Yiwen wass i uɣamac n Tubiret

Partager

… Nesseqɛed asummet, nekkes-it, nezzi akka, nezzi akkin… yexreb yiḍes. Yessexreb-it lḥu

man.. Amecwar akka yedden ccix n ljameɛ. Ihuh, ziɣ mazal lḥal ! Neɛreḍ daɣen ad nuɣal s iḍes. D lmuḥal. Dɣa neṭṭaxer-as i usu, neccucef, nerra lqahwa ad teww.

Tewwa lqahwa, nerna-as yiwen n ugirru. Lawan-nni, tɛedda s cwiṭ lxemsa, Tubiret mazal-itt teṭṭes. Berra, ḥala i imuturen n yikamyunen d wid n lkiran i yessumlen ddunit…

Necɛel amikru, nḍal ɣef wayen i d-nheyya i Aɣmis n yimaziɣen n ddurt-agi. Mazal ur d-lḥiqen ara les papiers n Dalila s Tizi-Wezzu ! Ǧamal, yessawel-aɣ-d leɛca, ɣur-s tameɣra di Lezzayer. Mačči d netta ara izewǧen, ad as-yeḥrez Rebbi tameṭṭut-is d tarwa-s. Anef-as, ad yerwu aɣamac n Lezzayer! Smail (ula d netta yezweǧ), tceṭṭen-it trisitik di Heggi : tettru&#7717,; tettuɣal-d. Wiss dɣa, d acu akka i aɣ-d-iheyya i Leqbayel Assa ? Ɛebdellah daɣen mazal ur aɣ-d-iceyyeɛ ara « Walit kan !». Ad tafe&#7693,; ula d netta tqeddeḥ-it tmes-nni akk yuɣen di tizi Wezzu. Nerna nesmar-d cwiṭ lqahwa, nḍal ɣef yisallen d-wwin yiɣmisen n trisiti.

Neɣra di TSA: “13 militaires tués et plusieurs blessés”. Yar ssbuḥ !!!

Nessens amikru, nelsa, neffeɣ seg uxxam.

Berra, di parking, tlata neɣ rebɛa n tkeryas uɣen imuturen-nsent. “alxir, twalaḍ akken yeḥma déjà lḥal !”, i aɣ-d-yenna uɛessas. Lawan-nni ara iruḥ meskin ad yeqqen tiṭ-is. Wiss dɣa ma ad teqqen.

Tewweḍ d ssebɛa. Tamdint tuki-d. Aɣamac n yiḍelli, ad d-yuɣal ass-a, akka i d-nnan srabes n la météo. Lḥasun iban ad terɣ ddunit : d ssebɛa, bdant tidiwin.

Deg uzniq ameqqran yebḍan Tubiret ɣef sin yuli déjà uɣebbar. Sulin-t tmacinin yettɛawaden i ubrid. Ttfarasent cwiṭ n tesmeḍ. Timacinin-agi llant di yal tazniqt n Tubiret. Seg wasmi, ɣur-s tura aseggas, d-yewweḍ lwali ajdid i teqqel temdint d chantier.

Γef waya i ssawalen yimezdaɣ n Tubiret i lwali Ɛli Poclain. Netta isem-is Ɛli Bugerra.

Akken kan d-yewweḍ ibegges s tidet i ubiṭun. Seg 1974, asmi akken tuli Tubiret d lwilaya, d taguni. Atan waqila ad ifak fell-as Rebbi lḥif.

Saɛa d tmanya. Newweḍ ɣer la gare routière, tama lbiru. La gare daɣen yettbeddil wudem-is. Tafeḥt d uɣebbar ggujan syin.

Lbiru yeḥma. Neldi-d ṭṭiqan, necɣel amikru, neldi-d tabbaṭ-nneɣ n trisiti : “une bombe explose à Lakhdaria”. Yafetta&#7717,; ya rezzaq ! Cwiṭ akka yekcem-d Ǧamel, d aneɣmas yid-neɣ di lbiru. Ḥafiḍ mazal-t yettmerriḥ. Ur as-d-mazal ara aṭas, ad d-yuɣal s… amikru.

Nemmeslay d Ǧamal ɣef yisallen i nezmer ad nesqerdec i wass-a. Times d rrebrab ad ilin mebla ccek. Nheyya asebtar n Tubiret n uɣmis n tefransist, nceyyeɛ-it ar Lezzayer.

Atan Sufyan, yewwi-d yid-s lqehwa. Sufyan d aneɣmas. Nessawal-as CNN. Nesteqsa-t ma yella kra n ujdid. Ulac !

Tɛedda ttesɛa, lḥuman yesseɣres-d. D lawan ad necɛel aklimatizur. Cccah! Arwaḥ tura kečč sufeɣ-aɣ si libiru ! Ad k-yexzu Rebbi a ciṭan ! Nezzi cwi&#7789,; nuɣal neffeɣ.

Berra d times. Ad as-tiniḍ tura ara iḥaz yiṭij lqaɛa. Sers temellalt ɣef capot n ṭumibil ad teww. Ad yili Rebbi d wid i ihelken d yimɣren i iɛacen d iwḥiden.

Γef lɛecra, tuɣ-aɣ di Pont Sayeh. Pont-agi yesdukel Tubiret yebḍa ubrid n tmacint. Yezga umkan-agi iɛum d lɣaci d tkeryas. Aql-aɣ nteddu di Boulevard Zighout Youcef (il n’y a pas photo d win n Lezzayer tamaneɣt). Azniq yeččur d tiḥunna. Neḥbes tama Pâtisserie Loundja. Loundja d yiwet si tḥunna yeznuzun les glaces. Win d-iɛeddan syin, yuɣ akurni. Tama n Loundja llant tlata n tḥuna qqaren-asent “kulci bi xemsin dinar”. Tiḥunna-agi ṭuqtent di Tubiret. Meɛna ayen ara d-taɣeḍ ssbeḥ “bi xemsin dinar”, yerreẓ temeddit. Nerna cwiṭ ar zdat. Newweḍ tama n tḥanut n lkettan i yella yeṭṭef yiwen n umdakel n DDK. Tura atan di Fransa. Asmi akken i tuɣ di tmurt, nemlal-it daxel n tḥanut yeddari i yiṭij. Amek a Maǧid (akka i yisem-is) ?. Yerra-aɣ-d : “ur amek ara. Le mois d’août Tubiret tettuɣal d la salle d’attente n ǧahennama !”

Nerna cwiṭ ar zdat, newweḍ ɣer lwilaya. Nekcem, nera ɣer la cellule de communication. Ur nufa-n ara imḍebber : iruḥ ad imerreḥ. Nekcem ar lbiru itefteḥ lwilaya i yineɣmasen ur nesɛi lbiruwat. Ulac win i nufa-n. Ad tafeḍ zik innejmaɛen s ixxamen-nsen. Mačči di Tubiret i zedɣen. Usan-n s umata si daira n Imceddalen.

D tnac. Iberdan xlan. Ḥala win i yettwaḥetmen i yeskerkiren iman-s. Anda tella tili, ddarin deg-s yimsebriden. D Tarewla ar lbiru. Naf-n Gâmal yettkunfirmi yiwen usali.

Neldi tabbaṭ n trisiti n Aɣmis n Yimaziɣen. Ulac. Ḥala yiwen n yicer n lkaɣeḍ tceyyeɛ-aɣ-t-id uletmatneɣ Lamia seg Iɛekkuren. “Ɛni bdan feččlen les brobros” !?

D tlata, yeffeɣ Sufyan, yuɣal-d s tleqqimt. Ntettu ula d lfaṭur.

Γef lxemsa neffeɣ si lbiru. Neǧǧa-n Ǧamal ad ibukli.

Berra, iṭij mazal-it iqeddeḥ. Nerra ɣer ssuq n ECOTEC (akka i yisem-is la cité-nni).

Ssuma n lxeḍra tuli am darǧat lḥarara. Tumaṭic s setta laf. Ruḥ tura kečč ad teččeḍ cclada.

Les desserts ɣas ttu-ten. Abanan yessebrek yiṭij s ɛecra laf. Nerra ɣer win yeznuzuyen iɣi n tsita. Akken i aɣ-d-iwala iheyyi-aɣ-d litra. Ḥala iɣi yettɛeddin.

Nuɣal-d si ssuq, nɛedda tama n uxxam n yidles. Ulac d acu yettwaheggan i tmeddit. Tant pis, ad nebbuḥru deg ubalkun, ma yella subbent ddaraǧat lḥarara !

Qrib d tesɛa. Ur subbent ara s waṭas ddaraǧat lḥrara. Nečča taleqqimt, bessif i tɛedda, neffeɣ. Tamdint tzehher, yuɣal-itt-id rruḥ. Syin ar din, ad iɛeddi ukurtaj n tmeɣra. Akka yal ass, yal iḍ. Ad-as-tiniḍ Tubiret akk tezweǧ anebdu-agi. Ikurtajen smektin-aɣ-d di tmeɣra n Kaci L’angoisse n At Rgad. Ula d netta, sauf imprévu, ‘’ad yeddu’’ d isli, ddurt-agi.

Nɛedda ɣef Pont Saye&#7717,; nerra ɣer Loundja. D arrac, d tilmeẓyin, d ilmeẓyen, d tiwaculin… akk ttrajun akurni. Abrid-nni yuɣal d franc de mer avec la mer en moins.

Negla s la glace-nne&#611,; nerra ɣer l’esplanade n uxxam n yidles. Ulac akursi yellibirin. Imezdaɣ yezzin i ubeteḥṭaḥ n uxxam n yidles atnan akk din. Tarbaɛt n yilmeẓyen tturaren ddumin ddaw iwen réverbère. Wiya&#7693,; i ṭṭlam, wiss d acu sferfucen.

Neqqim cwi&#7789,; nerra ɣer la gare routière. Ulac tiwaculin i itenḍen din. Deg yi&#7693,; lǧiha-nni tettuɣal un espace de bouhriture i wid i iḥemlen lbira d lalkulat-nniḍen. Snat-nni n tbernat qesḍen-tent-id si yal tamnaṭ n Tubiret. Ladɣa mi ara alint ddaraǧat lhaṛara.

Tɛedda leḥdac. Neǧğan la gare routière i wid i as-izemren, nerra s axxam.

Anda i nɛedda, lɣaci yesbuḥruy i ṭṭlam. D ṭnac. D lawan ad rsen yiɣsan-nne&#611,; ma yehwa-yasent i ddaraǧat lḥrara.

T.Ould amar

Partager