“Limmer s leqraya i tettfed amekkan-ik…”

Partager

Karima CHEBBAH d taselmadt n tmaziγt i yebdan gar yimezwura deg useggas 1995. Lawan-nni tesεa BAC+2, textar lxedma, teğğa leqraya akken ad tεiwen baba-s di lmesruf n uxxam, akken i d-tenna. Deg yiseggasen-agi yineggura, tesγar, teqqar : tuγal armi d tasdawit, tewwi-d la licence n tmaziγt. Meεna akken tettnerni tmussni-s i ttnernin wuguren-is : si lḥif n umaswaḍ i tt-yeğğan acḥal d aseggas mebla la titularisation γer tukksa n timsizzelt (le concours) n tesnawit i d-tewwi i as-kksen yimḍebbren n lakadimi n Tizi Wezzu. Ayen ur iqebbel leεqel d asiwel-nni i as-d-ssawlen di tazwara n waggur-a γer tannant i yeḍran di Draa Ben Khedda i wid irebḥen akayad-a. Nemlal-itt, ddurt iεeddan di Tizi, nesteqqsa-tt γef temsalt-is.

Aγmis n Yimaziγen : d acu i akem-d-yewwin γer uselmed n tmaziγt, kemm urεad tselkeḍ leqraya di tesdawit ?

K. CHEBBAH : D leḥrara d nnif γef tmaziγt i iyi-iğğan ad ḍerfeγ γef leqraya-w, rnu γef waya, bγiγ ad εiwneγ baba di lmesruf n uxxam. Zriγ d akken abrid i ḍefreγ yeččur d isennanen, meεna εemmdeγ i kulci; awi-d kan ad d-tbin tmeslayt-iw,ad tennerni akken ad taγ amdiq-is di tmurt-is.

Amur ameqqran n yiselmaden n tmaziγt sεan uguren, deg wacu temxalafeḍ yid-sen ?

Tamezwarut n tmezwura, lliγ PEF 14/1, sεiγ lkaγeḍ n ttbut. Ass n 01/01/2002 rran-iyi d tamanunt « stagiaire » s « la loi d’intégration « MEF13-2. Dγa qqimeγ kan akken, d tamanunt: iεelleq-iyi « umaswad » acḥal d aseggas ; iressa tiggad i d-yusan deffir-i,nekk ur as-id-ddiγ ara di leεqaqar-is ; ur zriγ ayγer !!!

Imi d-tewwiḍ “la licence», acu txedmeḍ ?

K. CHEBBAH : ruḥeγ wwiγ-tt γer lakadimi, nekk yuγ lḥal xeddmeγ deg uγebaz alemmas, meεna ttheyyin ad aγ-rren, nekni s MEF, γer uγerbaz amenzu. Ihi, akken kan i as-muddeγ turagt-nni (le diplôme) i Belkacem Abderrahmane (chef de bureau, MEF) yenna-yi-d s usxunzer: »yehwa-am kan txedmeḍ turagt-agi, ala tiririt ara kem-rreγ γer uγerbaz amenzu. » Leqbaḥa kan akka εinani, ur nesεi lmeεna.

Ahat d lqanun i d-yenna akka, MEF ?

Mazal tiyaḍ, anda d-tban ta. Rniγ armi d 16/02/2009, uznen-iyi-d ameqqal « arrêté »PCEF14-5 ». Ferḥeγ aṭas acku ḥulfaγ i yiman-iw ḍemneγ iγimi deg umkan-iw: deg uγerbaz alemmas.

Kemmleγ sselmadeγ deg uγerbaz-nni maca ur yelli kra ibeddlen: ulac zzyada di tjernaḍt.

Ass n 12/10/2009 uznen-iyi-d si l’académie ad ruheγ ar uγerbaz amenzu di Meqlaε neγ ad tt-ḥesben ğğiγ amekkan-iw « abandon de poste ». Am yal tikal, ssawaleγ i uselway n tiddukla n yiselmaden n tmaziγt akked yimaswaḍen. Meεna, tεedda nnig-sen. Ass-a, iselmaden bḍan am yibawen γef lluḥ. Anda-tt tmaziγt-nni ? Anda-tt tdukli-nni ? Ufan-tt fell-aneγ.

I unemhal n lakadimi, teẓriḍ-t, neγ ala ?

Armi d 27/04/2010 i ssawḍeγ zriγ-t-id. Ccetkaγ-as,yenna-yi-d ur izriγ acu iḍerrun, sekneγ-as l’arrêté n 14-5, yewhem amek i d-iffeγ lkaγeḍ i yestenya netta s timmad-is.Yessawel i Belkacem Abderrahmane, imir,yenna-d: »suref-a&gamma,;s leγlaḍ i d-iffe&gamma,; meεna tzemreḍ ad tesεeddiḍ timsizzelt-nni i d-yettilin yal aseggas ».Nniγ-as: » uggadeγ « la fonction publique »,yenna-d: » tesεiḍ azref ad tesεeddiḍ ». Ula d amaru amatu »SG » kif-kif ayen i yi-d-yenna.

Syin, tesεeddaḍ ?

Ɛeddaγ akayad n tesnawit; wwiγ-t-id. D amaswad i yi-n-yessawlen ass n 11/11/2010, ihenna-yi-n d amezwaru imi rebḥeγ; yenna-yi-d i wass n 23/11 ad d-tasem ar l’académie.

Mi neẓra Alilèche yenna-k: « ulac, ur kem-id-tettsihi ara temsizzelt-agi, ur tesεiḍ ara azref ad tesεeddiḍ acku « la fonction publique » tegdel ayagi ala wid iwumi isemmaḥ « autorisé » unemhal « le DE ».

Nekk d anemhal i yi-yennan xas sεeddi acu s timawit, ulac ttbut s tira »preuve écrite ».

Mi ruḥeγ γer unemhal ad ccetki&gamma,; yewhem amek i yi-kksen akayad-agi,yessawel i Alilèche, yenna-as-id: » d « la circulaire n la fonction publique i as-yugin ».Dγa yenna-yi-d unemhal: »suref-iyi,nekk ur ssineγ ara leqwanen, tura ad teqqimed i lebda deg uγerbaz amenzu, ad tili la promotion de MEP en PEP,ma d timsizzelt-nni ulac ».

Acu kan tamsalt ur teḥbis ara da, waqila !

Ass n 05/01 iεeddan, ssawlen-iyi-d ad ruḥeγ γer CEM Haddad di Draa Ben Khedda akken ad ttekkiγ deg usileγ »formation » n yiselmaden n tesnawit (wid i d-yewwin akayad-nni).

Ruḥe&gamma,; γriγ sin wussan, imir Alilèche yuzen-iyi-n Mass Laimouche ad iyi-iḥbes. Σerḍeγ ad as-sfehme&gamma,; ad zreγ acuγer i yi-d-ssawlen γer DBK, rnu d acu i ixeddem yisem-iw deg umuγ-nni: ma ur ruḥeγ ara ad as-inin d nekk ur nettruḥu ara »absente ». D lewhayem, isem-iw yella din di la liste, ur iyi-kkisen,ur d-wwin alebεaḍ-nniden deg umekkan-iw. Uγalen ssawlen i 3 tullas yellan di la liste d’attente, nnan-asent d akken d nekkenti (nella di 3) i yeğğan imekwan, ur nebγi ara ad nruḥ γer tesnawit »désistement ». Maca d lekdeb d nutni(d Alilèche) i aγ-yekksen akayad-agi.

Awal-im aneggaru

Nekk bγiγ ad as-iniγ i Alilèche: « xas tekksed-iyi timsizzelt-agi, ur tezmireḍ ara ad iyi-tekkseḍ timussniwin i sεiγ deg wallaγ-iw acku limmer s leqraya i tewwdeḍ γer umekkan-agi ideg telliḍ ad tezreḍ acu n wazal yesεa ugerdas, imi s tmussniwin n tuyat i t-teṭṭfeḍ cfu-k-id « A wagi yulin,ḥader iman-ik di trusi » akken i t-qqaren imezwura nneγ di taddart-iw « Lğemεa n ssaridj ».Ass-nni ad teḥsuḍ achal qerriḥ lhal.

Yesteqsa-tt Hocine.M

Partager