» Mazal lxir yer zdat  »

Partager

Ihqa d 8 di me$res ! D ass n tmeîîut. D ass yeççuren d asmekti, d azul, d tanemmirt i tlawin merra. D ass i d-yesskeflen 8 di me$res 1857 asmi xedment tmarikaniyin timesbaniyin di New York, su$ent-d s yizerfan n tmeîîut… Ad t-id-yetbeâ umecwar $ezzifen i d-lêant tme$nasin alamma d tizi n wass-a.

Ula di tmetti-nne$, nu$al nettmekti-d ass n tmeîîut ! Nu$al neqqar-asent : ’’lâid tamerbuêt’’ ! Netta$-d tijeooigin (d tagnit meqqar ad yesâu lwerd azal di tmurt nne$ !) : fren tamuqint ne$ maâlic yiwet, tawiv-tt i TIN ne$ i TID i ak-yeççuren tiî ! Assen di$, tzemrev ad d-tawiv yiwet gar n tezlatin n Lêesnawi ne$ n Si Muê ! Ma llan iêulfan ad d-neîîqen, ma ulac ad d-nnulfun ! Ad qqwunt tkerviwin n tinnubga, arrazen, time$riwin… Zi$en d tameîîut i d ddunit ! Deg wass yecban ass-a, ad nessebded “irgazen-nne$ $ef ddnuc’’ (d awal n Malika Moukadem), “Mes hommes” ; Irgazen nne$ d baba, gma, argaz…atg. Ad nerr akk llum fell-asen, d nutni i d ssebba n yal ‘’diddi’’ n tlawin… Ad nessevlem timetti-nne$, ansayen-nne$, lejdud-nne$, nezmer ad d-nergem ula di « teqbaylit-nne$ » ! Awi-d kan ad tecmumeê ass n 8 di me$res a Massa ! Assen $ezzif usaru, maççi i yiwet n teqqriêt iwumi d-nevleq : i yevran d wa i iverrun d tlawin-nne$ !

Sut zik, qeblent di$ qublent i asent-yuran s ssber d tmusni, akken i d-tenna Haoira Ubacir :

“Berrik usigna

Yessa ddunit-is

Tudert n yemma

Yesfev lexyal-is.

Gma-s ne$ baba-s

Ula d argaz-is

Tettaggad-iten

Akken tessusum’’

Ma tid n tura, gar yiccer d uksum i êeslent. Yal ass d anadi $ef tlelli… Acêal i nettcirriw mi ara d-nader tilelli akked tmeîîut !

Ugur n ’’tlawin n wass-a’’ akken qqaren wid ur neqbil ara mi tbeddel teswiât, ur cbint ara sut n zik, udrent abrid n tlelli. Maca tin $ur terziv ad d-tini :’’ d acu-tt di$ iwacu-tt tlelli i d-yettabaâ ccek, uvad d wawal ?’’ $as di 2009 i nella, timetti-nne$ ur tumin ara s tlelli n tmeîîut, s timanit-is, s tektiwin-is. Yezga fell-as uâessas, ur teériv amek ma t$eflev d acu-t yi$zer ara tt-yeççen ! Am wakken d agrud war tazmert, war tamusni, war alla$ !

Djamila Ahitaghel

Partager