Banen-d yigemmaḍ n temsizzelt taseklant

Partager

Am yal aseggas u i lmend n teẓrigt n useggas n 2018/2019, thegga-d tddukkla tadelsant Tiregwa n tmurt n Kanada timsizzelt n tullisin d wungal ifazen s tutlayt n tmaziɣt. Tikkelt-a, ufraren 3 n yimyura deg warraz n tullist i yettuɣalen d tajmilt n Belɛid At Ɛli, wigi d: Djilali Haddouche s tullist « Azabuq » ; Thiziri Taib s tullist « Tabrat i talsa » akked Lyes Belaidi s tullist « Ṣayddu Mayga ». Ma yella d arraz Raccid Ɛallic yuɣal aseggas-agi i umyaru Sidali Lahdir s wungal-is « Tirga n wul » i d-yeffɣen seg teẓrigin Tafat.

Taib Thiziri (Arraz wis 2 Belɛid At Ɛli n tullist)

“Ur rǧiɣ ara ad ttwaferneɣ imi d asentel i yellan d aṭabu deg tmetti-nneɣ i ɣef i d-uriɣ, araz-a yera-yi-d asirem deg tiddin n tmetti taqbaylit ɣer tlelli n tikti d wawal. Tullist iwumi semmaɣ Tabrat i talsa d yiwet n tebrat i uzneɣ. Ad mmeslayeɣ cit ɣef wayen i d-nniɣ deg-s : Tasedda, d yiwet n tlemẓit taqbaylit i d-yekkren am tullas akk n tudrin, tetturebba-d deg twacult i as-d-iheggan immal-is d ubrid ara taɣ send ad d-tlal. Maca, nettat simmal tettimɣur simmal yettban-d deg-s umgarad i tt-iεezlen ɣef tmetti, tawacult d tizya-s. Segmi tella Tsedda d tagrudt, ur tenḥarwi ara deg wayen yakk i ḥemmlent tullas. Ur tefhim ara amaḍal-nsent. Ɣas imawlan-is ttaεraḍen ad tt-id-rebbin d taqcict, meɛna nettat tettidir am yiqcicen: tetturar yid-sen; tettlusu am nutni; tettidir am nutni. Mi meẓẓiyet, qqaren-as kan ad timɣur ad tbeddel, acu kan tettimɣur, yettimɣur umgarad-is d tlufa i d as-d-yettawi. Tesεedda-d akk tudert-is tettwaεzel, ur tefhim iman-is, ur tufi win ara tt-ifahmen. Mi tebda tfehhem tuzzuft, tfaq d tullas i as-yetteεjaben mačči d irgazen. Teεreḍ akk s wamek ara tekkes tikti-a deg wallaɣ-is, ur tezmir ara. Tedder akken acḥal d aseggas armi d ass i deg-i d-temlal tin yellan am nettat, tin i as-yeldin allen, yis-s tefhem d acu ay tella. Teqbel iman-is, yerna tufa yid-s tayri d talwit. Anect-a, ur as-idum ara imi tiwaculin n tullas, faqent i wassaɣ i yellan gar-asent. Tawacult n tsedda, teḥbes-itt deg uxxam, ayen i tt-yeǧǧan tegzem asirem, terra lḥedd i tudert-is. Aya, ad aɣ-yessiweḍ ad d-nini: Ɣas aṭas i ibeddlen deg tmetti-nneɣ, maca mazal abrid ɣezzif aṭas. Aṭas n lexṣaṣ i yellan. Ayen i aɣ-yettraǧun ad t-nbeddel, yugar i d-ḥellant tid i aɣ-d-yezwaren. Tura, nesεa leslaḥ gar yifassen-nteɣ, nesεa tamussni d tɣuri, yis-sen kan ara nizmir ad necbu timettiyin-niḍen. Timmuɣnest ɣef yizerfan n tmeṭṭut d asaki n tlawin i mazal ur nfaq ara. Yegra-d i tmeṭṭut taqbaylit, ad tesεu tafekka-s d ayla-s, ad terẓ yir tiktiwin d yiḥebbasen i as-tesbib tmetti yugar ayen i d-ḥellant”.

Lyes Belaidi (Arraz wis 3 Belɛid At Ɛli n tullist)

“Ṣayddu Mayga d ilemzi seg tmurt n Mali. yerwel-d seg rrebrab d lḥif n tmurt-is yuɣ abrid ɣer Lurup meɛna ilaq ad yezger tamurt n Lezzayer. Di lezzayer, aṭas n tlufa i yedder, yerwa tid yuran armi yewweḍ ɣer tmurt n Leqbayel, yufa ciṭ n lehna. Yedder ayen yedder dinna, meɛna ula din, llan wuguren i yesserwalen ilmezyen. Syin, ikemmel abrid d asawen akked Mennad, cergen lebḥer d abrid ɣer tmurt n tirga. Ma ɣef tira, zemreɣ ad d-iniɣ d akken tira n teqbaylit, a-tt-an deg ubrid usnerni imi tura ddeqs n wid yettarun, ɣran tamaziɣt neɣ d wid iqeddcen deg unnar n tmaziɣt. Ɣef waya, tira tgerrez ama deg usenfali neɣ deg umawal. Ula deg yisental, ttawin-d amaynut, ssnen ad mmeslen taqbaylit akken ssawḍen ɣer uḍris imeɛnen. Ula d tifaskiwin n tsekla, ula d nutenti, ttakken afud i usnerni n tira s tmaziɣt. Xas ulamma mačči aṭas i yellan, acu kan nessaram ad d-lalent tiyaḍ. Tiɣri i wid yettarun. Ilaq asnulfu ama deg talɣa n yiḍrisen ama deg yisental akked tewsatin n tsekla. Ilaq, ad neddu ɣer sdat, ur nettɣimi ara kan deg uqdim aklasiki.

Sidali Lahdir (Arraz 1u Racid Ɛellic)

S lferḥ meqqren i sliɣ i lexbar, acku arraz Racid Ɛellic yesɛa azal meqqren, ama i umaru ama i yimeɣriyen akked tutlayt n tmaziɣt. D ayen yesseǧhaden amaru, yettak-as tabɣest i wakken ad yemhez deg yixeddim-is ɣer sdat. Acu kan mačči s yiwen neɣ s sin kan n yimyura i yettarun deg tili ara nessali tasekla-nneɣ, neḥwaǧ ugar n waya iwakken ad d-yili useḥbiber d umhaz n tutlayt-nneɣ, ladɣa wid yeffren, neɣ wid ur nesɛi ara allalen akken ad d-banen. Ilaq afus n tallelt, Ilaq ad yili usiẓreg ugar n waya.

Testeqsa-ten Yamani Souhila

Partager