«Ma ulac tamaziɣt, ulac»

Partager

Di lawan anda amaḍal yesmekta-d ass agreɣlan n tutlayt tayemmat i d-ittezzin yal ass n 21 di fuṛaṛ, ibeɛtiyen imaynuten yeṭṭfen leḥkem di Libya heyyan-d tafrant  ɣef usenfaṛ n tmendawt ideg ur ggin amkan i tmaziɣt. Tafrant-agi i d-yellan ass n 20 di fuṛaṛ, ɣunzan-tt akk yimazɣawalen n Libya ladɣa di Zewwaṛa akked Udrar Ineffusen anda imezdaɣ akk-nsen d imazɣawalen. Ɣer yidis n tefranin-a i d-tessudes tesqamut tamendawt n 58 n  yiɛeggalen yettekkan deg Ugraw Aɣeṛfan Amatu, yessufeɣ-d ulɣu Usqamu Unnig n Yimaziɣen n Libya anda i yessawel i yakk imazɣawalen akken ur ttṛuḥun ara ɣer lbirwat n lvuṭ. Iɛeggalen n Usqamu Unnig n Yimaziɣen n Libya ɣef wakken i d-uran deg ulɣu-nsen, «  Ass n 20 di fuṛaṛ yettuneḥsab ɣer yimaziɣen n Libya d ass n tkerkas, d ass aberkan i d-yeɣlin fell-aneɣ imi ur as-yettunefk ara wazal i tmagit tamaziɣt deg usenf̣ar-agi n tmendawt i yerẓan tagnit n lebni n weɣlan (nation) alibi ara yessezdin ger yimezdaɣ-is ».  Iɛeggalen n Usqamu n Yimaziɣen n Libya wekden-d deg wulɣu-nsen dakken ula d nutni i yettmetilen imezdaɣ imaziɣen, « ur steɛṛifen ara s wid ur nestɛeṛf ara fell-asen ». I tikkelt tamezwarut ara tazen tudsa-ya taɛlayant i yettmeslayen s yisem n yimaziɣen n Libya tabrat qessiḥen i wid yettmetilen adabu mbeɛd mi d-llant aṭas n temliliyin gar-asen deg waguren iɛeddan. Rnu ɣef waya, iɛeggalen n Usqamu n Yimaziɣen n Libya, ggulen deg wulɣu-nsen dakken ma iɛedda usenfaṛ-a n tmendawt ideg ulac tamaziɣt, ar d yuɣal usqamu-nsen d lberlaman ara yesselḥun lumuṛ n temnaḍin timazɣawalin beṛṛa i udabu iss ugin ad setɛeṛfen ma ur yesteɛṛef ara s tmaziɣt. Ɣer yidis n yir tagnit-agi i d-yeɣlin ɣef yimazɣawalen n Libya, tamurt-a mazal tettidir di lqella n laman anda mazal imenɣiyen i d-igellun s lmut n yimdanen ttilin-d meḥsub yal ass di temnaḍin yemxalafen n tmurt. Aya yeskanay-d war tazmert n wid yeṭṭfen leḥkem di tmurt-a mbeɛd mi yeɣli Lqeddafi, ur ssawḍen ara ula ad d-rren cwiṭ n laman di tmurt. Wi yeẓṛan ayɣer i d-zzin ɣef tmaziɣt akken ad tt-kksen ɣas ma d nettat i d taftilt n talwit d tugdut. Wis ma ḥṣan s yigrewliwen n Zewwaṛa d wid n Udrar  Inefussen iɣer mazal leslaḥ deg yifassen-nsen, igrewliwen i yettgallan deg yiḍ deg uzal : «  Ma ulac tamaziɣt ulac ».

Ula di Lezzayer mazal tteffɣent-d tsuqas n yibeɛtiyen

Amzun akken tisuqas n udabu abeɛti n Libya  wwḍent-d armi d Lezzayer ! Ass-nni n 20 fuṛaṛ, yessufeɣ-d yiwen seg yiǧeṛnanen-nni i yennumen xeddmen ddiɛayat n tkerkas ɣef temnaḍt n Leqbayel tadiwennit i iga akked uduktur-nni amaziɣ i iɛeṛṛeb lislam anda i d-yemmeslay aṭas ɣef lkeṛh-is i tmaziɣt d wid akk i iqeddcen fell-as. Aduktur-agi (amaziɣ mderreḥ), tudert-is akk yefka-tt i umennuɣ akken ad taɣ taɛṛabt amkan (ugar) di tmurt n Lezzayer. I yeṭṭfen lwelha deg wayen i d-yenna tikkelt-a, d asenqed-is i Usqamu Unnig n Timmuzɣa (HCA) i iwala ur yessaweḍ ara ad yesnerni tamaziɣt ! Wis aduktur-agi ma yeẓṛa s tidet leqdicat i texdem l’HCA seg wasmi i d-tlul, d wanect n yidlisen i d-tessaẓṛeg, d temliliyin i tga ɣef yal taɣult icudden ɣer tmaziɣt. Wis daɣen ma yeẓṛa meḥyaf yellan ger  taɛṛabt akked tmaziɣt imi ttawilat i tettak ddula i usnerni n taɛṛabt ugaren s waṭas ayen i tettak i tmaziɣt. Wis ma yeɛlem dakken l’HCA mazal-it d lkumiṣariya, s wudem unṣib ur yewwiḍ ara d asqamu ; seg  akken s lqella n ttawilat i as-d-ttaken yugar di leqdic-is Asqamu Unnig n Taɛṛabt. Mebla ccek aya yella-d ilmend n leḥṛaṛa d tayri n tmaziɣt i sɛan yiɛeggalen-is i iqeddcen yal ass akken tamaziɣt ad tennerni, ad taɣ amkan di tmurt n Lezzayer.

 Mokrane Chikhi 

Partager