Accueil Tamazight I wakken ḥedd ur itettu !

Tafsut n yimaziɣen : I wakken ḥedd ur itettu !

463
- PUBLICITÉ -

Tamurt n Lezzayer ɣef tewwura n usmekti n tefsut n Yimaziɣen. 38 n yiseggasen i yezrin ɣef tedyant-a yessakin acḥal d Azzayri, yerẓan asalu i usekfel n yidles d tutlayt tamaziɣt. D asarag n Mulud Mɛemmeri, yettumenɛen deg tesdawit n Tizi Uzzu, i d-ifeggḍen ayen yellan deg ubuqal. I wakken ad ilint di cfawat, d isdawayen n tmaneɣt i d-yeffɣen ass n 7 deg yebrir 1980 i wakken ad suɣen, maca din yendeh, din yettwaqmeḍ, imi urɛad i slin medden s tikli, adebbuz yexdem cɣel-is. Deg yiḍ n 19 deg yibrir, deg tesdawit n Oued Aissi, yettwaddem rray i wakken ad d-tili tmesbanit. Urɛad yuli wass, kecmen yiserdasen ɣer tesdawit, yekker waruḥu : tiyita, taruẓi, aseḥbas n wid yettmeslayen s yisem n yisdawanen. Ɣer tsebḥit, 24 i yettwaṭṭfen, ma d imejraḥ, ur yelli leḥsab. Ɣas akken yella-d waya, tamesbanit tella-d ass n 20 deg yebrir, yettwakkes ẓẓerb n tugdi, teffeɣ-d taluft n tmaziɣt ɣer unnar. D ayen dɣa i yessakin medden, imi yeffeɣ lxuf, yuɣal usuter n tmaziɣt yettnerni, yettihriw i wakken ad isami aṭas n temnaḍin. Ɣas ulamma adabu yettarra-d s leqseḥ di yal tikkelt, maca abrid yenjer, mačči d ayen ara yeffer udebbuz. Ama d tidyanin n 1981 neɣ ahat tid 1985, Imaziɣen ur brin i ṭṭbel deg waman, asuter d winna, ur yelli uneqleb deg wawal. Ilaq ad nerǧu alamma d tuber 1988 anda i tenhewwal tmurt, i wakken ad yili ttriḥ i uslali n yikabaren n tsertit, tiddukkliwin tidelsanin, d teseqquma-nniḍen. Lulen-d yikabaren, ssutren tamaziɣt, lḥan fell-as, a rbeḥ a tafat ! Yeffeɣ-d ugemmud amezwaru deg 1990, mi akken i d-yella ttriḥ i uselmed n tmaziɣt deg tesdawit. Yennerna, i wakken deg 1994, yella-d uɣunzu n uɣerbaz di tmurt n Leqbayel almi qrib d taggara n useggaz aɣurbiz, anda i d-yella umwata gar udabu d umussu adelsan. Ilul-d Useqqamu unnig n timmuzɣa, tella-d tannant tamezwarut n yiselmaden n tmaziɣt deg Ben Aknoun i wakken deg tuber 1995, 16 n twilayin iɣer yewweḍ uselmed n tmaziɣt. Yettnerni deg yiseggasen, ixetti deg wiyaḍ, meɛna ur yezmir ad yenger imi ass-a 38 n twilayin ideg tella tmaziɣt, u mazal rbeḥ ɣer sdat. Yella-d lixṣas, meɛna ad as-nifrir akken i nufrar i tmezwura. Ɣas akka mazal ur yuɣal ara uselmed-is am nettat am tutlayin, maca ad d-yaweḍ wass-is, imi axeddim deg unnar yella, wid yesselmaden llan, rnu bedden. « Ilaq ad d-nemmekti d akken nebda-d s yimenɣi deg yiberdan, asuɣu, timesbaniyin i wakken ass-a ad tili tutlayt-a deg tesdawit s uswir ɛlayen, deg tesnawit deg ukayad n BAC, deg uɣerbaz alemmas deg ukayad n BEM, deg uɣerbaz amezwaru. Yennayer, yettuneḥsab d ass n tmeɣra s wudem unṣib, takadimit deg ubrid n usebded-ines. Tutlayt tessaweḍ ad tili deg tmendawt, d taɣelnawt d tunṣibt. Ur d-neqqar ara d ayen, kullec yefra, meɛna ayen i d-nḥella ur yezmir yiwen ad t-yenkeṛ. Yak, yenna-d Lwennas deg wawal-is Win i as-yennan tamaziɣt tefna, d win iɣelten ayen ur d-iḥerri ara», i d-yenna yiwen umeɣnas n tmaziɣt. Tura akka, ama d tiddukkliwin tidelsanin, ama d ikabaren n tsertit neɣ d iɣerbazen, ssewjaden leqdic meqqren i wakken ad sfuglen s tefsut-a s lɛezza d lḥerma, imi ‘’tikli ɣef tidet tessawaḍ’’.

- PUBLICITÉ -

M. Smail

- PUBLICITÉ -