Uma sriɣ i zzman ucmit. Yesɛab, tikwal, ɣef umdan akken ad yendekwal ɣef twaɣit deg yegger yixef-is . Tulya n wallen ɣef liḥala tunḥist deg yeblaɛ « Nekk » ines, tetterwe d izli n icarigen, tettawid izumal n iɛawiqen i yixef-is . Amdan ma ifatt iger deg umqyas n-umcebal netta d yiman-is, yettaf timadit-ines tesmirejdiḥ ɣef telqa yelwan. Wissen a tezger ɣer leryuf n talwit neɣ ad- t-deqqer ɣer ilesawen n ijujaḥ n tmes yettganin irri-s. Wid ijerben tiɣersi n yimanakked dicerig n yixef ẓran amek yega ugrireb deg igudar ur teḍfir luḍḍa. Sseba yeqnan iri ɣer facal, d tijugha- n « Nekk » deg yir tizuraz. Yal accudu yettuɣal tiyersi, yal tiyersi tettẓeyir ɣef ṛṛuh . Di tebḥat n lemḥayen yettuɣal umdan d ifer yesdelwiḥ waḍḍu akken a t-yezuɣer ɣer timedwa n leflas. Lḥir neɣ ṣṣber ur l in d isufar ara iɛetqan amdan yegren deg ujeɛbub n ddiq. Di tignatin yecba tigi ula d-uzwu yettili kan d zyada n ṭṭiq, d asafer i yernun lxiq i turin. Mi yenneḍ lweɛd ɣef yixef, yettḥitil yiman deffir wawal, amer s wawal as yegzem i cced-as awal :
A wid itt-yettedεan ɣef waman
I yixef ma ad yerεiεec ?
Iṭij deg igenni yeɣman
Yeswa-ten mebla askerwec
Xas yeɣba wayen yellan
Wis ma s leɣẓaẓ d ukerrec
Ma d nekk idehmen ussan
Yeqqel-iyi unadi d asfedwec
Nadi neɣ qqim
Wali neɣ anef
Innig deg ubrid n-ttexmim
Hat d asxuref
Lkil imal ɣer tama n letlaf. D tiwwura-nni yeldin yiwwas i yuɣalen medlent yiwwas . D -iberdan-nni yettawin nniqal, i yuɣalen d lḥebs daɣen. Izenbilen ɛabent tuyat  ,; seknent ljehd ɣef ljehd-is. Allen yettnadin tifrat, ttwalint kan taɛajajt n tikerkas. Yewɛar wayen yellan deffir lemri . At rebbi begsen ɣer ṛḥil ! Wid yettwalin faqqen s teɛabga tettmil. « Nekk », yesnan timeqwa-s ɣer uzrar n- nhati akked usḥisef, yettlaweḥ am uɛaṭar di texliǧin n ṣṣura. Tedṛa yid-s am uɣersiw ḥabsen leṣwar. Tehri ay akken te bɣu tehraw, tettban tedyaq ar ul ɣef acu senden wurfan . Imurar n-ineẓman ẓemḍen ɣer tumert qafren ula d ṛih-as. Di yal reḥba di yal tamḍiqt ttgalen deg-s amer ad tenunet. Ɣef yiles yuzel umajed . Tadwat telha i tusda n lemrar. Imru ihegga i nsix ɣef aglim. Yezdi wawal ɣer tira, tezdi tira ɣer imeṭṭi , wi cqa ma zelgen yifyar :
Taɣart n weglim tewεer
Ay at usekud yettwalin
Temuɣli teɣza lebḥer
Tenneḍ-as i yigli akkin
Aslaf mačči d asteɣfer
Ljiḥ mačči deg teḥdayin
Win yesεan lhiba ad teṣṣer
Wayeḍ yedda d tiryalin
Illi-k dagi
Neɣ illi dihin
Ayen yakk yeḥbes yiẓri
D tixnanasin
Tagalit nned-is d aseḥnet. Limin axṣim-is d ndama. Anwa iḥulfan s isuɣan n uɛaqa ɣef mjajin yiɣuraf. Win yewten yeẓra, win yettewten yeḥṣa, ma d win ur newit yeḍḥa-d yestufa i tuzma. Ur yeɛwij umger alarmi yeẓra acu ara d tesukes tizelgi-s. Limer tikarac d leḥmala, assuden ad yeɣbu isem-is. Limer assuden d lfetna, tayri a ttesenger iḥbiben-is. Tuttriwin am igafuren ḥalsen-t ɣef tidmi n « Nekk » yeṭṭef uweṭṭuf n bubarak. Azrar yesnin tiɛaqucin d ṭelqa i d-ufal-is. Ma ifat yendaq, ur telli tɛaquct ara yeddun d weltma-s. Ma ifat ɣlint, agrurec-nsen-t d yir netta. Akka i teḍra d yixef yebḍan d iftaten. Yal aftat anda id yegra. Ṛṛuḥ aten-yezdin yulwa. Mi yemɛaber « Nekk » akked « nnek-is » ttefgent tawliwin am akken ttefgen yifeṭiwjen ddew umɛanfer n tanica akked tayeḍ.
Ay aseknef id-ileḥun
A leɣban ɣef tmizar
Zzit iɣunzan aḥḍun
Yesmirjiḥ ɣef lεinṣer
Ma cehwan-tt wid id- iqeṭṭun
S ṭmaɛ is-ggan sser
Yensa lebɣi yedduxun
Targit yid-s teferfer
Ɛebbi neɣ anef
Ruḥ neɣ uɣal
Ddunit tecfa ɣef useglef
D timcukal
Yenudem naddem, yettu tirza ɣer tanafa. Yendem yiḍ , ibeddel targit s lfetna. Yestehza uṛaǧǧu, yerra timerjiwt d akeṛfi. Tettkufut rehba deg ul, terra lwaḥc d amsaɛef. Yuyzag ɛeggu di tasilt, yerra asetɛfu d iraggen. Yenqleb cci ɣef cci-s, yeqcem am tbuqalt d- iceqfan. Deg urawan n wulac , iɛalaq « Nekk » berra n yixef-is. Yemgared netta d yman-is. S neqma neɣ s nmara yerkeḍ isekilen i-ijemɛen isem-is. Di tzegwa yeẓḍan, yemḥa tugga ijemɛan lliqa-s. Anwi i d-kečč a « Nekk » ? Anwi i d-kečč a « Nekk » yeɣunzan bab-is ? Ungif ma yefka-d ddwa, ay uḥdiq ḥader iman-is. Amusnaw ma yefka-d ssem a yurẓin deg-s nfaɛ-ik. Igarwan n tatut d agni ur nesɛi tilist. Amencuf mi ad iɣeraq, di reḥba deg ay sewaq xas illi-k d amnafaq. Tasa werǧin tettmel abrid, nniya d tegelzimt ma din tesneḍ.
A tagelda n tatut
A tiɣremt n lemḥayen
Ma yettinit yixef n tmeṭṭut
Yules-d lebɣi mertayen
Win yenwan teddel-it tagut
Aman fell-as i maren
Win yenwan yeffeɣ tagut
Aman di tfekka-s kkawen
Xiḍ neγ seɣres
Sizdig, simes
Lxiḍ anda akken yeqres
Din i teḥbes !
Awal, xas ma yemer, di lbeḍna-s iɛebba aciri. Awal , xas ma ur yettmel, ɣurek ad tejɛleḍ d asmiri. D ticraḍ i yeggan aktay i twenza kerzen lesnin. Di lyafuxa i –yesers zzman tilufa-s. Deg ixef n yixef-is yessen umdan amek ara yeseɣras ṣṣrima-s. Ulac rebg i win i t-yuggin, ulac lqid i win yettagin. Axṣim ala win id yefɣen deg udayinin, wama asenan ɣef yiḥder n ukarmus , ma ur rat yezwi uqarac, sallen-ik ay aḥbib anwa ara t-id yeseɣlin ?
Ait Slimane Hamid