Accueil Tamazight Yemmut uneɣmas, amatud umedda- kel n Lezzayer Jean Lacouture

Yemmut uneɣmas, amatud umedda- kel n Lezzayer Jean Lacouture

1988
- PUBLICITÉ -

PARIS – Yemmut Jean Lacouture, aneɣmas, amaru n tmeddurin n tugniwin n lqern wis 20 yerna d yiwen seg yimeqranen ay iwten ɣef tukksa n ussehres, ɣer 94 n yiseggasen, ɣef wakken ay d-tenna ass n ssebt twacult-nnes.

- PUBLICITÉ -

Aneɣmas-a ameɣnas ay ixedmen d amɛawen azal n 20 n yiseggasen deg uɣmis n Le Monde yemmut deg uxxam-nnes deg Roussillon (Vaucluse, deg Fṛansa), yenser seg ddunit-a war leɛtab yerna s leɛqel-nnes, ɣef wakken ay d-tenna yelli-s, Dominique Miollan-Lacouture, ay d-yernan d akken ad d-tili tfagla ahat deg Ctembeṛ deg Paris akken ad as-rren tajmilt. Lacouture yella-d d anagi ameqran n lqern wis 20, yerna yemlal d umur ameqran seg wudmawen mechuṛen n lqern-a. Argaz-a yewwi-d amecwaṛ i yiman-nnes yerna iga-d axeddim d ameqran ay t-yerran d aneɣmas, d amaru n tmeddurin yerna d anmezruy ay d-yufraren. Seg tgara n yiseggasen n 1940, yuki d akken tukksa n ussehres (listiɛmaṛ) ulac tarewla fell-as, yerna yeqqel d yiwen seg yiwen seg yimeqranen ay iwten i lmend n waya. Yebda amahil (axeddim) deg uɣmis n Combat, sakkin yudef ɣer tmirawt n uɣmis n Le Monde yerna yeqqel yettwassen d aneɣmas ay yettarun seg wul ɣef tukksa n ussehres, ladɣa deg wayen yerzan tiririt n tlelli i Lezzayer ayɣef ay d-yura sin n yidlisen. Aneɣmas-a yella-d d anagi usrid n ṭṭrad n Lezzayer d lemcawṛat tiweɛṛanin n Evian gar unabaḍ afṛensis d unabaḍ uɛḍil n tegduda tadzayrit. Deg udlis-nnes «Algérie, la guerre est fini» (Lezzayer, ifuk ṭṭrad) ay d-yeffɣen deg 1985 deg teẓrigin n Complexe (Bruxelles), yebder-d uguren ay yellan gar sin-a n yidisan imi ay mgerraden deg ṛṛay. Jean Lacouture yessuffeɣ-d deg 2008 adlis niḍen ay yura ɣef uzarug n Lezzayer d tgara n umenkud ahersan afṛensis. «L’Algérie algérienne, fin d’un empire, naissance d’une nation» (Lezzayer tadzayrit, ifuk umenkud, ilul-d uɣlan) yura-as tazwert-nnes Jean Daniel, yerna yeḥka-d deg-s imenɣi i uzarug n Lezzayer d yiseggasen ineggura n ussehres afṛensis.

Yexdem d aneɣmas deg Le Monde deg tallit n ṭṭrad n Lezzayer, yerna yura-d timeddurin n De Gaulle, Mendès France, Mitterand, Ho Chi Minh d Umaṣri Djamel Abdenasser, yerna deg udlis-nnes wis sin ɣef Lezzayer, yeḥka-d ass s wass imenɣi n Yidzayriyen i uzarug. Lacouture d ameɣnas n uzelmaḍ, iwet i usseddu n «tɣemsa n tgermant» yerna ur yettamen ara s tmesɣarut. «Aneɣmas-a ixeddem am udiplumati: yettnadi ad yefhem yerna ad d-yessefhem timuɣliwin yemgerraden, am wakken ur yetteffer ara d akken yesmenyaf tifrat-a ugar n tifrat niḍen».S tmettant n Jean Lacouture, Lezzayer tesṛuḥ yiwen n umeddakel d ameqran, d argaz ay yefkan iseɣ i yimenɣi n yiɣerfan mgal ussehres d lbaṭel abeṛṛani.

NSL

- PUBLICITÉ -