Amaynut syur Abdelkader Bouhi

Partager

S teɣzi n useggas, afennan Abdelkader Bouhi, netta d astanes swaṭṭan i t-yuɣen.Tura mi yestaḥla yuɣal-aɣ-d ɣer lfen. Yettheyyi-daḍebsi ideg gelment tejmilin d lewsayat. Bouhi seg yinuẓar imezwura yettwassnen aṭas di temdint n Bgayet. Mi t-neɛna ad t-nesteqsi ɣef tezmert-is, yerra-yaɣ-d s wawal : « Tura staḥlaɣ. Aparasyun-nni i xedmeɣ di Lezzayer, yejji. Ma d tura aql-i bdiɣ leqdic ɣef uḍebsi ajdid. » Abdelkader Bouhi yebda ccna deg temrawt 80. Asmi yeqwa zzdiḥ d leqdic ɣef tmaziɣt. Deg tallit-nni yuli, ɣer Fransa isekles-d aḍebsi-ines amezwaru “ɛamayen ar d-ɛeddin.” Din i yemlal d Salah Saadaoui, i s-d-imudden tallelt meqqren. Yeffi-yas-d rray n unaẓur, yeṭṭef-as-d dderbuka, isečč-it yesgen-it ɣur-s… Iseggra-yas-d anagar s wayen yelhan. Tasfift-a dɣa, teqqim-d d later armi d asmi d-yerna tin yuɣen azwel “anda la-tt”, sway yettwassen deg yiseggasen-a.

Ar wass-a, Bouhi isekles ṭnac n tkasiḍin. Tikasiḍin ideg i d-yettader deg tugett n yisental, lemḥayen n ddunit, d uɣbel n tudert n umeɣbun, neɣ n win yettu rrbeḥ ur yuklal. Fiḥel ma yettu addal. Yecna daɣen ɣef MOB d JSMB. Ma d aḍebsi-ya aneggaru i d-yettheyyi, anaẓur yettwasnen aṭas deg Bgayet, yebɣa-t akken ad yezdi aseqqen d lewsayat n yimawlan i tarwa, d lewṣayat n umeqqran i umeẓẓyan. Ad naf isteqsiyen yeččan ulawen n Yizzayriyen. Anda tleḥḥu liḥala n yimezdaɣ n tmurt ? Acu i aɣ-d-yettrağun akka d afella ? Anwa imal ara d-nmager deg wannar n tdamsa neɣ deg win n tsertit neɣ deg win n yidles. Asentel n ccna “ččan, swan, rwan”, d win yerran ɣer rrif akk ayen i d-ttqeddimen ikabaren. Ma ibuṭi yiwen acu lfayda yesɛa, ma ur ibuṭi acu n rrbeḥ ara yaf ? Deg ccna-nniḍen, yefka-d asteqsi i lḥekkam n tmurt. Lxir akk tekseb tmurt, ama d imdanen ama d lɣellat yezgan ddaw wakal, ɣer taggara aɣref yettidir deg ccer d lqella n temɛict.

Am tal tikkelt afennan Abdelkader, isedda kra deg tfelsafit-ines. Deg ccna « Ssuq”, yeḥka-d timlilit-is d tejjar. Mi yekcem ssuq, yesteqsa-t-id yiwen seg-sen, ɣef wacu yettnadi da Abdelkader ? Yerra-yas-d : « Ttḥewwiseɣ i uqerruy lefhama/Mačči i uɛebbuḍ lmakla. » Akken daɣen i d-yura yiwet n ccna, isem-is “Ay Ibjawiyen ɛzizen”. Acennay yebɣa-tt ad tili d tajmilt i wid merra i d-yufa ɣer yidis-is d yidis n twacult-is. Wid i as-d-imudden tallelt asmi tt-yuḥwağ. Ma d aɣanib yextar Bouhi i uḍebsi, d win d wi yuɣ tanumi. D win anda yettwassen. Yexleḍ cwiṭ n Folk music d cceɛbi. Gar yifennanen i d-yezdin afud akken ad tgerrez tmuzigt, yella Salim Genduz. Akken daɣen llan wid d-yusan si Lezzayer tamaneɣt.

Akken dɣa i aɣ-d-isefhem Abdelkader, aḍebsi-ya, ad d-yeffeɣ ahat ɣer wussan imezwura n unebdu.

Ait Ighil Mohand

Partager