“Amassan d agerruj n tmetti”
Lmulud At Mεemmer d amusnaw n tsekla d umezruy n tmaziɣt. Ixdem aṭas i waken ad d-yessemneε imaziɣen seg tatut. D aymi yesεa ass-a azal d ameqran ɣer yal yiwen i yeẓran azal n wayen merra i d-yeǧǧa.
Mi yeselmad di tseddawit ifka azal i tutlayt d yidles amaziɣ. Ileqmen tamusni i inelmaden-is, i yuɣalen s yin d asawen d tuyat i tmaziɣt.
Deg wayen yura, iseken-d d acuten izerfan n yidles d tnekkit tamaziɣt deg tmurt-is d tmura n tmazɣa sumata.Yura mgal tatut, ijerred merra ayen yesεedda wegdud-is, ama deg umezruy aqdim neɣ deg tallit-is netta.
S yes d wayen yexdem i d-yuɣal usirem i yelmaẓyen i yerẓa laẓ d miḥyaf. Yesseɣl-ed abrid ara yessufɣen tutlayt n tmaziɣt ar tafat. Yesbed-ed deg temdint n Paris Aseqqamu unnig n tmaziɣt i waken ad yessegmu tutlayt nneɣ.
Ikka-d merra tamazɣa, iẓva azeṭṭa n tegmatt ger iɣerfan imaziɣen: Icelḥiyen, imucaɣ, icawiyen, iqbayliyen, infusiyen. Iwwet amek ara sen-yeẓẓu tikti i waken ad begsen i tudert n tutlayt d yidles nsen .
Yeǧǧa-yaɣ ass n 28 deg waggur n furar 1989. Maca ayen merra i d-yeǧǧa ad ɣ-yezgu d agerruj ur nfennu.
Yasmin Labawi.
“Yedder i tmaziɣt, immut i tmaziɣt”
Lmulud At Mεemmer si taddart n Tewrirt Mimun deg lεerc n At Yanni. Ilul deg wass n 28 di dujember n useggas 1917. Seg wasmi meẓẓi igma-d deg umaval n tmusni. Yessufeɣ-ed ungal-is amezwaru deg 1952, isemma-as “Tawrirt ittwattun”.
Inuda ɣef uẓar n tutlayt n tmaziɣt; akka deg wayen merra i d-yeǧǧa tella tesɣunt Awal i d-ittefɣen deg tseddawiyin n Paris. Yewweḍ laεfu n Rebbi ass n 25 furar deg useggas n 1989. D aseklu i d-yeɣlin fell-as mi yella iteddu-d s tkerrust-is seg Lmerruk ar Lezzayer.
Yal aseggas smektayen-t-id warraw n tmurt-is. Srusuyen-as izeǧǧigen deg uẓekka-s, xedmen timzikniyin n wayen yexdem d wayen ɣef yexdem.
Ɣas akka uɣalent tmedlin fell-as, maca ar ass-a mazal isem-is. Ayen yura i lebda ad yettwabdar, imi ayen d-yeǧǧa, yekka nnig teswiεt.
Ɣas akka tbeεdeḍ ɣef wallen
Deg wul mazal-ik tedreḍ
Ɣef tmaziɣt tnuḍḥeḍ
Fell-as i ddel tsebreḍ
Ad fell-ak yeεfu Rebbi,
Amekkan-ik di lǧennet.
Agraw n yinelmaden
Tasnawit Si Lḥasen Uṭaleb
(At-Yanni)
“Asefru i Dda Lmulud”
A ttnadiɣ asefru meqqren
I waken tajmilt ad k-tt-rreɣ
Cawreɣ ula d imedyazen
Tamusni-k iḥub-itt
Walaɣ, ufiɣ awal-iw d win meẓẓiyen
Sdat n udrar i d-tebniv
Üara ẓZenṭar