25 yunyu ma ad t-nettu !

Partager

D amezyan, Matoub Lounès yettagi ad yeqbel ayen ur sen-yehwi ara. Ur yettagad yiwen, ayen s wayes ur ituqqenneɛ ara wallaɣ-is ur t-ixeddem ara, xas akken array-is yesɛedday-it, deg kra n tikwal, deg teswiɛin d tiberkanin, yessawaḍ-it ɣer lmut. Tinna yerran tilas i wussan-is ass n 25 di yunyu 1998 di Tala Bounane. Tilelli d kullec i Lwennas. D nettat i d tafat, d tudert. Amdan icekkel ddin, tasertit, ansayen, d wayen nniḍen ur ten-ettaǧǧa ara ad d-yini ayen s yehwan, neɣ ad s-yeddu i dunnit akken s yehwa. Tilelli i Lwennas mači d awal kan. Lukan akka i tella, tili tamurt terra-d “tilelli”-ines di 62 «62 ma ad sen-ecfu, nɣil d amzeyyed n lehna, nerfed leɛlam la ncennu, aqlaɣ nsufeɣ Fransa, Bu waɛmam assen id-ten-ettu, yezreɛ burekku, yenṭeḍ di mkul tama…”

Lounes ur icud ara tilelli ɣer tmunnent, acku tamurt-is, tamurt-nneɣ tseɣli azaglu tsers fell-as Fransa di 62, maca ddel lak d lbatel mazal qehren imdanen yettɣennin mi teffeɣ Fransa. Imenɣi n wegdud, idammen-is yuzlen deg wennar n tegrawla, lbaṭel yesɛedda, deg usirem akken ad yeffeɣ ɣer tafat, ur d-eglin ara s wayen yettmenni: Tilelli d tugdut. Adabu d aɛdaw-is. D netta i yugin tamaziɣt, tutlayt-is, tilelli n wawal, n llebsa d wayen nniḍen, d netta daɣen i yerran aɣummu ɣef umezruy-is akken ad iḥettem fell-as tiɛurrebt lak tinneslemt yugi ar almi d asmi yemmut. S usefru neɣ melba, Matoub yeqqar-ed, melba tugdi, ayen yellan deg wallaɣ-is, srid. Iɛdawen-is yettebdar-iten-id s yissem-nsen. Mi yečča tiyita seg ifassen-nsen, tin yettaǧan, yal tikkelt, deg-s cama ur n- ḥellu, ad d-yejmeɛ ifadden-is, ad d-yesbed lqed-is, akken ad iqabel ixṣimen-is, iɛdawen n tmusni d tlelli d wayen yak icebhen tudert. Asmi yella d aqrur, yugi ad yelmed taɛrabt deg uɣerbaz, asmi d imeqqer yufa-d amek ara ihareb ɣef tutlayt-is akken ur tettuɣal ara deg wemkan-is taɛrabt. Abrid yextar, ur yeshil ara, wayeḍ-nniḍen deg wemkan-is ur yeggar ara ameckaḍ n zyada ɣer zdat mi bḍen-t tlufa ɣer tudert-is, ad yerr aḍar melba axemmem. Netta yedhem abrid-is ar almi rran tilist i wussan-is.

Lwennas, yuɣalen d azamul n tlelli, yecna daɣen ɣef lejdud-is, ɣef tayri, iɣeblan n dunnit, d wid n tudert-is. ɣef umezruy yessefra. ɣef imusnawen snegren iṣeggaden n tmusni yenna-d awal-is d tmuɣli-s. S leǧher yewwi-d asefru akken ad yessaki wid yeṭsen, akken daɣen ad d-yini ayen ttxemmimen wiyyaḍ deg tsusmi. Maca akken d-yenna deg wawal-is “ ma d ṛsas I iyneqqen, ur mmuteɣ ara”. Xas akken tafekkas terka ddaw wakal, maca isem-is, tizlatin-is mazal-iten ur muten ara. Ur ttmettaten ara.

Fatiha K.

Partager