Tayri di tmedyazt n Yahia Yanes

Partager

Tayri mačči d yiwen i d anemek ines ! Yal wa amek i as- yettḥulfu, yal wa amek itt-yettwali. Tasekla, tuget n wayen tbub , tugem-d isekkilen-is si tadwet n  tayri.  I tazwara, tella tayri n tira.  Mebla leḥmala n tira,  d awezɣi ad d-ilal  uḍris ddaw leqlam n yimyura.  Tis snat, tinfusin  tiqburin neɣ tid n wass-a qqnent  wakali ɣer wudmawen n tayri d wayen iteddun yid-s  am tismin, lkerh, lferḥ , anuɣni, taḍsa d yimeṭṭi. Tikwal, tayri  teṣṣaweḍ  ula d  leǧnas ɣer ṭrad !  Achille, Ulysse, Helene, Hector,  anwa ur nessin tadyant-nsen ?  Ahat, asteqsi ara d- yegren iman-is :  d acu i d tayri ?  Amek itt-id- sefran widen yettarun ?

Ɣer paul Léautaud « tayri d aḥemmel n  wumdan   i wayeḍ nnig yiman-is », ɣer Friedrich Wilhelm Nietzsche «  tayri, ur tettsennid ara ɣef  ledwam, tessebded-d iman-is ɣef  nnehta n yimir d nhati n lebda » .  Di lemri n leḥmala d ayen  yefren di  lbaḍna n yiman i d-yettefririn  ɣef tujma n tmuɣli.   Tasekla igan amur meqren i wawal ɣef tayri , ur as- tgi annuz i leḥmala   s ugeccur.

Di yal zzman, ɣer yal lqum,  deg wudmawen meṛṛa n tẓuri,  tayri terfed aḥric  ur yezmir ad iḥud yimi.  Tayri yezzuzunen   lxaṭer, yesdelwiḥen lejwareḥ  tetturar s yiḥulfan,  tesmendig-iten ɣer yisufa n tmenna. Yaḥya Yanes  iga amud n yisefra ɣef tayri d wudmawen-is, am  netta am yimedyazen n teqbaylit nniḍen, yunef  i wallaɣ- is ad yinig di tezrugin n leɛceq  amer ad yessekfel  tirgin s wacu kenfen tiswin mi ara mḍerkalent ɣef wuzzu n leḥmala :

Ulac tayri n menwala

Tayri d abrid ur ifuk

 Deg-s win yeddan s ṣṣfa

Ma yeɣli ad t- refden lemluk

Tayri  abrid-is iḍfer-it cekk.  Ulac win iḥuza yifer-is ,  iḍemnen lemneɛ i yixef-is .  lemwaji n leḥmala d amɛebber d wayen i aɣ-yugaren.  Deg wakken abrid-is ulamma ijebbed-d ulawen, tuget n lawan tikli di lǧerra-s iḍefer-itt ukukru. Tayri yettarran amdan d abudali,  yessutur deg yigenwan akken ad as- ilin  d iɛessasen ɣef yiḥulfan-is  i d-yeccucfen seg yiẓmi n tasa. Leǧnas  iqburen gan irebbiten i tayri  am Cupidon  i d-ilulen s leḥmala icudden Venus  ɣer Mars. Timsal n wul ur  llint kan d tid n wumdan imi ttikin di lhewl-is ula d irebbiten.

Ay aggur ṣiweḍ-as tayri

Taḥbibt tin iḥuza lqid

Ahat ɣer ɣur-k ad yili

 Ttriḥ ad ak yilin d abrid

 Ini-as amen ad yili

 Umneɣ ad yili

Wass ideg ara nili lwaḥid

Lweɛd,  tikwal iteddu di nneqma i wid yemḥemmalen . lawan  iḥemmel ad yerr  uguren gar sin wulawen yemsebɣan. Teqqar Sainte Thérese d’Avila : «  leḥna n tayri tewɛer,  tirget-is d jihannama ». Di tilawt, tayri mi ara d- tennunet ur d- ttak ara lewcayer.  Tamuɣli, azmumeg, lexyal ma yezrireg zdat wallen  zemren ad brun i yifeṭṭiwej ara yessiɣen  deg wulawen  times ur nesɛi tilist. Tayri  tekkat-d  am waḍu , mi tezreɛ di ṣṣura ijujaḥ-is  yettuɣal umdan dayen nniḍen, acku yeɛred lbaḍna  n tudert ,yedla ɣef lesrar n yigenwan. ! Tikwal, tayri tettara amdan d lwali , tikwal d ameslub :

A win irun ad  ittaḍsa

Ad as- inin medden yesleb

 Ul tin s –itekksen tawla

Tsaḥ-d i win ur nɛetteb 

Gar tisselbi d leɛqel, aɣilif yeẓẓaḍ  ticrurin.  Yelha neɣ ifuḥ,  abrid n tayri  yezzuzun tirga . Tirga, ttawint ɣer tebḥirin   n  nnecwa n tudert.  Amedyaz ,  yeqnen   ixef-is  ɣer yijga n yiḥulfan ,  yessen ad  yessemlil lmuḥal akked  lmeɛqul.   Ulac tira n twenza di tayri, ulac lqid  i leḥmala . Yal mi ara s-id- zzin leṣwar tetteg afriwen, tettaǧǧa amraḥ d lxali ! 

Ait Slimane Hamid

Partager