D acennay d-tefka temnaṭ n Bgayet. Yecna, i tikelt tamezwarut, di tfaska n ccna n teqbaylit n temdint n Bgayet, di 19998.Yeɣra lmusiqa tatrart deg uxxam n yelmeẓyen Sumari, di Bgayet.Yecna di tfaska taɣennawt tamezwarut n ccna amaziɣ, di 1999. Dɣa yewwi deg-s araz amezwaru. Yessufeɣ-d tasfift-ines tamezwarut “ Ussan», di 2000. Sakin tetbeɛ-itt-id weltma-s “ smekti-d», I d-yessufeɣ di 2001. Tikelt-agi, yesdukel-d snat n tesfifin-agi deg yiwet, “ussan” deg-s tnac (12) n tezlatin: Ussan, cfiɣ, uɣal-iyi-d, d ayen kan, atrg. Yeffeɣ-d ɣer Izem production. Xas akken ddeqs-ayagi deg ur d-yessufeɣ ara ajdid, werǧin yeḥbis ama d isefra ama d lmusiqa. Nnig n tlatin(30) n tezlatin I ywejden, deg-sent ara d-yefren tid ara d-yeddun di tesfift-ines ara d-yeffɣen deg useggas 2011.
Ilias: “Dunit tecbeḥ di sin, tecbeḥ ma zdin wulawen”…Am ṣṣut-is am imeslayen-is, am lmusiqa-s, ayen icennu icuba targit ara k-ijebden am ddkir …
Ussan cebḥen timecki tebna ɣef ṣṣaḥ.Yecna ɣef wasmi akken yurga ad d-yeknu ayen ibeɛden xas akken yeǧǧa-t lawan.Makken yettaf lbenna i ulac. Ussan, d ccuq n wussan-nni I d-yeqqimen ala di targit:
Ussan igerzen ṛuḥen,
Bɣiɣ yid-I ad qqimen,
Ssawaleɣ-asen ad d-uɣalen,
A ṛuḥen,
Am waken ur d-slin ara.
D ayen kan, d lebɣi n Ilias teǧǧa tinna akken iḥemmel. Tikwal lefraq d aseḥdiqqer, qessiḥet tyita-s.Ad yessaram ad d-tezzi ɣur-s alma yuyes-itt dayen:
Tugiḍ ad tqeḍɛeḍ layas,
Teqqareḍ yiwwas ad d-tezzi.
Tettrajuḍ ma ad d-yaweḍ wass,
Ak-tessefṛaḥ ak-tɣum s tayri.
Zriɣ tebɣiḍ lemḥibba-s,
Terǧiḍ-tt aṭas,
Tettṛajuḍ yal ass,
Tagara tettu kulci.
Ticki s-ɛerqent, a tent-iḥetteb yixef. Ad ad yettensam, ad yectiq ula d iḍes.Ul yejreḥ, ifadden kkawen. Ad yettnus di tawliwin, ḥesb-itent:
Tikwal ttafeɣ iman-iw,
Iɛerq-I anwa I d nekkini?
Ḍeɛfeɣ yessewḥac wudem-iw,
Kerhaɣ ad muqlaɣ lemri.
Kkawen idaffen,
Ddreɣlent wallen,
Kfan imeṭṭawen,
Ssebba d yir tayri.
Ur tt-ɛqileɣ, d ccnawi n Ilias ɣef liḥala n wid yemsefraqen.Xas beɛdent wallen, imi ara d-mlilen am ass-nni amezwaru: Lebɣi, tanṭert, ul aleqqaq a tent-id-yettcihwi:
Tbedd-d zdat-i,
Ur tt-ɛqileɣ.
Nettat tɣab fell-I,
Nek fell-as ɣabaɣ.
Lesnin iɛeddan,
Nwiɣ tbeddleḍ.
Mazal-ikem akken,
Am yetri treqqeḍ.
Ccna ɣer Ilias d ccfawat n wayen I yferqen sin yemyeḥmalen. D ccfawat n wayen icebḥen ccbaḥa n lwerd amellal ara yḥader yiwen mafaɣ ad yeqqar:
Cfiɣ asmi nemlal,
Tefkiḍ-d tafat I wallen-iw.
Tecbiḍ lwerd amellal,
Icebḥen di lejnan-iw.
Mi teḍsiḍ rriɣ-as akal,
Ttḥadareɣ-t am wul-iw.
Ssarameɣ, qqareɣ mazal,
Ziɣen iḍul webrid-iw.
Ur ttrumt ay allen-iw,
Ur ḥezzen ay ul-iw.
Ulac ayen ak icebḥen am ticki ara yessarem yiwen tuɣalin n tinna akken iḥemmel. Ma ulac-itt ur yettili. Xerṣum d azeɣbub usirem i s ara yedder am netta am tezyiwin-is:
Acḥal urǧiɣ deg-m,
A ttrajuɣ wezzaf fell-i.
Taftilt-nni n usirem,
Zdat wallen-iw tebda txetti.
Ur ttiliɣ mebla kem,
Ul-iw at-an ɣer ɣur-m,
Abrid-iw yezga yeḥzen,
Di ṭṭlam I leḥḥuɣ weḥdi..
S lmusiqa-s icuban targit, s ṣṣut n tgiṭart-is, yecna-tent-id seg ul-is, s teqbaylit, akken tt-qqaren medden.
Zira