Accueil Tamazight Akatay n Master ɣef Uɣmis n Yimaziɣen

ILMEẒYEN ASS-A Adaoun Abdelghani

Akatay n Master ɣef Uɣmis n Yimaziɣen

588
- PUBLICITÉ -

Ilul Abdelghani Adaoun, ass n 08-10-1994  deg taddart  Taḥanut deg tɣiwant n At Ɛissa Mimun di Tizi Uzzu. Yexdem d aneɣmas deg   yiɣmisen i yettwarun s tmaziɣt  gar-sen : Tiɣremt , Infotimedz , La depeche de Kabylie. D amaru  daɣen n yidlisen : Amnir-iw deg tmaziɣt  (BAC+BEM)  akked Tala n yinzan .  Mass Adaoun Abdelghani, d  anelmad deg Ugezdu n tutlayt d yidles amaziɣ. Yessuli aswir-is n Master s yiwet n tezmilt ifazen s waṭas (19/20), yexṭar ad yexdem ɣef  “Tisiktiwin n usugan deg tɣamsa yuran s tmaziɣt : Aɣmis n Yimaziɣen akked Aɣmis Tiɣremt” .  Deg unadi- agi yemmeslay-d ɣef  tɣamsa : Deg yixef amezwaru, yesbadu-d taɣamsa s umata akked tɣamsa yuran s wuzzig. Yebder-d anawen d tewsatin i tesɛa ɣer tama n talliyin iɣef i d-tɛedda. Syin akkin, yemmeslay-d ɣef tɣamsa yuran s tmaziɣt di tmura n Tmazɣa : Lmerruk, Libya akked Lezzayer.  Yufa-d belli  di  Lezzayer, taɣamsa yuran s tmaziɣt, tɛedda-d ɣef ukkuẓet n talliyin-a :

- PUBLICITÉ -

– Tallit n tɣamsa tuffirt (1967-1980) : Tisɣunin d yiɣmisen n tallit-a, llan tteffɣen-d s tufra, ur ɛeṭṭlen ara ɣaben.

– Tallit n tɣamsa tazgent-tuffirt (1980-1988) : Tuget n yiɣmisen d tesɣunin n yimir, ffɣen-d deg Lezzayer. Ula d nutni ur ɛeṭṭlen ara ɣaben.

– Tallit tamurdut (1989-2001) : S umata, d tiddukkliwin tidelsanin, i d-yelhan s usuffeɣ n tɣamsa n tallit-a.

– Tallit tamirant (2002-2020) : Iɣmisen d tesɣunin n tallit-a, ddren ugar n talliyin iɛeddan. Am wakken diɣ, i gten yiɣmisen d tesɣunin di tallit-a taneggarut.

    Syin akkin deg yixef wis sin, yemmeslay-d ɣef sin n yiɣmisen-a : : «Aɣmis n yimaziɣen» d «Tiɣremt»  ɣef tlalit, anerni akked uḥbas-nsen.

Deg yixef wis kraḍ, tella-d deg-s tesleḍt n 15 n yimagraden, i d-yettwakksen seg sin n yiɣmisen .

Di taggara n unadi, yufa-d belli tadeyyanit tineslemt, tesɛa amkan-is deg usugnan aqbayli. Iban-d waya deg wammud s ddeqs n tugniwin, i d-yewwin fell-as : lǧameɛ, ccix n lǧameɛ, lmelk. Akken daɣen,  iban-d  belli asugnan aqbayli (amaziɣ), d anesbaɣur rnu yeččur d tugniwin d yizamulen. Am wakken diɣ, i d-ibeyyen belli asugnan aqbayli d lemri n tmetti-a, yettban-d deg wansayen d yisekkiren, deg ttexxmam n yimezdaɣ, azalen n uqbayli…atg. Dayen i d-yemmalen tilin n waṭas n tesiktiwin deg wammud n tezrawt ɣer tama n talɣiwin s wacu i d-banent .Yexdem tamawt d akken : “D tasakta tanmettit-tadelsant, i d-ibanen ugar n tiyaḍ, imi tuget n yimagraden yettezzi wawal deg-sen ɣef tmetti d yidles amaziɣ. Ma seg tama n talɣiwin, d tugna i yeṭṭfen tasga. D nettat i d-ibanen ugar n talɣiwin-nniḍen” . Ha-t-an d acu i d-yenna Mass Adaoun : “Am wakken diɣ i d-nufa belli, ineɣmasen yettarun deg sin n yiɣmisen-a, seqdacen tesiktiwin n usugnan aqbayli (amaziɣ) akken ilaq. Ssebba n waya,  imi d arraw n tmetti-a, deg i ttidiren.” 

Yamani Souhila

- PUBLICITÉ -