Timlilit tagraɣlant ɣef leqdic n Mɛemmri

Partager

Gar yiwellihen uɣur ssawḍen, deg taggara, wid yekkan deg temlilit tagraɣlant i d-thegga tesdawit n Tizi Uzzu ussan 3, 4 d 5 deg waggur-agi n duǧember, ad naf “Asekcem n yiḍrisen n umyaru d umussnaw Mulud Mɛemmri ɣer yidlisen n uɣerbaz azzayri.

Tebda temlilit-a yewwin azwel ‘’Mouloud Mammeri: une oeurvre multiforme et polyphonique’’ s yisaragen n Mass Saim Bousad akked Mass Hamid Mehdi anda i d-wwin awal ɣef ungal ‘’Tawrirt yettwattun’’ (La Colline oubliée). Ma d tameddit n wass, yezzi wawal ɣef Yisefra n “Si Muḥend U Mḥend: aɛeddi si timawit ɣer tira”…atg. Ass wis sin, nezmer ad nebder asarag n Mass Allalou Med i d-yewwin awal ɣer tmuɣliwin yellan deg ungal “Amezgar’’ (La Traversée) anda i d-yenna belli tella tmuɣli n Wat Umalu akked tmuɣli tineslemt. Ma d Mass Hend Sadi, yemmeslay-d ɣef uhethir yekkren asmi i d-yeffeɣ wungal ‘’Tawrirt yettwattun’’ (La Colline oubliée) anda i t-llumen aṭas n yimdanen imi i d-yemmeslay deg ungal-agi ɣef tedyanin kan yeḍran deg tmurt n leqbayel, yerna ur d-yudir ula d yiwet n tikkelt isem n Lezzayer. Ɣef wakken i d-yenna Mass Hand Sadi, ungal-a, i d-yeffɣen deg useggas n 1952, yemgarad akked wungal ‘’Le Sommeil du juste’’, i d-yeffɣen deg useggas n 1955, aseggas kan ɣef ṭṭrad n Lezzayer. “Xas ma yella ur d-yudir ara Lezzayer deg ungal “La colline oubliée”, acu kan lmeqsud n Mulud Mɛemmeri iɛedda tilisa n tmurt n leqbayel. Ma d ungal Le Sommeil du juste, yemgarad mliḥ ɣef umezwaru-agi, imi Le Sommeil du juste yeffeɣ-d deg lgirra”, i d-yenna Mass sadi. “Tabrat i Muḥend Azwaw”, tella-d d asentel n tezrawt i d-wwin yiselmaden n tmaziɣt Mass Chemakh akked Boukherouf anda i d-sfehmen taɣessa d tewsit n uḍris-a. Ddeqs n yisaragen-nniḍen i d-yellan ɣef teɣzi n temlilit-a, yecban “Aseḥbiber ɣer tgemmi: abrid yenǧer Mɛemmeri”, sɣur Hamid Bilak, “Snat n tezwarin…”, sɣur Halouane anda i d-yuɣal ɣef umgarad yellan gar tinna yettwarun s tefrensit akked tinna yuran s tamziɣt. “Tinna yuran s tefrensist, tettmeslay-d ɣef wudem ussnan, amek i d-yejmeɛ isefra-nni. Yewwi-d awal Mɛemmeri ɣef tarrayt yesseqdec. Ma seg tama n tezwert n tmaziɣt, yettwellih deg-s Mɛemmeri ɣef useḥbiber n tgemmi”, akka i iwala Mass Halouane. Deg taggara n temlilit, ssuffɣen-d iwellihen-agi: ilaq ad yettili warraz aseklan M.Mɛemmeri, ilaq ad d-tettuɣal temlilit-agi yal aseggas, asizreg n wayen yura akk Mɛemmeri, asekcem n yiḍrisen n Mɛemmeri deg yidlisen n uɣerbaz, asuqel n leqdicat-is. Am wakken, diɣ, bɣan ad yuɣal uxxam-is d asalay. “ Mačči aṭas i yeslan s temlilit-a, acku wid i d-iheggan leqdic-a, ur d sɛelmen ara armi kra kan n tsaɛtin uqbel timlilit-a, mačči kan tikkelt-a, meɛna yal tikkelt mi ara d-illint temliliyin” i d-nnan kra n yinelmaden n tesdawit.

S.Yamani

Partager