‘’Ṭṭef di tjaddit-ik, mmeslay taqbaylit-ik !!!’’

Partager

Aṭas i la yessuturen, deg yiseggasen-agi iεeddan, i wakken tamaziγt ad tuγal d tutlayt tunṣibt deg tmendawt i d-iteddun, ladγa, wigi ixeddmen tasertit. Xas ulamma amennuγ  γef tmaziγt s wudem-agi asertan yeṣsaweḍ ad d-yerr azal i yidles amaziγ deg yixemmimen d yiḥulfan γer yimdanen s umata, meεna aseqdec n tutlayt deg unnar ur d-yegli s kra : si zik, ‘’ anda akken i tufeg i ters’’. I wacuγer i tugi teqbaylit ad treṣṣi deg yinaw asertan ? D acu-tt  tyersi-agi i tt-icudden deg tmetti imi tugi ad d-tessenser ?

Zik, mi ara temmeslayeḍ s teqbaylit deg temdint, qqaren-as d amdan n udrar ur neγri ara. Ihi, i wakken bab-is ad yezger aεewwiq i as-d-xelqen neγ i d-yexleq, ahat,  netta deg wallaγ-is, ad yekker ad yemmeslay tutlayt-nniḍen. Ma yeγra, ad yesseqdec taṛumit, ma ur yeγri ara, ad yettmeslay taεrabt i wakken ad yerr iman-is neγ ad d-yesbin dakken deg temdint i yezdeγ mačči deg udrar. Yella ula deg lemtel :’’win ikecmen tamdint yiwen wass, yerra iman-is d aḥeḍri (citadin). Aṭas i yeddan deg lεeb-agi armi yuγal d tannumi deg tsertit. 

Amdan aserti mi ara yeffeγ γer taddart, deg lawan n tefranin, ad asen-yettmeslay i yimezdaγ-nni s teqbaylit. Acu kan mi ara yeg asarag daxel n tzeqqa, ad ibeddel udem, ad yerr iman-is d wayeḍ : ad yesseqdec tameslayt-nniḍen i wakken ad d-iban yeqfez, yeγra. Xas ulamma amur ameqqran ur t-id-fhimen ara, ur t-id-tewqiε ara lmeεna, ur d-yecliε ara deg-sen. Awi-d kan ad d-yesbin, ‘’yeḥrec, yeγra’’. Ula d anejmuε gar-asen deg usqamu aγerfan n tγiwant neγ deg usqamu aγerfan n lwilaya, taqbaylit-nni ur tt-id-yettawi umeddaḥ deg teqṣiṭ alamma zzint-d tefranin.

Ass-a, imi tekcem tmaziγt γer uγerbaz, win yettmeslayen, ihi, taqbaylit d win yeγran. Ilaq ad tt-yettmeslay umdan-nni i wakken ad d-yesbin iman-is yeγra. Meεna ula deg teswiεt yecban ta, imdanen ur tt-sseqdacen ara. Mi i ten-tesseqsaḍ i wacuγer ur tt-sseqdacen ara, ad ak-d-inin :’’ur nezmir ara ad d-nini kulec s tmaziγ. Ulac awal n waya neγ waya.Yerna d tagi i d tugdut, yal yiwen ad yemmeslay akken yebγa ’’ Ha-tent-in llulent-d sebbat-nniḍen γur-sen i wakken ur sseqdacen ara taqbaylit. Tigi d sebbat kan γef wuguren n wawalen n teqbaylit imi deg Uγmis n Yimaziγen nessaweḍ nemmeslay-d s teqbaylit γef yal asentel, ama d win icudden γer tmetti, tadawsa, tadamsa, asegmi d tezmert…atg

Nesteqsa kra n yimḍebbren deg usqamu aγerfan n lwilaya γef yiswi-nsen imi xedmen yiwen wass γef tmaziγt anda imtafaqen ad tuγal d tunṣibt. Ha-t-an usteqsi i asen-nefka : Iwumi ara tuγal d tunṣibt deg tmendawt  imi ula d kunwi i ur tt-tettmeslayem ara dagi ?

Nnan-aγ :’’wid iwumi nhedder (lwali d kra n wiyaḍ) ur fehmen ara taqbaylit. Ihi, ur nezmir ara ad tt-nehder. Ilaq ad aγ-d-fehmen d acu i asen-neqqar’’.

Nenna-asen : nefren-iken, i wakken ad aγ-d-fehmen nekni, neγ i wakken ad ak-nefhem kunwi ?  Akken i as-yenna winna :’’laṣel-ik yezgel-ik, win tebγiḍ yugi-k, mmel-iyi-d wi(n) k-yilan.’’  Ṭṭef deg tjaddit, mmeslay taqbaylit-ik, a Mu !!!

Hocine.M  

Partager