“Syntaxe de la phrase kabyleˮ, n ACHOUR Ramdane.

Partager

Ussan-a, ilul-d yiwen n udlis ara d-yawin abaɣur i tutlayt tmaziɣt akked tseddast-is. “Syntaxe de la phrase kabyleˮ, « Taseddast n tefyirt di teqbaylit », d wagi i d azwel n udlis i d-yessufeɣ uselmad n tmaziɣt Ramdane ACHOUR. Yessaẓreg-it-id ɣer tezrigin Achab, di Tizi Uzzu. Yettnuzu 650DA, ɣur-s 296 n yisebtar.

Adlis-a, yewwi-d ɣef tseddast n tefyirt di teqbaylit d wamek tetteddu. Yebḍa adlis-is ɣef 6 n yixfawen, yal wa ɣef wacu i d-yettawi. Deg umezwaru, imeslay-d umeskar ɣef usbadu n tefyirt d akatar n tesleḍt taseddasayt. Deg wis sin ɣef useɣru, d wanawen n yiseɣra, meḥsub anawen n tefyar taddayin. Ixef wis 3, yuwi-d ɣef yisemmaden n tefyirt taḥerfit d twuriwin-nsen. Wis 4, yuni anawen n yikenseɣra d twuri n yal yiwen (isumar imugilen), meḥsub, tafyirt tuddist.

Deg wis 5 n tezrawt, tuwi-d ɣef tefyirt war-amyag. Aneggaru, yelti-d d tarit tanaywalt, tameskiwt neɣ tuddsa n telɣut di tefyirt (asentel d yisali). Di taggara, d tagrayt tamatut. Syin yelkem-d wumuɣ n yidlisen (tiɣbula) yettwasmersen di tezrawt. Adlis-agi, d asiẓreg n tarist n ddukṭura-ines. Tettusmesten di meɣres 2017 di tesdawit Lulud At Mεemmer n Tizi Uzzu. Adlis-a, d aɣbalu seg ara d-ttagmen yinelmaden n tesdawit, ad yili d asalel i yiselmaden-inagmayen n tesdawit, i yiselmaden n wakkayen n uɣerbaz, i yimaswaḍen n tmaziɣt, i wid akk iran ad dlun kra ɣef tɣessa n tefyirt n teqbaylit.

Di taggara, ad d-nsukk tiṭ s tewzel ɣef ukala asdawan n umeskar. Yuwi-d turagt n tefransist deg 1994, majisṭir n tmaziɣt deg 2004 akked Ddukṭura deg 2017. Yessefk daɣen ad d-nini belli ameskar n udlis-a, d yiwen gar yimeskaren n mennaw n yidlisen n uselmed n tmaziɣt i d-isuffeɣ Uɣlif n Usedwel Aɣelnaw, seg useggas n 2003 d asawen.

Adaoun Abdelghani

Partager