerma ɣef yidles akked d lasel?
Ḥekkun-aɣ d ɣef zik-nni
Nnif uzzal tamusni
D lfahmin d iṣabbaren
Akka ara nqeddem tirni
A nettcewwiq netɣenni
ɣef ayen nnan u d qqaren
La nesefruy nettmeni
Nettawid di leεenni
I d newret seg yemɣaren
Kra yellan zay ad yenefsusi ma din isened umdan ɣef tjadit, ma din ihuder timadit-ines. Timadit yebnan ɣef laεwayed, akked d yidles. Temslayt tella-yas d annar deg ara tennerni wa d teǧǧuǧǧeg. Akka am nekni am yal agdud di ddunit, nesεa tutalayt, yis ara nimɣur yis ara nenerni
Yakk leḍyur mxalafen
Salt-asen ma msawalen
Yal wa amek yettiẓẓif
I dra n waya, cceḥna ad tifsus, abrid ulama yeççur d isananen, aḍar ad yelḥu, akken ibɣu yili leεtab , i yecqan amdan d asiweḍ:
A tala acuɣer ikem urggeɣ
Alxaṭar aεzizeḍ ɣef ul-iw
D ameẓyan ikem furqeɣ
Di lɣeǧba i-icab yixef-iw
Nekk meqqar la d qqereɣ
Ayen yellan deg ul-iw.
Akka i d Slimane Azem, izem n tiza. ɣer ɣer-s men tif lɣerba, ad yettwaḥḥerem di tmurt-is wala ad yefk afus ɣef yisaɣ n teqbaylit.. Ma d lemtel si zikk yella: men ttif taruẓi kennu.
Ait Slimane Hamid