Lemɛinṣla neɣ Lɛinṣla: Ansay aqbur n tfellaḥt

Partager

Lemɛinesla d ansay aqdim, ila assaɣ d tfellaḥt. Xeddmen-t medden ass n 24 di yunyu deg uwitay n Yimaziɣen.

Semɛinsilen medden mi tfukk tmegra akked uxeddim n lexlawi. Imir d tallit n tiwwin n yigumma (lfakya) am tbexsisin d tẓurin… Tanezzayt (ṣṣbaḥ), ad d-kkren, ad siɣen times, ad gren ɣer tmes-nni ticcicin (zbel yekkawen) i wakken ur ttafgen ara yifeṭṭiwjen. Tikwal daɣen ggaren taqeṭṭiḍt n tseṭṭa (tajeḥniḍt) n yikerri n lɛid. Times, saɣayen-tt ddaw yisekla i d-yettakken igumma am tneqlin d tfeṛṛant. ɣef wakken i d-qqaren, abbu-nni (dexxan) deg-s ddwa : yettḥarab ɣef yigumma, ur d-ɣellin ara d aɣiɣa, yernu isuffuɣ-asen ibeɛɛac ma kecmen ɣer daxel-nsen. Ttḍeggiren daɣen medden aɣebbar ɣef yifurkawen. Mi ara tttḍeggiren, qqaren-as :

Ay aḥnin, ay ajebbar

A win ixelqen letmaṛ

Ttif aɣebbar ddekkar

Lɣella-inu ad tetmeṛ

Ayen iketben ur yeṭṭar

Di kra n temnaḍin, d timexḍa, deg yinurar d usuki ay saɣayen medden times mi yeɣli yiṭij. Ass n wass-a, times-agi n yinurar d usuki d aktay kan i d-yeggran deg-s. D imɣaren kan i as-id-yecfan. Qqaren belli mi tuɣ tmes-nni, ad zeggren fell-as yigerdan, ad ttreḥḥilen, ad as-qqaren :

A lemɛinesla kkes leḥfa.

Qqaren daɣen :

Ass-agi d lemɛinesla

Ur aɣ-tettaɣ tawla

ɣef tidet ters tlaba

Lwil yerwel s aẓekka.

Deg wass n Lemɛinesla, yegdel uxeddim ɣef medden. Qqaren ur ilaq ara ad innal umdan imenda (irden…) ma ulac ad ten-yekcem uferṭeṭṭu. Tilawin, ur ilaq ara ad xedment taduṭ ma ulac ad aḍnent zzellum, ad tent-qerḥent lḥekkat-nsent (lemfaṣel). Maca, xas akken yegdel uxeddim, llant tuddar i yettfaṛasen tagnit, imi stufan yimdanen, ttagan ticemliyin (aqqedic n taddart) : ferrsen tiliwa d tmeqbar. Deg wayen iɛnan tagella (učči), ur yelli kra i d-sewwayen medden i lmend n wass n Lemɛinesla. D acu kan wid ilan azemmur d testan (lmal), sefsayen, ass-nni, udi ay jemɛen d tiwurac kra tekka tefsut. Ttaggaden medden ma yefsi wudi-nsen uqbel Lemɛinesla, ad inqedwi uyefki aṛexsas si tmaẓẓagt n tfunast-nsen. Ad teṭṭef temɣart n uxxam tiwurac n wudi, ad tent-tsefsi ɣef tmes ; dɣa seg wass-nni d asawen, yewjed wudi-nni i wučči. Yella melmi, ass-nni kan dɣa n Lemɛinesla i tetten yis-s acewwaḍ. Mi i d-yeḥder ad ččen tiremt-nsen, qqaren-as:

Ass-a, d Lemɛinesla

Acewwaḍ d wudi, yella.

Di kra n temnaḍin, seg wakken ttarran azal meqqren i wass n Lemɛinesla, xeddmen-as timecreḍt.

Seg «LE RITUEL AGRAIRE» n H. GENEVOIS (s tefransist) Tasuqqilt sɣur R. ƐACUR

Partager