Salim Benxelifa : aserqiqes n wawal

Partager

Tesuddes tesdawit n terga uzemur di Bgayet s lmendad n tidukla tadelsant n yinelmaden, yiwet n tejmilit i unaẓur ameqran Muḥya. Deg wahil n tejmilit-agi aṭas n leqdic i d-yellan am umezgun, isaragen akked tmedyazt. ¨Ɣer tama n tejmlit-agi nemlal akked d umedyaz Salim Benxelifa .

Salim Benxelifa , mebɣir ccek, d yiwen n yitri i d- yeflalin deg yigenni n tsekla taqbaylit tatrat imi ayen yettaru ( d isefra neɣ d tullisin) yegla-d s umaynut( ama s istental ama s uɣanib). Tira-s tuzzel di terga n wayen iceɣben amdan anda it-yuɣ lḥal. Ifayer-is d wid i d- yugmen neɛma-nsen si lqaleb anaṣli am akken tira teccucef di tidmi n tallit ideg nettidir. Deg wayen yura : « Yezga wawal am tala deg yimi n Uqbayli, d amwanes-is kra kkan laqrun deg tikli, ɣas ccetlat-nniḍen s tira i d-ttaǧǧent later n tmaddazin-nsent, nekni deg yiles i d-nefruri, seg ssut i teffeẓ setti-s n setti i d-yegma umezruy n walag-iw , ɣef umacahu i zeggren yidammen i d-yelḥan seg uẓar n Maziɣ armi d lǧedra n Gaya i yefrurin d tasiwin deg Tmazɣa d Numidya » . Xas akken tira-s teffeɣ i wayen nennum neqqar-it deg tmedyazt neɣ teskla taqbaylit Salim netta yeqqar : « Nekk uqbel kulci, d anelmad . Ssin akkin yella deg-i wadif n tmedyazt , acku ḥemleɣ tasekla s umata. Tamuɣli-w d tin yellan d tagraɣlant. Meḥsub d tin ur nqebbel ara ifergan ( ama d wid n timeti neɣ n tira) amer ahat ma ɣlin zrubat i d- yesebdedd zzman zdat-neɣ, ad as- nefk asnad i tikti akken ad tinig d tidmi war tilisa » . Tamedyazt, inumak-is lqayen, kkan i tidmi, kkan i taɣzint. Tiwkilin yessenṭaqen imedyazen ur lllint ara d tid yeslufuyen i waglugel n wallaɣ. Ɣer Salim tamedyazt d ayen nniḍen : « Tamedyazt, ɣef akken wallaɣ, d yiwen udem n tmena i d- yesentaqen « Nekk »inu. d yiwet n tadiwanit ger iman-iw d yixef-iw. Ilaq ad yilli uskasi –agi Uqbel ad yilli wanfal sanga nniḍen ». Ayen nniḍen d tibḥatin n unadi, d tiregwa deg yettazel yixef ikenfen, d iberden deg tikta tewwid ad mɣint akken ad fkent iguma yettawin amdan ɣer reḥba n talsa . yeqqar salim : « Nekk » n yal yiwen yeḥwaj inig ɣer wanda nniḍen. Ayen umu neqqer « nniḍen » mačči kan d amkan neɣ d amdiq i d-yezgan akkin ( ailleurs) yella ( a beɛda) d iḥulan, d tidmi, d innig n wallaɣ ɣer kra yellan d uffir . Iḍen yezmer ad yaggem tikta si yal aɣbalu neɣ tala. Ayen nniḍen d kra iccuden ixef n umdan ɣer tudert neɣ yeqnen tudert ɣef yixef n umdan ». Awal yesidir ineq, yella deg lemtul nneɣ. Meɛna tazmert n wawal ɣer win itt-yesnen , yeẓra amek tettawi lmil : « Awal yezmer ad yawwi isurifen ɣer zdat, am akken yezmer ad yawwi isurifen ɣef deffir. Awal am ssif di snat lejwayeh-is yeqḍaɛ. » . Ulac lǧens ur nefki azal i wawal. Awal ma ibedd, tbedd timeti, ma yecceḍ, yecceḍ yid-s yidles s umata. Ɣer Salim aya ulac deg-s ccek. S wawal i tettidir cetla : « Awal yettawid isurifen ɣer zdat, ticki i d -yeddem anamek ines si timeti anda id illul. Ma yemderkel wawal ɣef yir asekud ad as teḍru am tsekurt ibedlen rric-is, din id tettili tawecḍa ɣer isegraraben ur tettmager luḍa. Aɣbel ur yelli d ama ynut. Qqaren at zik a win yeddan d win it-yifen ad yettɛaned ad yaweḍ. Amek id tettban tamedyazt teqbaylit i Salim amek yegga leqrar-is. Yenna : « amek ara tenfal tmedyazt ɣer talsa ? I wacu ? Aɛni akka tura ur telli ara d talsawit ? Nekk ɣef wakken ttwaliɣ ur yelli deg wacu temgared tmedyazt taqbaylit ɣef tmedyazt n leǧnas nniḍen. Nezmer ad nnini belli nekni s leqbayel nettiddir ayen tettiddir telsa i meṛṛa, dayemmi ayen ara d- tefk tidmi nneɣ yedda akked wakud d tallit deg nella, ɣef anact-a tamedyazt nneɣ ula d netta-t d amur neɣ d teḥjur yettikkin di lebni n telsa. Akken bɣunt mgaradent tikta maca llan inumak n kra temsal reṣṣan leqrar deg ixef i lebda. Ɣer Salim tafsut tella « D agama….d imɣan akked iguma n lexlawi n yiman yellan deg-nneɣ » , tilelli « D taruẓi n kra yellan d ackal… neɣ d ahudu n waciwen ikeblen inumak n tudert », tameṭut « D azgan di tudert », Illel « D ayen i d-yettuɣalen….. d lemri… mačča yemgared kra ɣef ayen-nni , imi lebḥer ur yeḥwaǧ ara as nmud akken ad yerr », yellu « kra i yiffen ! », tasekla « Ur telli ara d tamedyazt kan… tasekla d isekilen…. i d-yettmalen ! .

Akka i d Salim Benxalifa, d amedyaz yemǧazin d tikta i tezzin deg allaɣ-is, d amdan yesirqiqisen awal amer ad yezuzen tamedurt-is !

Ait Slimane Hamid

Partager