Nettnaɣ d lexyal

Partager

Deg yiwet n temlilit, inced-d Ahmed Ouyahia Lounis Ait Menguellet u yenna-d : »zik wa ihedder-tt i waye&#7693,; ass-a di lkaɣeḍ ». Aṭas daɣen ara d-yeskeflen jmaɛ liman-nni wa ad ak-inin : « ur tettamen-t, yettnadi ɣef tzibba ! ». Lḥasun mačči dayen yettenfufuden deg wallaɣ n Ahmed Ouyahia i d aɣ-iceɣben. Akken tebɣu tili nneya-s, awal-agi d-yefɣen seg yimi-s yesɛa azal imi Ahmed Ouyahia mačči d menwala : d lewzir amezwaru n Tegduda tazzayrit : “d adabu”. Ma nuɣal cwiṭ ɣer deffir, ad d-nesmekti ayen akken d-yenna Chadli, azekka-nni n tefsut imaziɣen : »neḥnu ɛareb! ḥebba men ḥeb wa kariha men karih ». Lmeɛna-s : » nukni d aɛraben. Win yebɣan, yebɣa, wayeḍ ad iwwet aqerru-s ɣer lḥiḍ ». Ur newwit ara iqerra-nneɣ ɣer lḥiḍ. Nessexdem-iten akken ad neffeɣ s annar n tlelli. Aya yessaweḍ inelmaden d tnelmadin n Tmurt n leqbayel ad nnaɣen ula d nitni armi skecmen Tamaziɣt ɣer lakul di 1994 u yennulfa-d Useqqamu Unnig n Timuzɣa ara yesseddun akken ilaq aselmed-agi.

Amennuɣ ur yeḥbis ara din: yedda alarmi tekcem tmaziɣt tamendawt, tennulfa-d tifiziwu n tmaziɣt (ɣas akken txus aṭas), ttatu-t deg yiɣmisen…

Walit tura anda d-yegra  »ḥebba men ḥebb wa kariha men karih » n Chadli d s anda yettwehi « …ass-a, d lkaɣeḍ » n Ahmed Ouyahia.

Ih, ass-a di lkaɣeḍ ḥebba men ḥeb wa kariha men karih !

I aɣ-yessawḍen s ass-a d amennuɣ d-yebdan acḥal aya, d tirwiḥin-nni iruḥen d asfel, d abrid-nni d-yenjer Boulifa, Bélaid at Ali, Feraoun, Mammeri, Rachid Aliche… Ulac adabu ara izemren i lqum yecban wa akken yebɣu yili weskuti.

Maɛna, ɣas ma di lkaɣe&#7693,; ass-a tesseɛreq-aɣ cḍeḥ tsertit. Iɛereq-aɣ webrid d wexsim, nettnaɣ d lexyal. Nuɣal nettmeslay am l’ONM neṭḍen-aɣ am ujeǧiḍ les discours n lqasmat n FLN. Nezzi s weɛrur i tewwura n tlelli i aɣ-d-llin warrac d tullas n tefsut. Allaɣen-nneɣ ssumlen-ten ikabaren, lesfuf d wayen akk ur nemɛin, yettruẓun ifadden. Nerra-d amennuɣ ger-ane&#611,; ger tasa d way turew, nettna&#611,; nettnadi d anwa i yesɛan lḥeq deg-ne&#611,; « Asmi ara d-naki ad d-naf lbabur yeɣreq ».

Ayen ara yesnernin Taqbaylit ass-a, ma d aya i aɣ-iceɣben s tidet, d axeddim, d asenulfu deg unnar n tira (idlisen, iɣmisen… ), deg unnar n tẓuri(sinima, amezgun, ccna …). Ayen nniḍen d tkaɛrir. Ha-tt-an ihi gar yifassen-nneɣ Teqbaylit. Ma tenger d nukni, ma teǧuǧeg d nukni.

T.Ould amar

Partager