“Lɣerba mi ara as-tiniḍ: Tamurt-iw ǧǧiɣ-tt, tamurt-nniḍen ur tt-ṭṭifeɣ ara”

Partager

Aḥric wis 2, taggara

Newwi-d awal deg tdiwennit-a ɣef umecwar akked yisenfaren n terbaɛt AmZik.

Awal, ma tebɣam ɣef tezlit yemma-s n uɣrib

Tezlit yemma-s n uɣrib, tḥekku-d ɣef tilawt i nettwali yal ass. Deg wasmi bdan leqbayel-nneɣ timinegt ɣer Fransa, neɣ ɣer tmura-nniḍen. Taɣuct-agi, ur teɛni ara kan leqbayel-nneɣ, yezmer ad am-d-iniɣ, tḥuza timura n Tefriqt s umata .D acu ass-a, lɣerba tbeddel udem, d aɣerabu i rekben yilmeẓyen, yirgazen, yimɣaren, tilawin, ula d igerdan, akken ad yers uḍar-nsen di tmura n lurup. Aṭas i yemmuten, aṭas i iruḥen d asfel. Rewwlen yimdanen i laẓ, i lḥif, ṭrad…Amedya. Di tmurt-nneɣ, ula d wid yesɛan idrimen rewwlen, axaṭrr ur ufin ara iman-nsen. Taɣuct-agi, terra tajmilt daɣen i tyemmatin i yettraǧun arraw-nsent akken ad d-uɣalen s irabbawen-nsent.

D acu ten yisenfar-nwen ?

Asenfan-nneɣ, d aḍebsi amaynut ara d-yeffɣen deg wagguren-agi i d-iteddun. Nqeddec fell-as seg waggur n cutember 2018. Tura, aql-aɣ la ten-sseklas. Nessarem, ad yeɛǧeb i wid i aɣ-yetaba3en, d wid mazal ur d aɣ-yessinen ara.

D acu ara d-tinim ɣef liḥala n tmurt taggara-agi ?

Ayen i iḍerrun ass-a, iban acḥal-aya belli ad d-yeḍru. Aṭas-aya segimi ttraǧun lɣaci ad naweḍ ɣer teswiɛt-agi. Ihi tura, ilaq kan ad walin Yizzayriyen amek ara ffɣen si liḥala-agi ɣer liḥala yifen-tagi. Amek ara tennerni tmurt, akken ad telḥu ɣer sdat, akken ad teggri gar yifassen n yilmẓeyen. Yeqqar-as Maɛtub Lwennas : « Pour une Algérie meilleure. Pour une Algérie libre, démocrate, et forte ».

Lɣerba ?

Iɣriben, d lmuḥal ǧǧan tamurt. Iqbayliyen, ttinigen si zik , seg wasmi tefra lgirra, ladɣa tamurt n leqbayel d iɣriben i d tt-yebnan mačči d lḥukuma. Iɣriben akk n tmurt-nneɣ, azgen deg-sen, ruḥen ulawen-nsen qqimen di tmurt. Ur tettafeḍ ara Azzayri ara d-yinin nekkini ur ttuɣaleɣ ara ɣer tmurt. Iɣriben akk, ttargun ad tbeddel teswiɛt ɣef tmurt, akken ad nekcem , i wakken ad nexdem di tmurt-nneɣ . Di lwaqt-agi-nneɣ, anamek n wawal « lɣerba » ibeddel, axaṭer di tmura n leǧnas akk merra, imdanen ttinigen akken ad merḥen , ad issinen idles-nniḍen, tutlayin nniḍen, maca nekni, lɣerba ɣur-neɣ d lɣerba n bessif, axaṭer imdanen ur ufin ara iman-sen: yewwi-d fell-asen akken ad ffɣen, ad nadin tudert nniḍen, amkan anda ara d-ḥellin amɛic-nsen . Iɣriben n tmurt-nneɣ, ul-nsen a-t-an di tmurt, rruḥ-nsen a-t-an di tmurt, d tafekka-nni kan i yellan dagi. Tuget deg-sen d lexsas i ten-id-yewwin , ad rnuɣ ɣer wanect-agi, lɣerba, mačči mi ara iruḥ yiwen, ad yidir di tmurt-nniḍen dɣa d tinna i d lɣerba. Xati , lɣerba asmi ara d-iruḥ yiwen ɣer tmurt tabarennit ur yessin acemmek dinna. Mbaɛd mi ɛeddan lesnin, ad yuɣal ɣer tmurt-is, dinna ad yaf leḥbab-is ulac-iten, yal yiwen ibeddel: Tamurt-is tbeddel , mačči d tinna i yessen i yufa. Syagi ad iniɣ lɣerba, tbeddu asmi ara d-yuɣal yiwen ɣer tmurt-is taḥeqqanit. Ass-nni, ad yaf iman-is d tidet d aberrani di tmurt-is, dagi ad as yini : Tamurt-nniḍen ur tt-ṭṭifeɣ ara, tamurt-iw ǧǧiɣt.

Awal n taggara…

Ad am-d-nini tanemmirt a Suhila. Tanmirt i uɣmis La Dépêche de Kabylie, i d aɣ-yefkan tagwnit akken ad nemmeslay ɣef terbaɛt AmZik. Tanemmirt i wid i d aɣ-yefkan afus n lemɛawna. Tanemmirt tameqqrant i wid i d yettruḥun ɣer tmeɣriwin-nneɣ, i wid i aɣ-isellen i leqdic-nneɣ. Akken nuɣ tannumi neqqar-it-id, ciṭuḥ s ɣur-wen, aṭas s ɣur-neɣ. Bɣiɣ ad d-iniɣ awal i wid akk i aɣ-iḥemmlen di tmurt, i leɛmar i d-ruḥen ɣer tmeɣriwin-nneɣ. Ad as-nini, am ass-a, ad nexdem timeɣriwen di tmurt, dinna i nelmed lmusiqa, dinna i d yebda kulci.

Souhila Yamani

Partager