Gar zik d tura deg tmurt n leqbayel

Partager

Mi ara leqḍen azemmur zik, yettεedday-d γef sin n yiberdan, mgaraden, γer wanda leḥḥun : Afares n zzit s yiγallen i xeddment tlawin deg uxxam akked ufares anḍayan i xeddmen yirgazen.

Asmi ur d-leqqḍen ara aṭas n uzemmur, zemrent ad t-zḍent tlawin deg yixxamen-nsent, akka i as-tḍerru i uzemmur-nni i d-yewwin ad yettwakkes d azegzaw, acku ur yeṭṭif ara amḍiq lεali deg useklu yerna tcaḍ tili fell-as, neγ yella deg yimeḍqan d igrawiyen, wagi qqaren-as “Azemmur azebli”. Ma d iiεeqqayen n uzemmur i iruḥen ad kemcen, fγen-ten waman, wigi ttaken-d zzit εzizet mliḥ, qqaren-as “Zzit n uberray”. Ihi, ẓẓadent tlawin azemmur-a akkit deg yixxamen-nsent ; ha-ten-an ttawilat i sexdament : Tissirt n ublaḍ (abray), i wakken ad yettwanγed uzemmur-nni; axmuj i usired (lberka); axmuj-nniḍen (aḥaḍun) din i d-jemεent zzit n uberray. Zzit ttezzrent-t s leḥmu.

Deg temnaḍt n Yiflisen (Lacoste-Dujardin 1982), azemmur i d-yetteγlayen, ttejmaεent-t-id, sewwayent-t s waman neγ s urɣu, umbeεed fessrent-t s ufella n yiferrugen i yiṭij deg wass i wakken ad yekkiw. Jemεent-t-id deg yiḍ, rennunt fell-as isγaren n yisekla. Tasemrest-a, mazal-itt ar ass-a teqqim deg waṭas n tudrin deg lεerc n Ayt Σebbas (Iγil Σli), asmi ara yekkaw, iεeqqayen-nni n uzemmur, ttawint-ten γer uberray (tissirt d uṭγaγ).

Ibeεbayen-nni, ttaǧǧant-ten din, ma d arekti n yiεeqqayen-nni, ttawint-t srusayent-t sdat n lberka, d axmuj n usizdeg, sbedden-t s yiblaḍen, wa sdat n wa, ṭṭfen-ten s temcent n wakal am win i ixeddmen deg lqaε n uberray. lqay s 60 n yisantimitren. Iεeqqayen i yuγalen d arekti, senγadent-ten, rennunt-asen kra n waman deg teswiεet γer tayeḍ. Imir-n ihi i d-tetteffeγ zzit ; ayen i d-yeqqimen d arekti ad t-awint s uḥellab (d tacmuxt d tameqqrant temmug s wakal) γer ukessar, ddaw n unnar, anda yella uḥaḍun (aḥḍun), d axmuj n usizdeg immug am lberka. Ttkemmilent, sexlaḍent, rnu εerkent i urekti-nni zzit akked waman s umehraz. S kra kra, zzit-nni tettali-d umbeεed ttawint-tt γer uxxam i wakken ad tt-zzrent s leḥmu (Lacoste-Dujardin 2008. Sb : 47/48).

GM: (Aḍris-a mazal ur ifuk ara, nekkes-as kra)

Jean-Pierre Laporte Olivier (la culture de l’olivier, de l’antiquité à la Kabylie contemporaine) Sb : 5739/ 5740/ 5741.

Tasuqqilt sɣur Hamitouche Abdennour

Partager