« Yella lbaɛḍ yella ulac-it, yella wayeḍ ulac-it yella ”. Yak d kečč i t-id yennan ɣef yimezwura yecban Ccix Muḥend d wiyaḍ. Ass-a, awal fell-ak ara t-id nawi imi xas ulac-ik telliḍ. 21 n yiseggasen i yezrin ɣef wasmi i d-terza tmettant, tecleqf-ik mi akken Taqbaylit tejgugul deg-k acku teḥwaǧ-ik. “ Le démocrate impénitent” i telliḍ tezdiḍ lqedd-ik, ur ak-tkellex tsertit, imi tamuɣli-k tejba i tizi. Teḥsiḍ imenɣi mačči ɣer yiri lkanun, mačči gar tnuḍin. Terziḍ asalu, akken i tebɣiḍ mačči akken i tufiḍ. Acku lukan akken i tufiḍ,; ur t-tettruẓuḍ ara, ggten iɛewwiqen d wid yessefraɣen. Amennuɣ-ik d tira, d tiktiwin d usekfel n wayen i imeḍlen. Yak terriḍ-d ayen yenna Ccix Muḥend, i mazal nessexdam ar ass-a deg tudert nneɣ. Yak d kečč i yerran lsas i tutlayt Tamaziɣt. S udlis-ik “ Tajerrumt n tmaziɣt” i yendeh deg unnar uselmed n tutlayt ɛzizen fell-ak. Ɣas akken ur as-teḥdireḍ ara mi teǧǧuǧǧug, d acu kan ṭṭes di talwit, ayen i tzerɛeḍ yemɣi. Tajmilt ara k-nerr ass-a, s tutlayt-ik deg uɣmis n tmurt-ik. Yak Leqbayel i merra rran lɛehd deg uẓekka-k d akken ad ḍefren abrid-ik, ad ssiwḍen amennuɣ-ik. Skud mazal tarwa n leḥlal, idles nneɣ mazal yettnerni, ifettu. Ilugan n tira lemden-ten yigerdan di lakul, sseqdacen-ten deg yisenfaren, ttifriren-d yes-sen deg yikayaḍen yecban “ BEM” d “BAC”. Tawacult i d-teǧǧiḍ,; tetteddu ɣer zdat, ur tberru i ṭṭbel deg waman. Lsas i tserseḍ yennerna iwakken ad yaweḍ ɣer sqef, ma d leḥyuḍ ttwabnan yakan. Amennuɣ yettkemmil iwakken tutlayt ad tuɣal d tunṣibt, ad taɣ tamurt i merra. D wa i d iswi nneɣ. Ulamma nessaweḍ nerra-tt d taɣelnawt, maca mazal tikli ɣer zdat. Ur ttayes deg uẓekka-k, imi ula d arrac imeẓyanen ssnen-k, melba ma walan-k. Tudert-ik turiḍ-tt s yisekkilen n wureɣ,; ur messun ur ḥeffun. Tasuta tettak-iten i tayeḍ,; imi tuklaleḍ ad k-nettawi d amedya di tudert nneɣ. Tawrirt yettwattun ass-a temmekta-k-id, terra-ak tajmilt, s kra n yal Aqbayli yeqqar-ak: ” Ṭṭes di talwit, abrid i d-tnejreḍ nḍefr-it. Ma d tabrat turiḍ i Muḥend Azwaw, yeɣra-tt”.
M. Smail
