Aheggi i temlilit tussnant tagraɣlant ɣef ccna amaziɣ

Partager

Tettheggi iman-is tesdawit Mulud Mɛemmeri n Tizi Uzzu i usuddes n yiwet n temlilit tussnant tagraɣlant, ɣef ccna aqbayli d umaziɣ, ara yeddun ɣef teɣzi n tlata wussan.

Tettuɛeggin ad yili usiher-a deg taggara n waggur duǧember yezrin, aca kan ur tessaweḍ ara tesdawit, dɣa suẓzent ɣer sdat. Yetturaǧu ad tebdu s wudem unṣib temlilit-agi ass 11 meɣres 2019, ad tessali seldazekka-in 13 deg waggur n meɣres i d-iteddun. D tazeqqa n yisaragen n tesdawit Ḥesnawa ideg ara d-tili temlilit-agi tameqqrant ara yilin d tajmilt i ccna d yinaẓuren merra n ugdud amaziɣ.

D timlilit tussnant ara d-yawin awal ɣef ddeqs n yisental di taɣulin yemgaraden, gar-asent: Tasnilest, tasekla d tsugent, amezruy d yidles, tudyizt, tasusyulujit d tunṭrupulujit…atg. Yal amsireg ara d-ixedmen taywelt, ad isexdem kra n tarrayt d taɣult gar taɣulin-agi i d-nebder yakan, i wakken ad d-imel amek i tt-iwala deg uḥric n ccna amaziɣ s umata, ɣef wakken i t-id-tenna Massa Hassina Kherdousi, i yellan d taselway n teseqqamut tussnant n temlilit-a.

Imi d timlilit tagraɣlant, yetturaǧu ad d-ilin waṭas n yisaragen sɣur yimussnawen d yiprufisuren akked udukturen n tesdawiyin n tmurt n Tmazɣa (Lezzayer, Tunes d Lmerruk), ɣer tama n tmura tibarraniyin, yecban Fransa, Ṭelyan…atg. Ad d-ilin yisaragen s tutlayt n tmaziɣt sɣur imnadiyen n tesdawiyin-a: Bgayet, Tizi Uzzu d Tubiret, ad ilin daɣen yisaragen-nniḍen s tutlayt n taɛrabt, s tefransist. Am wakken daɣen i yezmer lḥal ad ilint kra ula s teglizit, ɣef wakken i d-tberreḥ yis-s Massa Kherdousi.

Iswi n temlilit-a tagraɣlant

Ma ɣef yiswi n temlilit-agi, tenna-d tselway n tesqamut tussnant, Massa Kherdouci: “ Tamezwarut, ɛerḍeɣ ad nnaleɣ merra iḥricen yerzan ccna amaziɣ, imi tizlit d tumant timettit terza akk imdanen. Dɣa bɣiɣ yal yiwen ad imeslay fell-as ɛlaḥsab n taɣult-is. Tis snat, d asissen (askan) n yidles amaziɣ i umaḍal merra, ulamma yettwassen yakan, maca nekni nebɣa ad as-nernu. Annect-agi, ad yili s ubrid n ccna d tẓuri i yellan d lemri n yidles d tmagit n ugdud”.

Tkemmel tenna-d: “Yal amdan, ad yefhem ccna-nneɣ n leqbayel neɣ n yimaziɣen s umata, s ubrid n yal taɣult d yal tarrayt. Tis kraḍet, nebɣa ad d-nbeggen belli ccna amaziɣ yesɛa tulmisin n ccna amaḍlan, daɣen i wakken ad nseḥbiber fell-as”. Am wakken daɣen i d-tberreḥ s waya: “Nessaram ad as-nefk afud iwatan i ccna-agi-nneɣ i wakken ad yaẓ u ad yeddu ɣer sdat”. Ɣer taggara, tenna-d: “Am wakken neẓra, tutlayt n uɣref amaziɣ, tettwaṭṭef neɣ tettwaseḥbiber s ccna…”.

Acu yetturaǧun deg temlilit-agi?

Yetturaǧu seg temlilt-a tagraɣlant ɣef ccna amaziɣ, iḍrisen ara d-yilin deg teywalin dayen ara d-yawin amaynut i ccna-agi amaziɣ, yerna ara t-id-yessifriren gar ccnawi wiyaḍ. Am wakken daɣen yettuɛeggen usizreg n yisaragen-agi n temlilit-agi deg yiwet n tesɣunt ara d-yilin i lmend n wannect-a. “Nessaram ad tɛeddi deg tegnatin igerrzen temlilit-agi, nessaram daɣen ad teɛǧeb kra win ara d-yerzun ɣur-s”, s tenfalit-agi i tessuli Massa Kherdouci awal-is.

Adaoun Abdelghani

Partager