‘’Ur umineɣ ara ad d-yaweḍ wass ad iliɣ d anelmad n umeqqran gar yimeqqranen am Dda Racid Ɛellic’’

Partager

Awalen-a, d tanagit i d-iga Kader Belaïdi ɣef Rachid Alliche i yellan d aselmad-is deg yiwet n tannant/aselmed n terbaɛt tamezwarut n yiselmaden n tmaziɣt. Nesteqsa-t ɣef waktayen yerzan asiher-a i mazal yeddren deg walleɣ-is. Ha-t-an wacu i aɣ-d-yenna. “Cfiɣ-d am wass-a, nekk d yimeddukkal mi nerza ɣer tesnawit Amara Rachid di Kouba akken ad nettekki di tanant tamezwarut n yiselmaden imenza s tutlayt n tmaziɣt deg useggas aɣurbiz 1995. Cfiɣ-d, neqqim deg umṛaḥ n tesnawit nettṛaǧu ad nekcem ɣer tesmilt, cwiṭ akka, iban-aɣ-id yiwen gar yimḍebbren n tallit–nni, d aciban n ucebbub, d ačuṛan n tfekka. Asebsi gar yifassen, yezga yecmumeḥ.

Nesbecbuc gar-aneɣ, imi llan deg–neɣ wid ur t-nessin. Nettemseqsay, armi i d-yenṭeq yiwen seg–neɣ : ‘’Ahat ur t-tessinem ara wihinna ! D netta i yuran ungal n tmaziɣt ‘’Faffa’’, d wihin iwumi qqaren Rachid Alliche’’. Yekfa wawal gar-ane+ɣ, nettmuqul-it, imi isem-is d wayen ixeddem i usnarni n tira n tmaziɣt mačči d kra. Cwiṭ akka, am win i as-yemmeslayen ɣer tmeẓẓuɣt seg wayen yezzin gar-aneɣ. Yerfed-d aqerruy –is, imuqel-aɣ-id tamuɣli n ubabat ɣer tarwa-s, yuẓa-d ɣur-neɣ. Akken nella nenna-ass : ‘’Azul a Dda Ṛachid’’. Yeḍsa-d, yekkes asebsi seg yimi-s, yenna-aɣ-id : ‘’Azuuul ay igrawliwen, ay iselmaden n yisseɣ, d kunwi ara irefden taẓayt n uselmed n tutlayt–nneɣ , d kunwi ara tt-isnernin, ḥarbet fell-as’’. Cfiɣ-d am wass-a, mi i t-neḍfer, nekcem ɣer tesmilt, nettmuqul deg-s am winna icedhan yemma-s.

Yenṭeq-d yiwen deg-neɣ yenna-d : ‘’Ur umineɣ-ara ad d-yaweḍ wass, ad iliɣ d anelmad n umeqqran seg yimeqranen am Dda Ṛacid Ɛellic’’. Yesla-as-id, imuqel-it, yerra-as-d : ‘’Iḥulfan–ik d yiḥulfan–nwen, cban wid–iw asmi i qqimeɣ sdat n Dda Lmulud n At Mɛemmeṛ di tikkelt tamezwarut akken ad ḍefreɣ timsirin-is n Tmaziɣt’’. Dɣa yezmumeg, nḥulfa i uglim–nneɣ iskaččew, imi yiwen ugelmim am wa i d-yewwin aman–is imẓerfen seg uɣbalu n yiseɣ d tussna am Dda Lmulud, yettmeslay-aɣ-id s wannuz. Cfiɣ-d am wass-a, tella-d temsirt ɣef tira d tsekla n tmaziɣt : ungalen, iḍrisen, tamedyazt d tsekla timawit s umata n yimezwura–nneɣ. Cfiɣ -d am wass-a, mi i d-yessuffeɣ seg uqrab–is kra n wungalen d yidlisen, gar-asen ayen yura netta ladɣa ungal iwumi isemma ‘’Faffa’’.

Newwi-d awal fell-as akked wawalen uffiren yellan–deg-s. Ass-nni, ḥulfaɣ, nḥulfa akken nella dinna i usegmi n yiseɣ i d-yeffɣen seg-neɣ. Nḥulfa i calwaw–nni yesmundlen allen–nneɣ, yettwakkes, iban-aɣ ubrid n tlelli. Nḥulfa d akken Dda Ṛacid fell-as yaɛfu Rebbi, yuɣal–aɣ d asafu n tafat i aɣ-yemlan abrid n tidet, d asafu yesserɣen kra n wayen yerkan d wayen ur nesɛi iẓuran deg-neɣ. Ad ak-yeɛfu Ṛebbi ay aselmad–nneɣ, ay isseɣ’’.

Yesteqsa-t H. M.

Partager