Awin i-isexdamen awal
D-acu teḍmaɛḍ di tsusmi
Akken yella yir awal
I-tella yir tasusmi
Tezriḍ i xeddem w-awal
Tezriḍ it xeddem tsusmi
Ma yexḍa ṣṣwab i w-awal
M-ad yelli ṣṣwab di tsusmi
Xas yexḍa ṣṣwab i w-awal
M-ad yili ṣṣwab di tsusmi( Zedek Mouloud
Akkin( agemmaḍ) , amedyaz s wazal-is. Imdanen ggan-as ccan di tudert-is, rnan-as lɛaz m beɛd lmut-is. Ass-a akken ad nesmekti Slimane Azem, ilaq a nner lewhi ɣer liḥala umedyaz d tmurt-nneɣ. Acu n lqima yewwi di tmeti-nneɣ tatrart. Rreḥba n tmenna n isefra yellan zik tejla . Fukken imeddaḥen deg leswaq, deg tijamuyaɛ, deg amḍiq anda id tettlal tamussni. Ibeddel lawan yussa-d wayeḍ. Di tallit deg nella akken ad yaweḍ wawal umedyaz wid yeqsed, ttilin-t tifaskiwin , tikwal ttwancaden akken ad ilin i lmendad deg timeɣṛiwin xeddmen iccanayen( qqaren-d isefra gar snat n tezlatin) ,llan-t diɣen tidwilin n tmedyazt deg imaṭṭaffen.
Maca ahdum ɣef umedyaz ur yekkis. Imi Ɣef akken nettwali, ay anda yebɣu yettwencced, ama ɣer tifaskiwin, neɣ ɣer nuba-t yellan deg radyu , leɛtab-is ur as ggin-ara ssuma. Di tmura nniḍen mi ara d iɛeddi umedyaz deg nuba-t ( ama di tilbizyun neɣ di radyu) imeḍebṛen n uzrar-nni( la chaîne) akked imawlan n nuba-nni sekcamen isefra id yettwaɣṛan deg tadwilt ɣer usdyay n izerfan n umeskar( les droits d’auteurs . Amedya di Fṛansa mi ara d iɛeddi umedyaz di radyu ayen id yeɣṛa d asefru yettṛuḥu ɣer la SACEM. Mačči kan d aya, imi di tmura nni imedyazen ttawin azwil (un “ cachet ) ɣef u ɛeddi-nsen deg umeṭṭaff-nni neɣ di tesgilt-nni.
Zik, deg iseggasen n 80 akken i yella lḥal ula d dag-i ɣer-nneɣ nekni. Imedyazen id yettɛeddayen di nuba “ leqlam d usefru” n Mass Agaruj Rabah, ttaɣen azwil ɣef isefra-nsen. Zrin wussan tenngdam tagnit, uɣalen wid id yetthheggin tisgilin s ddemma i tamedyazt deg imeṭṭaffen yellan ( ama di radyu Sumam, neɣ tin n Tiz-Wezzu, neɣ tin Tubiret, neɣ di radyu tis snat) wwin-tt am akken d lemziyya i xeddmen i yimedyazen snubguyen ɣer tidwilinnsen. Xuḍi lemmer ad ɣunzun yimedyazen-nni ṛwaḥ ɣef nuba-t agi, d awezɣi ad tilin-t. Ma nenna-d awal akken nniḍen: s imedyazen id yettassen ɣer nuba-t agi i s wacu id tt-harrin yinerdalen n tesgilin ( animateurs) aɣrum-nsen. Ɣef aya iseɣ yewwi d akken ad fehmen belli d nutni i yeḥwajjen imedyazen , mačči d imedyazen iyeḥwajjen tisgilin-nsen. Ɣef aya ilaq ad yuɣal wayla i bab-is. Amedyaz ,yal anda ara d iɛeddi, isekf ad yewwi leḥq-is n leqder, akked leḥq-is n yedrimen.
Tewɛer deɛwessu n tidi, tewɛer diɣen yir tamuɣli. Ihi am akken is yenna umedyaz:
Tṣaɛbeḍ ay aɣṛum
Ad ak tiṣɛib liḥala
Ad d tedubeḍ ay aksum
Ad d tebeddelḍ ay udem ṣṣifa
Ad d-teggeḍ am ɛeggun
Ad yettwali wer yesla
Ad d-taṛwuḍ lahmum
D acu ara k-id egg snitra ?( Zedek Mouloud)
Ait Slimane Hamid