Asebsi d Uɛekkaz : ‘Kter-as ayen yectaq neɣ err-it yeḥdeq’ !

Partager

Deg taggara n useggas-a 2020 ara d-yeffeɣ usaru L’opium et le bâton s teqbaylit s uzwel Asebsi d Uɛekkaz. Yerra-t ɣer teqbaylit Samir Ait Belkacem s lmendad n Useqqamu Unnig n Timmuzɣa. Limmer mačči d kra n wuguren i d-mmugren deg umahil-a, tili yettuɛeggen ad d-yeffeɣ deg yiseggasen iɛeddan imi iswi n usizleg-is (adaptation) ɣer teqbaylit, d tajmilt n umulli wis 100 i win yuran adlis ‘’L’opium et le bâton’’ i yuɣalen, syin akkin, d asaru i d-yesuffeɣ Ahmed Rachedi. Wagi d amnadi, amussnaw,  amaru Mulud Mɛemmeri. ‘’Armi d tura i d-yewweḍ wass-is. Ha-t-an ihi ad d-yeffeɣ usaru-agi Asebsi d Uɛekkaz s wudem unṣib ass n, 18 deg duǧember 2020. Ass n usmekti n tlallit n Mulud Mɛemmeri i ilulen ass n, 18 deg duǧember 1917 deg Wat Yanni, lwilaya n Tizi Uzzu’’.

I aɣ-d-yenna Samir Ait Belkacem i yettwassnen nezzeh s leqdicat-is deg unnar  n ssinima, ladɣa s yisura LI MUČČU, KIKI, IFERFUCEN, PUČČI, ČREK, ƐLI D WAƐLI, d wiyaḍ i d-yerra ɣer teqbaylit. Ayen iwumi yeswakkeṛ tikkelt-a, yemgarad ɣef wayen iɛeddan imi ɣef wakken i t-id-ibeggen, ur ilaq ara ad d-yili ustehzi deg lecɣal yeqqnen ɣer umussnaw yecban Mulud Mɛemmeri. ‘’Armi ttekleɣ ɣef yiman-iw akked uswir-iw deg uḥric n usizleg i kkreɣ ɣer usenfar yecban wagi. Ayen yesɛan azal, ilaq-as wazal’’. I d-yenna ɣef usaru-agi. Akka dɣa, asmi ara walin yimdanen asaru Asebsi d Uɛekkaz s teqbaylit, ad as-inin yakk d tagi i d talɣa-s tamezwarut. Meḥsub, am wakken yettwaxdem s teqbaylit, syin rran-t ɣer taɛrabt.

Rnu ɣef wanect-a, tugniwin i yellan deg-s akka tura, ifent tid-nni n usaru-nni s taɛrabt imi ha-tent-in s HD. Ayen yugaren-aya, imi mačči d tasuqqilt i yexdem Samir Ait Belkacem i usaru-a. Ur d-yerri ara adiwenni-nni n taɛrabt ɣer teqbaylit. Netta yexdem amsasa (adaptation) u yexdem-it-id srid seg teɣbalut, seg udlis yura Mulud Mɛemmeri ‘’L’opium et le bâton’’. ‘’Xas ulamma ɛerḍeɣ akken ur ttebɛadeɣ ara mliḥ ɣef udiwenni-nni n taɛrabt, xersum deg unamek . Acu kan, nniɣ-t-id s unamek n teqbaylit ; s teqbaylit n yal ass n lweqt-nni’’. I aɣ-d-yesefhem bab n usenfar. Ayen yelhan, yelha akken i as-yenna winna. Ula d acennay Ait Menguellet mi i t-iwala deg ustidyu n Samir Ait Belkacem, yenna : ‘’Mačči d awali i walaɣ asaru-agi, meɛna ddreɣ-t’’. Amek ur t-yettidir ara, netta yecnan ‘’Tiɣri nesla mi nteṭṭeḍ, tezwar kul tayeḍ, ɣurwat ad as-tebrum ass-a’’. neɣ mi yenna :

‘’D leqrun mačči d kra

I tt-εussen amer ad texsi

Alarmi i aγ-d-tewweḍ ass-a

Tirgit gar-aneγ i d-teγli

Kul wa d asγer i as-d-yerna

Iεawen-itt yis-s ad d-teflali

Isγaren-nni, ad d-gen taffa

Ajajiḥ deg yigenni ad yali’’

D tanagit ɣef umahil zeddigen i yettwaxedmen seg wul akked tmussni lqayen deg uḥric-agi n ssinima s umata, s usizleg s wuzzig.

Hocine Moula    

Partager