Werdin , deg abrid yettawin si Tizi n Sebt alama d talamest n Suq n Lḥedd mɣind isutal( sièges) sya d sya . Ikabaren n tsertit , yesɛan kra n yimeɣnasen neɣ ɣilen sɛan tmaɛ kken ad rebḥen , deg tɣiwant n Timizart (Daira n Ouaguenoun) ɣawlen ( bexlaf RCD yesɛen akka reḥba si zikk) kran igarajen anda ara d zgen di lmendad i tifranin ara yillin tagara n waggur n Unbir deg nella . Ikabaren agi yellan zedwan deg ussu n ugursel acḥal d aggur, amzun teɣlid nda fell-asen , wten-d s ugerz tḥayand i tikelt nniḍen. Yal tameddit imeɣnasen n yibaren-agi ( FFS, RCD, FLN , RND,PT) temyagaren yal wa ɣer ugaraj yekra s demma i tifranin agi a kken as fken udem i armimez yeddan d usbucaɛ n- umuḍen ( listes) nsen. Drus n imaɣnasen-agi yettmagaren akka bayger-asen , nettwali-ten ṭṭfen tama n ubrid acku asutel-nni kran i lmendad yedyeq ur yestekfa ara ad yawwi yakk wid id yerzen fell-as . Mi ara yeḍil ubereɣman( citoyen) ɣer daxel n isutal agi, ad f allalen n leqdic ilaqen ulac. Yiwen seg ikabaren-gi ( yesfiliten ɣer usfrek n timsal iccuden ɣer taɣiwant) ur yesɛi kra. Ulac , ulac aselkim (ordinateur ) wama lweb fiḥel ma nana-d . Ayen nezmer a nwali yella d allal d ṭabla,ikersiwen, taxzent d tamecṭiṭuḥt, ttṣawir n uselway n yal akabar, akked d ti-d nimezwariyen( candidats) ɣer tafranin id ileḥun. Mi nesteqsa kra n yimezdeɣ n Suq Lḥedd ɣef aya, yenna-k yiwen urgaz acmumeḥ ɣef udem-is : « walli tura, i yiman-nsen( ikabaren-agi) ur ggin ara tawil akken ad qedmen ɣer tnafalit, amek tebɣid ihi ad ggen tawil i tɣiwant s lekmal-is ? . si tama nniḍen yenna-ad yiwen n yilemẓi ( d anelmad di tsanawit) : « muqqel kan ɣer inazalien ( affichages) n yal akabar.. tuget seg-sen ur ggin azal i wanect-en, afran n yinniyen ( couleurs) akked usaggem n isekilen n tira, akked uqɛed n wudem n unazal ulac deg-s tahuski, ttwexdem s cɣel ‘‘n wwet sellak’’ . Ulac acu ara ijebden amdan akken aten-iwali. Qrib yakk inazalien n ikabaren –agi ttemcebint, xas inni meṛṛa kif kif. Rnu ɣef aya, tikwal kra n imezwariyen ɣer kra ikabaren fkend iwalihen ɣef yiman-nsen s lekdeb imi mačči d acu llan s tidet i sersen ddew tugniwin nsen. Ma yal si tazwara bdan-tt s lekdeb amek ara ttekfun tagara ? » . Aya yakk yesebganed leqela n tafles( confiance) weqmen imezdeɣ n taɣiwant n Tmizart deg wid id ibadden ɣer tafranin-agi. Aya diɣ yesefhamed drus n lḥir sɛan iɣermaniyen n tɣiwant-agi akken ad ḍefren isurag akked timliliyin haggen ikabaren-agi s demma i tifranin agi. Mi nesteqsa kra seg-sen ayen ur ḥadaren ara i timliliyin agi, yenna-d yiwen yilemẓi : « Anwa umu ara nessel ? Akken ma llan ur d cligen ara deg ayen tettidir taɣiwant, rnu ɣef aya aswir n isurag-nsen d win yudren aṭas , bḥal tamazwart n RND ɣer l’APW i d yennan deg usarag ines texdem di tzeqa n yelmẓyen Yusef U Qasi d akken ijega n tirsiti id tegga taɣiwant dagi di Suq n Lḥed d ur ilaq ara, imi am ijga am widak laqqen kan i temdinin timeqranin… meḥsub mačči n wudmawen-nneɣ nekni s yimezdeɣ n taɣiwant-agi ! ». si ljiyha nniḍen tennaya-ɣ-id yiwet n tnelmadt : « ttwaliɣ aṭas n tullas id ibedden di yal akabar, bɣiɣ kan aten-testeqsiɣ ma tidet deɛnent di tisertit, ma zemrent ad senddent ɣef tuṭṭfa n ṛṛay deg taɣiwent akken s tidet ad fkent udem nniḍen i useddu n lecɣal n tmeti ? nig waya ,s yisem-nsen d tullas, ɣer tura ur sen tesliɣ ara wwint-d awal neɣ kra n wahil ɣef amek ilaq ad texdem taɣiwant akken ad tefk affug i tanfalit n tmeṭut yettidiren di tudrin( femme rurale) , neɣ aɛni llant kan i ucebeḥ n umuden(listes) n imazwariyen n yal akabar ? ». Ger awi tarreḍ yettban d akken aṭas n umgared i yellan ger tidmi n imezdeɣ n tɣiwan d wid id bedden ɣer tafranin. . Yiwen umeɣnas aqdim n RCD yenna : « la d qqaren belli amazwar n ukabar n RCD ɣer taɣiwant ( tête de liste) d netta i yellan defir tumɣa n ukabar-agi deg tamnadṭ n Tmizart. Aya d aḥaref n tidet , acku di tillawt amazwar agi , ulama yella seg yeqdimen meɛna lsas n RCD di Timizart yella defir-s Said Iɛamrach, Hamid Ait Slimane, Rafil Meziane, Ali Ideflawen, Dahmane Nafa…yif xir a nner i yal wa ayla-s. Ma d amazwar -agi id yesebdedd ukabar tidet yekka deg ugraw amezwaru n RCD deg taɣremt taɣlant( palais des nations) daya » . Deg umjadel ɣer wayeḍ di tɣuza n waskasi, yenna yiwen yilemẓi ( yeqdec aṭas deg tadyanin n tafsut taberkant n 2001) : « tuget n imazwaren -agi ,abeɛda wid yellan ɣef yixef n yumuden( listes) ama ɣer les taɣiwant neɣ l’APW, ur ten-walla ara deg lawan deg arrac –nneɣ ɣellin a yiwtel ddew tiyita n isardasen… ula d yiwen wass ur ḥḍiren deg unejmaɛ n leɛrac, neɣ fkend tikti, neɣ ɛeṛḍen amek ara sensen times ilehben deg ijufar n tmurt n Leqbayel.. tura aten- la – nettwali d nitni i yezwaren ɣer tezla ɣer ukersi. Ayen yesewhamen d akken aṭas seg-sen xḍen yakk i tisertit.. acu n rkiẓa ɣef tekken ikabren -agi akken aten- ggen ɣef yixef n amud-nsen ? D lwehma ! ».
Deg abrid yettawin si Tizi n Sebt ɣer talamest n Suq n Lḥedd mazal yettraǧǧu u trutoir akken ad isalek , lgaz n temdint yemderkel ɣef âts d uggur, aman deg iqadusen neggin tirni, tixmirt akken ara d yeɣli ugafur teṭṭafer imdanen ula ɣer tasga n waxxam, aman hat llan hat ulac, wama liḥala deg tudrin ula id yenna yiles. Xemsin isaggasen menbeɛd timunent n tmurt iɣeblan n imezdeɣ n yal taɣiwant di tmurt n Leqbayel ur frin. Akka yakk u mazal kra ccenun belli yisen ad tṣṣeggem liḥala ! Yelha ṭmaɛ ma yella isanned ɣef kra n tidet, diri-t tmaɛ ma yal d tikerkas i yegga ddew tifert…ger ayen qqaren imazwaran d wayen ttwalin iɣemaniyen yekka-d lebḥer n tyersiwin ! seg awal ɣer wayeḍ, si lwehma ɣer tayeḍ, teqqim-d kan yiwet n tutra : di tafrant-agi anwa ara tt-yawin ? D win id ibedden ɣer wafran neɣ d wid ara ifarnen ? Akka i d-taqanuẓt id yeḥlalin ger timseɛraq yellan.
Ait Slimane Hamid