Tizegzewt, ijeǧǧigen, tizizwa,tafsut,…

Partager

« Ttbut, ttbut, mṛaḥba yissem a tafsut/ Lhu, lhu, ass-a yidem aṛa nezhu! », akka i yecna unaẓuṛ amuqṛan Meksa deg yiwwet geṛ tezlatin-is. Akka ihi, ussan-a d tafsut, ddunit akk ttazegzawt deg tama-agi n Ṣummam, i d-yezgan deg twilayt n Bgayet. Ijeǧǧigen, tizegzewt, tizizwa i gemṛen, tafukt iṭij yeḥma, ifṛax cennun,…d-ussan i geṛzen. Yal yiwen yufa iman-is deg tefsut-agi, imi aṭaṣ n yimdanen i meṛḥen akka deg tiẓegwa akken ad ksen ɣef ulawen nsen. Deg wussan n tɣimit (jours de repos) medden ttefɣen aken ad magṛen tafsut. D-imdukal neɣ d ttiwaculin s lekmal nsen-t, ttṛuḥun ɣeṛ lexla akken ad meṛḥen ad feṛḥen. Yuɣ lḥal ussan-a d-iṭij, ageffuṛ iɛedda seg syagi, yeṛṛa ddunnit akk ttazegzawt. Ihi wid yettṛuḥu-n akka ɣeṛ lexlawi ttawin yid-sen aɛwin akken ad sɛeddin taswiɛt yelhan. Ayagi dayen yessefṛaḥen aṛṛac imeẓyanen, imi wigi tteksen-d ijeǧǧigen, tteglilizen deg wadal (laḥcic), ttuṛaṛen tuqqaṛ lakked dabex. Tafsut-agi mači d-imdanen kan i ssifeṛḥen, ula d yiɣeṛṣiwen ufan iman-nsen, imi amɛic nsen yella s lkutṛa. Laḥcic, tuga, aman, yella kulec awid kan lmal-ik ad ikes. Imeksawen feṛḥen aṭaṣ imi yegma laḥcic deg laxla ɣeṛ wanda ttawin lmal-nsen aken ad ksen. Tugdi-nni i ten-yewwin imi tɛeṭṭel taɣaṛt (la sécheresse) deg lexṛif akk d tegṛest-nni i ɛddan, tefsi am wedfel seddaw yiṭij, imi tuṛa ageffuṛ yewwet s waṭaṣ ussan-agi inegguṛa. Ayagi yeǧǧa ssumat n wemɛic n lmal udeṛ-ent-d ussan-agi deg leswaq. Akka lbuṭa n-uṣaɣuṛ yenzan 650 idinaṛen tudeṛ-d ussan-a alaṛmi d 500 idinaṛen. Mači d-imeksawen kan i yufan iman-nsen deg tefsut-agi, ula d-ifellaḥen feṛḥen aṭaṣ. Ccek-nni iten ikecmen imi xuṣen igeffuṛen yekkes tuṛa, imi tafellaḥt-nsen temnaɛ seg taɣaṛt. Igṛan n yiṛden lakked ttemẓin « ḥlan », tiyedṛin, tizellafin ttizegzawin, ttaččaṛen-t cwiṭ cwiṭ d lḥeb, waqil tamegṛa attelhu aṭaṣ deg wagguṛ-agi n magu. Ulac ccek! Ula d-azemmuṛ yeḥla-d ussan-agi, imi wten igeffuṛen s waṭaṣ deg tmuṛt-nneɣ. Taggaṛa-agi tizemṛin ǧǧuǧegen-t, dayen yessefṛaḥen aṭaṣ. Lebyuṛ, issafen, tiliwa, d laɛwanṣeṛ zaden deg-sen waman ayagi yegla-d s wayen yelhan i tfellaḥt deg tama-agi n Ṣummam.

Syphax Y.

Partager