«Ayen iɣef nleḥḥu yuklal leɛtab…»

Partager

I lmend n tlallit n teẓrigin Ccix Muḥend Ulḥusin, i yellan ɣef uqerru-s sin n yimedyazen: Mbarek Gamar d Fahima Seddiri, newwi-d awal akked Massa Seddiri ɣef teẓrigin-a d ɣef kra n tlufa-nniḍen.

Aɣmis n Yimaziɣen: Mbeɛd acḥal d akud kunwi d tazzla, tessawḍem ad d-tesnulfum tiẓrigin timaynutin. Amek iga uḥulfu-nwen?

Fahima Seddiri: Nefreḥ mačči d kra, acku aṭas i neɛteb i wakken ad naweḍ iswi. Tura zemreɣ ad d-iniɣ nger nnehda ɣas iqeddicen-nniḍen ttraǧun-aɣ. Maca, skud ayen yellan d agejdan tefra taluft-is, neẓra nezger tuɛert, aql-aɣ nhegga i kullec.

Seg melmi d wamek i awen-d-tusa tekti ad tegrem deg usenfar-a?

Seg yilindi di temlilit n tmedyazt n Uqbu, nella nettmeslay nekk d Dda Mbarek ɣef usenfar-agi. Nniɣ-as belli bɣiɣ ad d-ssufɣeɣ ammud n yisefra, dɣa yemmeslay-yi-d d akken yemlal-d aṭas n wuguren mi d-yessufeɣ adlis-nni-ines “99 d asefru”. Akka i d-tebda tekti. Syin d afella tennerna mi yi-d-isumer ad nekker ad d-nesnulfu tiẓrigin-nneɣ. Nekk si tama-w, dindin i as-rriɣ s “ih”.

Ahat mačči s teshel i tewwḍem iswi?

Akka! Asenfar-agi yusa-d yewɛer, maca nekker-as s tebɣest. Ula d lebɣi ur aɣ-yenqis, ɣas nemmuger-d iɛewwiqen. Iban send ad iger yiwen deg kra, ilaq ad yili ihegga i wuguren i yezmer ad d-yemlil. Nekni dɣa, nqubel-iten, ur ten-neǧǧi ad aɣ-sḥebsen abrid, acku ayen iɣef nelḥa d wayen iɣef ara nelḥu, neẓra yuklal leɛtab.

Ma nebder-d isem-nsent, d anta tamentilt i ken-yeǧǧan ad asent-tsemmim tiẓrigin Ccix Muḥend Ulḥusin?

Seld imi nemcawer gar-aneɣ, neɣtes ad asent-nefk isem-agi. Aṭas n yismawen i yellan deg wumuɣ, i nella nettxemmim d anwa ara yersen fell-sent. Dɣa, di taggara nefren ad ilint s yisem: Tiẓrigin Ccix Muḥend Ulḥusin. Akka meqqar d tajmilt i as-nerra i umussnaw-a amazray, d umedyaz-a ameqqran.

Tura mi d-nnulfant dayen, d anwa leqdic i d-tettheggim?

Ahil meqqer, maca leqdic amenzu ad yili d tajmilt i yiwet n tmedyazt taqbaylit. Isem-is ad awen-t-ǧǧeɣ d tamuffirt i mi ara d-yeffeɣ udlis ma yebɣa Rebbi.

Ad d-nuɣal ɣer Fahima Seddiri tamedyazt. Amek addad-im akked yisefra?

Nekk ttidireɣ s usefru, akked tira s umata. Teẓriḍ kan addad n yirummas n tmedyazt nekk d tameslubt seg-sen.

Acu tenniḍ ɣef umecwar i d-telḥiḍ ar tura deg umaḍal n tmedyazt?

Ahat amecwar ur yelli wezzil. Maca, ur t-twaliɣ ara ɣezzif imi tikli-inu di tira ssarameɣ ad teddu s teɣzi n tudert-iw. Werǧin ǧǧiɣ imru segmi t-ddmeɣ tikkelt tamezwarut. Ɣef waya i bɣiɣ ad yezg ɣur-i, ad bnuɣ yis-s ayen i urɛad bniɣ.

S yisem-im d tamedyazt i d-yufraren deg tfaskiwin, amek tettwaliḍ aswir n tmedyazin Tiqbayliyin?

Nekk ad d-iniɣ igerrez skud yal tafaska ttlalent-d tmedyazin timaynutin. Skud daɣen nettwali tilemẓiyin gant-as azal i usefru, mazal ad taẓ tmedyazt n tlawin-nneɣ ɣer sdat.

Tanemmirt ɣef tririyin. Awal-im n taggara…

Ssarameɣ tiẓrigin-agi d ayen ara d-yawin ugar n tegnatin i yakk wid yettarun s tmaziɣt. D ayen ara d-yernun afud i tutlayt-nneɣ. Ad snemreɣ Dda Mbarek ɣef uɛiwen-ines. Tanemmirt i kemm a Kaissa i yi-d-yefkan tagnit.

Testeqsa-tt Kaissa Khalifi

Partager