Asmekti n tlalit n umnamar

Partager

Ilul Ḥusin At Ḥmed assn,  20 deg ɣuct 1926, deg Wat Yeḥya i ibeɛden s 47 ikilumiṭṛen ɣef Tizi Uzzu. Asnawan, yekcem akabar n Uɣref azzayri PPA anda i d-yufrar ladɣa s uneqqis (rapport) i yexdem ɣef wanawen n umennuɣ s leslaḥ i timunent n Lezzayer, win yexdem s waṭas n unadi d tɣuriwin. Yella ɣef uqerruy n Tuddsa timeẓlit OS i d-yelhan d uheggi d usileɣ i umennuɣ, maca tagi tettwabḍa sɣur imḍebbren ifransisen. Seg Maṣer, yuɣal Ḥusin At Ḥmed d aɛeggal n tesmegla n PPA/MTLD anda yessawel aṭas i usiweḍ n temsalt n Lezzayer ɣer unnar agraɣlan am deg usarag n Yikabaren inemlayen deg Birmanie anda i d-teffaɣ teɣtest n yibeddi ɣer temsalt-agi. Yerza ula ɣer Pakistan, Lhend d Indunuzi anda i d-yemyagar imallalen i temsalt n Lezzayer.

Deg usarag n Bandung i tettwajarred temsalt akken iwata, mačči kan i timunent n Lezzayer, maca ula i Lmeṛṛuk d Tunes. Deg 1956, tekcem temsalt n Lezzayer ɣer Tuddsa n tmura yeddukklen s wudem unṣib. Deg ṭuber 1956, Ḥusin At Ḥmed, Muḥemmed Buḍyaf, Aḥmed Benbella d Mestafa Lecṛef, ttwaṭṭfen deg tmesrifegt iteddun ɣer Tunes anda ara yili usarag ɣef talwit. Seld tuffɣa-ines, urǧin yeqbil liḥala tettidir Lezzayer timunent imi aɛeggal n Ugraw aɣelnaw, yennuɣ aṭas akken ad tili tmetti d aḥric deg uskasi asertan, maca yeffeɣ-d seg-s yerna yeslul-d akabar n Tirni n yiɣallen inemlayen FFS deg cutember 1963, d tanazbayt mgal wid yettxatalen leḥkum. Di tnekra n FFS anda ɣlin 400 n yimeɣrasen, yettwaṭṭef imdebbar-ines ɣer lḥebs di ṭuber 1964 anda yettwaḥkem fell-as s lmut, maca di taggara, yettwaceggeɛ ɣer lḥebs n Lambez. Deg umenzu n maggu 1966, yerwel ɣer La Suisse anda i d-yewwi agerdis n lisens n yizerfan deg tesdawit Lausanne d Duktura deg tesdawit Nancy 2 deg 1975 ɣef yizerfan n umdan iɣef yennuɣ aṭas.

Deg 7 deg yebrir 1987, yura ɣef ubugaṭu Ɛli Mesili ameddakel n Ḥusin At Ḥmed d tugdut i yettwanɣan, yiwen gar ukkuz n yedlisen-is L’affaire Messili deg 1989. 23 n yiseggasen n lɣerba, yezzi-d mmi-s n At Yeḥya ɣer tmurt anda yuɣal ukabar-is, d unṣib, yerna ihegga-d tikli tameqqṛant n 2 deg yennayer 1992 mgal imṭaṛfiyen. Si beṛṛa ara ikemmel amennuɣ imi yeqwa leḥris ladɣa ɣef yimagdayen di tɛecret taberkant, di Rum ara d-tili temlilit n tɣerɣert n Saint Egido deg 1995 i lebni n yimenzayen n Lezzayer tatrart.  2 deg furar 1999, d tuɣalin ɣer Lezzayer anda yekki deg tefranin n useggas-nni, maca yejbed iman-is akken ad yessebgen belli tifranin ur ṣfint ara.  Seg La Suisse ara ikemmel amennuɣ ɣef tin yezgan tcaɣeb-it Lezzayer armi d 23 deg duǧember 2015 anda yemmut ɣef 89 n yiseggasen. Yettwamḍel deg wakal-nni iɣef yefka yakk tudert-is, yerna ussan-d seg yal tama, ad walin amnamar amezwaru n Lezzayer tilellit.

Tigrin Nisma

Partager