Assen n leṛbaɛ deg yiḍ, di Facebook di twitter yir asali icereg iɣerban n wid yesexdamen ismilen-agi : Hadjou Aghiles yettwenɣa ! Urif, lefqaɛ d sin iḥulfan i d-yettuɣalen deg usenqed n yir lexbar –agi yezzan tiswin n Leqbayel. Ger wayen neɣra di facebook tifyirin-agi : « anda nniḍen zellun ikraren, nekni d imdanen i nefka d asfel i timhujrit n yiḍan iɛbelan ad nɣan tamnaḍt-nneɣ wakli ». Anda nniḍen nemlal d ttutra agi : « anda-ten iɛerḍiyen, at leɛnaya ara yeggen tilist i wayen ila iḍerun n txazabiyin di tmurt n Leqbayel ? ». Tayeḍ tura : « Di talwit a Ɣilas… nemmekta-d rreḥba-nni n 2001, akka yak i ruḥen d ileqqaqen… ». Taqcicit nniḍen tsuɣ s ljehd n urrif yezzan ul-is : « ar melmi akka a Leqbayel a nḥader i tigi yerna asen-t nezzi aɛrur ? ». Wiyad bedlen teswirat n uɣrab-nsen s tin n Ghiles Hadjou. Tamurt n leqbayel i tikelt nniḍen tettweḥaz z deg ixef-is. Lehna tejla si ger leḥwar-is. Imɣaren( wukud nesqardec taluft) ttmektayen-d isaggasen n 70/80 . Qarren di tudrin—nneɣ( di tallit-nni) nella di laman u ḍman yerna ulac anect-a n yiserdasen akked isurtiyen. Xas akken ulac-iten y werǧin nedder tixattarin yecban tigi. Tidet ! Meɛna ur ilaq ara a nettu belli deg lawan-nni tudrin n Leqbayel sudsen tudert-nsen-t ɣef lqaleb id-aɣ d ǧǧen lejdud. Lqaleb-nni yebna ɣef tawacult, adrum, taddart, lɛerc . Di tallit-nni tudrin- nneɣ sbedadent tajmaɛt mebla ttesriḥ n dewla, ttnejmaɛen melimi isen-t yehwa ɣef taluft idasen-t yehwan, wama ass-a tejmaɛt tuɣal d « Kumiti n lbilaj », ilaq-as tesriḥ sɣur lḥukuma akken ad yeqdec, yernu leqdic-is yezzi aɛrur ɣef uɣanib n teqbaylit. Iɛgalen yettilin deg-s( deg les comites de villages) tuget n lawan tuɣalen d affus yekaten bab-is ! « Akken ad tezzi talwit ɣer tmurt n Leqbayel, ilaq ad uɣalent tiregwa ɣer imukan-nsent , ilaq a nuɣal ɣer laṣel id-aɣ id ǧǧen imawlan. Tadart ur ilaq ara ad tecbu temdin, ilaq iderma ad mǧazin, tudrin ad mɛawanent, leɛrac ad dduklen. Daxal n udusen –agi ur ilaq ara tasertit ad tegger iman-is, ur ilaq ara ad s neqqar wihin n ukabar –agi neɣ n ukabar ina…taddart am Rebbi d netta-t i-yezwar lḥal uqbel yal taluft » iɣ-id yenna yiwen umɣar mi id-at nesteqsa ɣef lhem-agi i-iḥuzan tamurt n Leqbayel i tiklet nniḍen. « Amek ara d yedhu lxaṭer akked d lɛid , mi ara nẓer acu i la iḍerrun ? Ala aɣ neqqen deg irebbi n lexyal ! Anwa tura ara itteklen mmi-s neɣ yell-is mi ara si teḥḍer twefɣa ? Wigi yebɣan ad rran tamurt n Leqbayel d abandu ur nettwezdeɣ, ktalen-tt akken ilaq. Anwi-ten neɣ d acu-ten wi cqa ! Ayen ilaq at nẓer d akken rehba nwan ad tt-ẓerɛen deg ulawen-nneɣ ud d tilli ara. Yiwen ur yezmir ad ihud timeti-nneɣ » iɣ yenna yiwen ilemẓi urif ɣef udem-is lefqaɛ deg-ul-is. Akka , taluft tasawel i tayeḍ, lhem yekfan wayeḍ ad yernu , terzeg trenu ɣef terzeg. Ma d imawlan n tisertit lhem-nsen d amizwer akked umcerreg ɣef kra n tkersiwin deg tiɣiwanin, amer ad sen teldi tawwurt ɣef ugni n « les affaires » . Tidet nettat werǧin tega leɣrur, iɣermaniyen n tmurt Leqbayel ɛayen deg usbalbal n wawal, ɛayen deg yinekrufen yebɣan ad nehren tamurt xas ur as zmiren, ɛayen deg lemyur ɣef yuzel wawal ; axam-is ur d-as yezmir ɣef lǧemaɛ yeṭṭef amezir » !
Ait Slimane Hamid
